Ποιοι βρίσκονται πίσω από το (επικίνδυνο) παιχνίδι με τις τράπεζες

TXXS - Ανάλυση

Τo ένα – δομικό – ερώτημα, μετά το χθεσινό τραπεζικό μίνι κραχ στο χρηματιστήριο,  είναι το πραγματικό βάθος των προβλημάτων του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Το δεύτερο – πολιτικό – ερώτημα είναι ποια συμφέροντα, παράγοντες και στόχοι μπορεί να εξυπηρετούνται από ένα τραπεζικό σοκ σε χρηματιστηριακό επίπεδο.

Ως προς το πρώτο ερώτημα όλοι οι γνώστες των εξελίξεων στο τραπεζικό σύστημα – από την πολιτική ηγεσία, αναλυτές και στελέχη του τραπεζικού κλάδου έως την Morgan Stanley, την Goldman Sachs και τους Financial Times – καταλήγουν σε μια κοινή διαπίστωση: Ότι, ναι μεν, υπάρχει μια αβεβαιότητα ως προς τον ρυθμό μείωσης των κόκκινων δανείων των ελληνικών τραπεζών καθώς και τις δυνατότητές τους να αντλήσουν άμεσα νέα κεφάλαια από τις – ταραγμένες – αγορές, τούτο όμως σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί την πολεμικού τύπου επίθεση που δέχθηκαν χθες οι μετοχές τους. Αντιθέτως, ακόμη και από τραπεζικούς παράγοντες που δεν διάκεινται φιλικά προς την κυβέρνηση, τονίζεται πως οι τέσσερις συστημικές τράπεζες μόλις πέρασαν με επιτυχία τα stress tests, η κεφαλαιακή τους επάρκεια είναι απολύτως εγγυημένη τουλάχιστον έως το 2021, έχουν σχεδόν απεξαρτηθεί πλήρως από τον ELA και οι καταθέσεις αυξάνονται. Ητοι, τα λεγόμενα θεμελειώδη δεδομένα είναι απολύτως αναντίστοιχα με την χθεσινή «πυρπόληση» των μετοχών τους, καθώς και με το γεγονός ότι μέσα στους τρεις τελευταίους μήνες έχουν χάσει το 40% της χρηματιστηριακής τους αξίας.

Οι κερδοσκόποι και η πολιτική σπέκουλα

Ως εκ τούτων, ιδιαίτερη αξία αποκτά το δεύτερο ερώτημα –δηλαδή το ποιοι και γιατί βρίσκονται πίσω από το σφυροκόπημα των τραπεζικών μετοχών. Η απάντηση που δίνει, και επισήμως, η κυβέρνηση είναι πως πρόκειται για καθαρή κερδοσκοπία.

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος μίλησε σήμερα για «σπέκουλα», ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος δήλωσε ότι «έχουμε την εκτίμηση ότι επρόκειτο για μια κερδοσκοπική επίθεση» και κάλεσε τους αρμόδιους εποπτικούς φορείς να «παρακολουθούν στενά όλες τις συναλλαγές στο ελληνικό Χρηματιστήριο», ενώ ακόμη πιο αιχμηρός ήταν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. «Δεν μπορεί να γίνονται πολιτικά παιχνίδια με τις τράπεζες, είναι εγκληματικό», είπε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Δραγασάκης.

Το ένα σκέλος αυτών των παιχνιδιών αποδίδεται από κυβερνητικές πηγές στην πολιτική σπέκουλα που επιχείρησε η ΝΔ μετά την επίθεση στις τραπεζικές μετοχές, δείχνοντας αν μη τι άλλο, «να επιχαίρει», όπως είπε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος.

Το Bloomberg και η bad bank

Πέραν τούτου όμως, παράγοντες με γνώση των υπόγειων πιέσεων διεργασιών στο τραπεζικό σύστημα δείχνουν με νόημα συγκεκριμένα στοιχεία στην εξέλιξη της επίθεσης κατά των τραπεζών. Το ένα, όπως λένε, είναι πως όλα ξεκίνησαν από ένα δημοσίευμα του Bloomberg που αμφισβητούσε την δυνατότητα της Τράπεζας Πειραιώς να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές. Το δεύτερο είναι πως η κατακρήμνιση των τραπεζικών μετοχών οδήγησε στην δημοσιοποίηση δύο βασικών σεναρίων – είτε εκείνου που ήθελε ακόμη και την κρατικοποίηση τραπεζών, είτε του έτερου που θέλει την ταχεία και επιθετική δημιουργία μιας bad bank («κακής τράπεζας») η οποία θα αναλάβει τον μεγαλύτερο όγκο των κόκκινων δανείων. Και το τρίτο στοιχείο είναι πως όλα… συνεχίζονται επίσης μέσω του Bloomberg το οποίο σε νέο, σημερινό του τηλεγράφημα αναφέρει ότι μετά το χθεσινό μίνι κραχ η Ελλάδα θα προχωρήσει στην δημιουργία της bad bank – συγκεκριμένα «σε ένα Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού (APS) με βάση το οποίο οι τράπεζες θα «ξεφορτωθούν» κάποια από τα «κακά» δάνεια σε Οχήματα Ειδικού Σκοπού (SPVs), αφαιρώντας τα από τους ισολογισμούς τους».

Η αλήθεια είναι πως η δημιουργία bad bank έχει συζητηθεί και συζητείται με την Κομισιόν εδώ και καιρό, είχε όμως στο παρελθόν απορριφθεί από τους δανειστές κυρίως λόγω ανησυχιών ότι θα υπέκρυπτε κρατική βοήθεια προς τις τράπεζες. Τώρα οι πληροφορίες αναφέρουν πως εξετάζονται μοντέλα που θα ακυρώνουν τις ανησυχίες περί κρατικής παρέμβασης.

Πίσω από τα δεδομένα αυτά, και σε συνδυασμό με την επίθεση στις τραπεζικές μετοχές, οι ίδιες πηγές θεωρούν ότι είναι πιθανό να βρίσκονται συμφέροντα και παράγοντες που επιχειρούν να επισπεύσουν, να εκβιάσουν και να χειραγωγήσουν εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό κλάδο – από τους όρους της δημιουργίας της bad bank έως αναγκαστικές συγχωνεύσεις και πωλήσεις τραπεζών.

Η Τράπεζα της Ελλάδας

Μέσα σε αυτό το πλέγμα, αίσθηση προκαλούν και δύο πολιτικά στοιχεία. Το πρώτο είναι η σπουδή – και η «ελαφρότητα», όπως λένε κυβερνητικοί παράγοντες – με την οποία η ΝΔ επιχείρησε να εκμεταλλευτεί πολιτικά την πίεση στις τραπεζικές μετοχές. Το δεύτερο είναι η απουσία οποιασδήποτε δημόσιας τοποθέτησης από την, κατ’ εξοχήν αρμόδιας, Τράπεζας της Ελλάδας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γιάννης Δραγασάκης, όταν ερωτήθηκε σχετικά με αυτή την «αφωνία» της κεντρικής τράπεζες, τόνισε ότι «οι θεσμοί πρέπει να παίξουν τον ρόλο τους και να επιδείξουν υπευθυνότητα».

Κι έχει την δική του σημασία και το γεγονός, όπως σημειώνεται από τραπεζικούς κύκλους, ότι η Τράπεζα της Ελλάδας δεν αντέδρασε ούτε στο πρώτο δημοσίευμα του Bloomberg – εκείνο, που έβαλε «νάρκη» στην μετοχή της Πειραιώς και συμπαρέσυρε όλον τον τραπεζικό κλάδο…

tvxs