της Βάσως Πορταρίτου
Οικονομολόγου, τ. Δ/τριας ΙΚΑ
Η Δευτέρα 17-2-2014 είναι η μέρα που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η μετάλλαξη του ΕΟΠΥΥ από πάροχος υπηρεσιών υγείας στους ασφαλισμένους ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΥ κλπ αποκλειστικά σε αγοραστή υπηρεσιών υγείας κυριαρχικά από τον "αποτελεσματικό, αποδοτικό και κυρίως χαμηλού κόστους ιδιωτικό τομέα".
Η αλήθεια είναι ότι με αυτόν τον τρόπο ιδιωτικοποιείται ατέρμονα το σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ), οι ασφαλισμένοι φορτώνονται μεγάλο μέρος του κόστους περίθαλψης που πριν ήταν απολύτως δωρεάν, γίνονται έρμαια αυξήσεων τιμών και κρυφών επιβαρύνσεων και το δημόσιο χάνει οποιοδήποτε τρόπο παρέμβασης για την εξισορρόπηση των τιμών χρέωσης, όμηρος των συμβάσεων που θα υπογράφει.
Αυτή λοιπόν η Δευτέρα πρέπει να καταγραφεί στη μνήμη όλων μας ως η ΜΑΥΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ γιατί ΟΛΟΙ οι πολίτες χάνουν το απολύτως και συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα τους για πρόσβαση στο δημόσιο δωρεάν σύστημα παροχής υγείας.
Τώρα πλέον σε όλες τις ιατρικές υπηρεσίες που προσφέρονταν έως τώρα απολύτως δωρεάν, όπως εργαστηριακές εξετάσεις, διαγνωστικές, συνταγογράφηση, εμβολιασμοί, προληπτική ιατρική, νοσοκομειακή περίθαλψη, φυσικοθεραπείες και σε πολλές άλλες υπάρχει μεγάλη οικονομική συμμετοχή του ασφαλισμένου ανάλογα με τη σύμβαση.
Τώρα πλέον ο περιορισμός των ιατρικών υπηρεσιών δεν θα είναι μόνο "δραχμικός" αλλά θα περιλαμβάνει και το εύρος αυτών και πολλές από τις ιατρικές πράξεις θα εξαιρεθούν απολύτως από το προσφερόμενο μέσω ΕΟΠΥΥ πακέτο περίθαλψης. Δεν είναι τυχαίο ότι συζητιούνται για απορρόφηση από το πλήθος των περίπου 5500 γιατρών μόνο οι 4 βασικές ειδικότητες με αποτέλεσμα την μεγάλη οικονομική επιβάρυνση των ασφαλισμένων.
Τώρα πλέον ο ΕΟΠΥΥ μην έχοντας καθόλου υπηρεσίες παροχής υγείας στερείται και του οποιουδήποτε εργαλείου ή μέσου πίεσης για εξισορρόπηση του κόστους και περιστολής των τιμών χρέωσης καθιστώντας τον ιδιωτικό τομέα από ολιγοπώλιο έως μονοπώλιο στον εξαιρετικά σημαντικό τομέα της υγείας. Αυτό με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε ανατιμήσεις, υπερκοστολογήσεις υπηρεσιών και στο τέλος σε διακοπές συμβάσεων με ιδιωτικά θεραπευτήρια και φυσικά πάλι σε μεταφορά όλης της επιβάρυνσης στους πολίτες.
Είχε βέβαια προηγηθεί ο ακρωτηριασμός του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δηλαδή η απόσχιση της ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, από το μεγαλύτερο και καθολικό πάροχο δωρεάν υπηρεσιών υγείας και ασφάλισης σε 5.500.000 ασφαλισμένους, μετατρέποντας το σε απλό ταμείο ασφάλισης. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα 47 Νομαρχιακές Μονάδες Υγείας, 53 Τοπικές Μονάδες Υγείας, 121 Τοπικά Ιατρεία, 5 Νοσοκομεία, Φυσιοθεραπευτήρια, Διαγνωστικά κέντρα, Εξειδικευμένα κέντρα προληπτικής ιατρικής, Σταθμοί Προστασίας, Κέντρα Παιδοψυχικής Υγιεινής, κλπ, κλπ, δηλαδή ένας τεράστιος πλούτος σε υλικό, κτιριακό και ανθρώπινο κεφάλαιο που ανήκε αποκλειστικά στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ ονομάσθηκε "μεταρρύθμιση" και άλλαξε χέρια περνώντας στον ΕΟΠΥΥ.
Αυτές όμως οι μόνες πραγματικά αξιόμαχες και αξιόλογες δημόσιες δομές του ΙΚΑ καλούνταν πλέον να εξυπηρετήσουν όχι μόνο τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ αλλά και τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, του ΟΓΑ, του Δημοσίου και άλλων μικρότερων ταμείων που είχαν συγχωνευτεί και που βέβαια δεν διέθεταν δομές Π.Φ.Υ. ή είχαν πολύ μικρής απόδοσης. Γι' αυτό ο ΕΟΠΥΥ ήταν ήδη υπονομευμένος και προσχηματικά απαξιωμένος από την πρώτη ώρα λειτουργίας του, οι αναμονές οι αναβολές και οι καθυστερήσεις έγιναν καθημερινά φαινόμενα όπως και η διαρκής ταλαιπωρία των ασφαλισμένων, ΟΜΩΣ η κυβέρνηση είχε πετύχει μία ακόμη μνημονιακή επιταγή για μείωση της δημόσιας δαπάνης φροντίδας υγείας αφού με την ίδια δαπάνη "κουράρει" πολύ μεγαλύτερο ασφαλιστικό πληθυσμό.
Δυστυχώς όμως ο κατήφορος σε αυτήν την χώρα που "ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι" δεν έχει τέλος αφού και αυτός ακόμα ο σχεδιασμένα απαξιωμένος και προβληματικός ΕΟΠΥΥ με τις δραστικές μειώσεις σε όλο το παροχολόγιο του κρίνεται πολύ γενναιόδωρος και αποφασίζεται η μετατροπή του από φορέα πάροχο υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε φορέα αγοραστή με όλες τις δραματικές συνέπειες για όλους μας.
Αν όμως στον τομέα της υγείας είχαμε αυτού του είδους τις εξόφθαλμα βλαπτικές μεταβολές, ο τομέας της κοινωνικής ασφάλισης δεν έμεινε καθόλου πίσω σε ανάλογα εμπνευσμένες μνημονιακού τύπου ανατροπές.
Πρέπει να θυμηθούμε ότι στα σχεδόν 83 χρόνια λειτουργίας του συστήματος δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης είχαμε χάρη στον αγώνα των πολλών μεγάλες τομές στην ανάπτυξη του θεσμού με την υποχρεωτική υπαγωγή στην κύρια και επικουρική κοινωνική ασφάλιση για το σύνολο της χώρας, την εφαρμογή του ΚΒΑΕ και της ιδιαίτερης προστασίας των υπαγόμενων στον Κανονισμό, την καθιέρωση των εγγυημένων κατώτατων ορίων συντάξεων και του ΕΚΑΣ, την ειδική ιατρική και συνταξιοδοτική προστασία στις περιπτώσεις εργατικού ατυχήματος από την πρώτη μέρα απασχόλησης και πολλά άλλα.
Το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης αποδείχθηκε ως ο μεγαλύτερος μοχλός αναδιανομής εισοδήματος αφού οι κοινωνικές μεταβιβάσεις του μείωναν διαχρονικά για 8-10 μονάδες το ποσοστό αυτών που ζουν στο όριο της φτώχειας και ειδικά σήμερα αυτός ο βαθειά και βαριά συκοφαντημένος θεσμός στηρίζει οικονομικά το 1 στα 2 νοικοκυριά της χώρας του success story!!
Από το 2010 όμως ζούμε ως ασφαλισμένοι , ως συνταξιούχοι, ως πολίτες τον απόλυτο ασφαλιστικό τρόμο, αφού οι μνημονιακές πολιτικές της διαρκούς εσωτερικής υποτίμησης και της συνεχούς λιτότητας έχουν οδηγήσει σε κατάρρευση το κοινωνικό κράτος και τις συνταξιοδοτικές παροχές. Η μία μετά την άλλη οι περίφημες και πάλι ασφαλιστικές μετ/σεις οδηγούν σε συνεχή περιορισμό του δημόσιου χαρακτήρα της Κ.Α. σε περιστολή της τριμερούς χρηματοδότησης και σε τεράστιες οικονομικές απώλειες των αποθεματικών και τρεχόντων εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.
Τώρα πλέον από 1-1-2015 σπάει η ενιαία κύρια σύνταξη σε δύο την βασική και την αναλογική. Η βασική σύνταξη καθορίσθηκε στα 360€ και το κράτος αναλαμβάνει πλέον την εγγύηση καταβολής μόνο αυτού του ποσού των 360€. Όσο για το τμήμα της αναλογικής θα καταβάλλεται μόνο εφόσον το επιτρέπουν τα οικονομικά των Ταμείων στα οποία βέβαια σταματά σταδιακά η κρατική χρηματοδότηση.
Τώρα πλέον με τη δημιουργία του ενιαίου ταμείου επικουρικής ασφάλισης ΕΤΕΑ οι επικουρικές συντάξεις θα υπολογίζονται με βάση ατομικούς ασφαλιστικούς λογαριασμούς και το ύψος των συντάξεων θα προσδιορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας (!!!) λαμβάνοντας υπόψη την βιωσιμότητα του ταμείου, το προσδόκιμο όριο ζωής, το αν θα μεταβιβασθεί η σύνταξη κλπ. Το σύστημα αυτό καταργεί πλέον το δημόσιο χαρακτήρα της επικουρικής ασφάλισης και την χρηματοδότησή της και είναι κεντρική επιλογή του ΔΝΤ που την εφαρμόζει σε οποιαδήποτε χώρα έχει τη "χαρά" να απολαύσει την τεχνογνωσία του.
Τώρα πλέον έχουμε κύρια σύνταξη στα όρια ενός κοινωνικού επιδόματος λόγω της σταδιακής απόσυρσης του κράτους από την χρηματοδότηση της, παρά την συνταγματική υποχρέωση του, επικουρική σύνταξη με ατομικούς συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς δηλαδή με απολύτους ιδιωτικοασφαλιστικά χαρακτηριστικά και καμία επιδότηση και εγγύηση για την καταβολή της και τέλος επαγγελματικά ταμεία δηλαδή προαιρετική ιδιωτική και πάλι ασφάλιση χωρίς επίσης την όποια εξασφάλιση.
Δυστυχώς, ο νέος Οργανισμός (1/2014) του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έρχεται με τον δικό του τρόπο να υπηρετήσει ως το εργαλείο λειτουργικής και επιχειρησιακής αναδιάταξης αυτές τις καταστρεπτικές ανατροπές των υπηρεσιών ασφάλισης και υγείας για ένα ΙΚΑ μικρό, φτωχό, αντιασφαλιστικό και γιαυτό άκρως μνημονιακό.
ΜΙΚΡΟ. Το υφιστάμενο οργανόγραμμα του ΙΚΑ αναπτύσσεται ως οργανωτική δομή συνόλου υπηρεσιών σε κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες μονάδων ασφάλισης τα γνωστά περιφερειακά και τοπικά υποκαταστήματα τα παραρτήματα, τα ταμεία είσπραξης εσόδων και την ΕΥΠΕΑ με περίπου 1200 θέσεις ευθύνης και συνολικά γύρω στις 7500 περίπου οργανικές θέσεις. Το νέο οργανόγραμμα αναπτύσσεται σε κεντρικές υπηρεσίες, περιφερειακά διοικητικά κέντρα και τοπικά υποκαταστήματα ΠΕΡΙΚΟΠΤΩΝΤΑΣ δραστικά τις θέσεις ευθύνης (διευθυντές, υποδ/ντές και τμηματάρχες) πάνω από 20% δηλαδή σε περίπου 950. Αυτό αυτόματα σημαίνει και μείωση των οργανικών θέσεων γιατί κάθε τμήμα περιλαμβάνει κατά μέσο όρο 6 περίπου υπαλλήλους. Άρα η μείωση των 250 θέσεων ευθύνης φέρνει εξ ορισμού και πολλαπλασιαστική μείωση κατά τουλάχιστον 1000 και συνολικά 1250 περίπου οργανικών θέσεων. Με δεδομένο το ποσοστό κάλυψης στο υπάρχον για τους υπηρετούντες είναι λοιπόν τυχαίο ότι τα ασφαλιστικά ταμεία πρωταγωνιστούν στους σχεδιασμούς κινητικότητας, διαθεσιμότητας και τελικά απολύσεων χιλιάδων υπαλλήλων; Τώρα πλέον και με την "βούλα" περισσεύουν τι να κάνουμε.
ΦΤΩΧΟ. Από την κατάργηση όλων αυτών των τμημάτων κυρίως φαίνεται να πλήττονται τα τμήματα ελέγχου εσόδων που μειώνονται άμεσα, τα τμήματα απονομών συντάξεων και τα τμήματα παροχών. Περιστολή λοιπόν ακόμη περισσότερο των ουσιαστικών και επιτοπίων ελέγχων όταν οι επιχειρήσεις παραμένουν ανέλεγκτες επί δεκαετία και οι οφειλές τους παραγράφονται, οι υπάλληλοι εξωτερικού ελέγχου αδυνατούν να κάνουν επιτοπίους ελέγχους και οι μόνοι έλεγχοι που γίνονται είναι δηλωθέντα-καταβληθέντα και η μη καταβολή, η εισφοροαποφυγή και η εισφοροδιαφυγή αγγίζουν ταβάνι. Όσο για την δημιουργία των κέντρων είσπραξης ασφαλιστικών οφειλών (ΚΕΑΟ) δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρώτα από όλα πρέπει να είσαι σε θέση να βεβαιώνεις εισφορές και κυρίως από νέα ασφαλιστική ύλη προκειμένου να βελτιώσεις στοιχειωδώς την εισπραξιμότητα του συστήματος. Ως προς δε τα τμήματα απονομών συντάξεων οι πολύμηνες μεγάλες καθυστερήσεις στις απονομές βολεύουν πάρα πολύ το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας αφού περιορίζουν εξαιρετικά τη συνταξιοδοτική δαπάνη και συμβάλλουν ουσιαστικά που αλλού στο success story. Άλλωστε αφού ούτως ή άλλως θα πάμε σε συντάξεις ισοπεδωτικές των 360€ για ποιό λόγο να ελέγχονται οι επιχειρήσεις ,να δημιουργούμε προσκόμματα και φασαρίες στις επιχειρήσεις και να διατηρούμε και τμήματα ελέγχου εσόδων και απονομών συντάξεων;
ΑΝΤΙΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ. Η απόσχιση από το ΙΚΑ του τομέα Υγείας, σταδιακά της επικουρικής ασφάλισης, ο περιορισμός των ασφαλιστικών καλύψεων και των χορηγούμενων παροχών, η εγγύηση καταβολής των συντάξεων μόνο μέχρι του ποσού των 360€, οι ισοπεδωτικές καταργήσεις των ΣΣΕ με την γενίκευση καταβολής αποδοχών στα όρια της ΕΓΣΣΕ για την συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων, όλα αυτά δρουν ως ισχυρά ΑΝΤΙΚΙΝΗΤΡΑ για τον θεσμό της Κοινωνικής Ασφάλισης, ως φυγόκεντρες δυνάμεις αποσταθεροποίησης, μετατρέποντας την κοινωνική ασφάλιση και τις εγγυημένες παροχές της σε κυβερνητική άσκηση φιλανθρωπίας. Επείγει τώρα παρά ποτέ να την επαναθεμελιώσουμε σε ισχυρές και αξιόπιστες βάσεις προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Δυστυχώς ο νέος Οργανισμός δεν βοηθά καθόλου προς αυτήν την κατεύθυνση, δεν φέρνει καμία σοβαρή λειτουργική ανατροπή, δεν ανατάσσει οργανωτικά το Ίδρυμα αφού η κατάργηση των περιφερειακών υποκαταστημάτων και η ανάπτυξη των περιφερειακών διοικητικών κέντρων μάλλον υπηρεσιακές καθυστερήσεις και στρεβλώσεις θα δημιουργήσουν με ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα στην συνολική απόδοση του. Τέλος η αν δεν κάνουμε λάθος υπηρεσιακή υπαγωγή κατευθείαν στην αρμοδιότητα του ίδιου του Διοικητή χωρίς να μεσολαβεί άλλο επίπεδο αρμοδιότητας για πολύ σοβαρά υπηρεσιακά αντικείμενα όπως του ΚΕΑΟ, της Επιθεώρησης, της Δ/νσης Ειδικών Ελέγχων και των τμημάτων εσωτερικού ελέγχου μάλλον δεν βοηθάει στην αποσυγκέντρωση των αρμοδιοτήτων, μετατρέπει σε αρκετά Διοικητικοκεντρικό το σύστημα και ίσως είναι και αμφιλεγόμενο.
Με λίγα λόγια ο νέος Οργανισμός έρχεται να στηρίξει επιχειρησιακά και οργανωτικά κάθε ανατροπή που έχει συντελεσθεί στον κορυφαίο θεσμό των κοινωνικών ασφαλίσεων και γιαυτό δεν είναι λύση αλλά μέρος του προβλήματος.
http://www.alterthess.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου