Η καθημερινή ψήφος εμπιστοσύνης: Από τι θα κριθεί η σταθερότητα της νέας κυβέρνησης

«Στη βουλή η νέα κυβέρνηση εξασφάλισε την ψήφο εμπιστοσύνης. Τώρα, στα σχεδόν ασφυκτικά πλαίσια που είναι αναγκασμένη να δράσει, οφείλει να βρεί όσες δυνατότητες υπάρχουν, ώστε να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της πλειονότητας του λαού, των ευρύτερων λαικών τάξεων» 

του Χ. Γεωργούλα

Οπως ήταν αναμενόμενο, η τριήμερη συζήτηση επί των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης δεν επηρέασε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας επί της παροχής ψήφου εμπιστοσύνης. Οι 155 ψήφοι  υπέρ της κυβέρνησης  δεν αποτέλεσαν οποιουδήποτε είδους έκπληξη. Αντίθετα, έκπληξη θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί η επιχειρηματολογία με την οποία αρνήθηκαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης την ψήφο εμπιστοσύνης.

     Οταν αρνείσαι να δώσεις ψήφο εμπιστοσύνης ή έστω ανοχής, σημαίνει  ότι δεν πιστεύεις ότι η κυβέρνηση που τη ζητάει μπορεί να εφαρμόσει αυτά που υπόσχεται με τις προγραμματικές δηλώσεις της. Εκείνο, λοιπόν, που έχει σημασία, είναι να δούμε για ποιους  λόγους  ισχυρίστηκαν  οι αντίπαλες πολιτικές παρατάξεις ότι δεν θα εφαρμοστούν τα υπεσχημένα. Από αυτή την άποψη είναι χρήσιμο να διακρίνουμε  τρεις τύπους  αρνητικής  τοποθέτησης.

     Σας λένε ψέματα...

     Ο πρώτος προτάσσει τον ισχυρισμό ότι τα κόμματα της κυβέρνησης και ιδίως ο ΣΥΡΙΖΑ είπαν προεκλογικά και συνεχίζουν τώρα να λένε ψέματα. Πώς να εμπιστευτείς, λοιπόν, έναν ψεύτη; Είναι χαρακτηριστικό ότι το σύνολο σχεδόν της ομιλίας του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του Ποταμιού στηριζόταν σ’ αυτό τον ισχυρισμό. Αλλά και σημαντικά τμήματα της επιχειρηματολογίας βασικών ομιλητών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ είχαν την ίδια πολιτική βάση. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει  ρητά ή άρρητα αυτή η συλλογιστική, είναι ο κόσμος δεν έχει καταλάβει ακόμα την απάτη και, όταν την αντιληφθεί, θα τιμωρήσει όσους τον εξαπάτησαν.

     Αυτή η επιχειρηματολογία είναι συνηθισμένη και συχνά έχει αποτέλεσμα υπό κανονικές εκλογικές συνθήκες. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, καθώς αφορά τέσσερις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, κατά τις οποίες επιβραβεύονται οι <απατεώνες>, είναι σαν να ισχυρίζεσαι ότι ο κόσμος δεν καταλαβαίνει τίποτα, δεν ξέρει τι του γίνεται και επιμένει να ψηφίζει με λάθος τρόπο. Αυτός, βέβαια, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να πείσεις κάποιον ότι, κατά τη γνώμη σου, κάνει λάθος επιλογή. Πολύ πιθανότερο είναι να τον κάνεις να πιστέψει ότι είσαι υπερόπτης και υποτιμάς τη νοημοσύνη του. Και, σε κάθε πείπτωση, αντί να ισχυρίζεσαι ότι δεν κατάλαβαν όλοι οι άλλοι, είναι προτιμότερο και χρησιμότερο να  προσπαθήσεις να δεις τι δεν έκανες εσύ σωστά.

     Κάτι τέτοιο, όμως, προυποθέτει ότι υπάρχει αυτοκριτική διάθεση και, συνεπώς, πρόθεση για επανεξέταση της πολιτικής τοποθέτησής σου. Πράγμα που, καθώς φαίνεται, δεν ισχύει  για τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία, προκειμένου να μην επανεξετάσουν την πολιτική τους, είναι διατεθειμένα να ισχυρίζονται στο διηνεκές ότι ο γιαλός είναι στραβός, ενώ τα ίδια αρμενίζουν ορθότατα. Με μια τέτοια στάση , πάντως, είναι μάλλον αδύνατο να πείσουν για τις καλές προθέσεις τους τον κόσμο στον οποίο επιθυμούν να απευθυνθούν.

     Δεν πιστεύουν στο μνημόνιο

     Ο δεύτερος τύπος κριτικής αποδέχεται ότι η νέα κυβέρνηση έχει υπογράψει μια συμφωνία με μνημόνιο, που και να ήθελε δεν μπορεί να κρύψει, αλλά ισχυρίζεται ότι και πάλι δεν γίνεται να της εμπιστευθεί κανείς τις τύχες της χώρας, γιατί δεν πιστεύει τη συμφωνία που υπόγραψε. Αλλωστε δεν το κρύβει. Δεν μπορεί, συνεπώς, να την εφαρμόσει αυθεντικά και γι’ αυτό θα αποτύχει. Αρα δεν αξίζει την εμπιστοσύνη μας.

     Από την άποψη της λογικής αυτός ο ισχυρισμός μοιάζει να στέκει. Ωστόσο, πολιτικά είναι ακόμα πιο ευάλωτος και από τον προηγούμενο. Γιατί εμφανίζει αυτόν που τον προβάλλει, σαν ένθερμο, αν όχι τυφλό, υποστηρικτή μιας πολιτικής λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης, που αποδεδειγμένα έχει καταβαραθρώσει την οικονομία της χώρας. Τα πράγματα για τους υποστηρικτές αυτής της  συλλογιστικής γίνονται ακόμη χειρότερα, καθώςτη συνοδεύουν με τον  ισχυρισμό ότι το λεγόμενο παράλληλο πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης είναι ανέφικτο. Ετσι, εκτός από υποστηρικτές του τρίτου μνημονίου, εμφανίζονται και εχθροί κάθε απόπειρας να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις του με κάποιες  πολιτικές –αντίδοτα. Με αυτό τον τρόπο, κατατάσσονται στη συνείδηση του κόσμου στις δυνάμεις που βρίσκονται απέναντί του.

     Στρατηγική χωρίς τακτική

     Υπάρχει κι ένας τρίτος τύπος κριτικής, αυτός του ΚΚΕ. Ο,τι και να ισχυριστεί η κυβέρνηση στις προγραμματικές δηλώσεις της, δεν πρόκειται να αποκτήσει οποιαδήποτε πραγματική υπόσταση, καθώς σε συνθήκες καπιταλισμού  και εντός της ΕΕ, είναι  αδύνατο να συμβεί οτιδήποτε θετικό για τις λαικές τάξεις. Συνεπώς, δεν υπάρχει περίπτωση να εφαρμοστεί οποιαδήποτε  φιλολαική πολιτική και μόνη διέξοδος είναι η αλλαγή του κοινωνικού καθεστώτος και η έξοδος από την ΕΕ. Μέχρι τότε, κάθε άλλη πολιτική πρόταση πλην του ΚΚΕ είναι απορριπτέα και κατατάσσεται στις κατεστημένες πολιτικές, που δεν διαφέρουν ουσιαστικά μεταξύ τους.

     Με άλλα λόγια, το ΚΚΕ επιμένει στην αρχέγονη εκτίμησή του ότι υπάρχουν οκτώ (ή όσα υπάρχουν κάθε φορά...) κόμματα και δύο πολιτικές, ενώ στη σκέψη του η κυριαρχία του στρατηγικού προσανατολισμού καταλήγει στη δολοφονία κάθε τακτικής. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε να καταγράφεται επανειλημμένα και επίμονα επί σειρά, πάρα πολλών, ετών.

    Κύριος αντίπαλος ο εαυτός της

     Με αρκετά φλύαρο, ισως, τρόπο προσπαθήσαμε να δείξουμε ότι και στη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις επιβεβαιώθηκε πως η κυβέρνηση μάλλον δεν απειλείται σοβαρά από τις πολιτικές αντιπροτάσεις της αντιπολίτευσης. Η δυναμική τους είναι υποβαθμισμένη και δύσκολα βρίσκει ανταπόκριση ακόμα και σε στρώματα που πλήττονται από τα μνημόνια. Ακόμα και αυτά προτιμούν μια κυβέρνηση χωρίς τους υμνητές της πολιτικής της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού, κι ας ξέρουν πόσο δύσκολο αποδείχθηκε ότι είναι να αντιπαλέψεις αυτή τη γενικευμένη επίθεση.

     Η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Οικολόγων δεν απειλείται σοβαρά από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι ο δρόμος της θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.  Αν αποτύχει, θα αποτύχει από δικές της αδυναμίες ή ανεπάρκειες κυρίως. Γι’ αυτό και η ευθύνη της είναι ακόμα πιο βαριά. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο φαίνεται να έχεις να αντιπαλέψεις τον ίδιο τον εαυτό σου.  Στη βουλή εξασφάλισε την ψήφο εμπιστοσύνης. Τώρα, στα σχεδόν ασφυκτικά πλαίσια που είναι αναγκασμένη να δράσει, οφείλει να βρεί όσες δυνατότητες υπάρχουν, ώστε να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της πλειονότητας του λαού, των ευρύτερων λαικών τάξεων.

epohi