Διατίθενται ελληνικά προϊόντα μικρών παραγωγών και κοινωνικών συνεταιρισμών που δύσκολα βρίσκονται στη Βόρεια Ευρώπη σε δίκαιη τιμή, άριστη ποιότητα και γνωστή προέλευση για τον καταναλωτή...
Ρεπορτάζ: Κώστας Παπαντωνίου
«Όταν συντονίζονται οι από πάνω, δεν μπορεί να μη συντονίζονται οι από κάτω» μας λέει ο Κώστας Χαριτάκης, εργαζόμενος στη ΒΙΟ.ΜΕ., το εργοστάσιο που για περισσότερα από τρία χρόνια βρίσκεται στα χέρια των εργαζομένων. Τα λόγια του Κ. Χαριτάκη δίνουν το στίγμα της πρωτοβουλίας που έχει ξεκινήσει εδώ και λίγους μήνες από τα κάτω και αμφισβητεί στην καρδιά της λιτότητας, την ελεύθερη αγορά και τους κανόνες της. Παράλληλα αμφισβητεί τον εθνοκεντρικό χαρακτήρα που είχαν τα κινήματα παλιότερα, όταν δεν χρειαζόταν να αντιπαραθέσουν τίποτα απέναντι στην παγκοσμιοποίηση.
Τα οικολογικά καθαριστικά της ΒΙΟ.ΜΕ., μαζί με τις ελιές και το λάδι της ομάδας παραγωγών Πράσινη Γη που εδρεύει στη Στέρνα Μεσσηνίας και του Κοινωνικού Συνεταιρισμού Μοδούσα που βρίσκεται στη Γέρα Μυτιλήνης διατέθηκαν στη δεύτερη καμπάνια αλληλέγγυων εξαγωγών που έγινε στο Βέλγιο και το Λουξεμβούργο την περασμένη άνοιξη, όπου τα προϊόντα δόθηκαν μέσω των συνδικάτων, των συλλογικοτήτων και των οργανώσεων. Δηλαδή, εργαζόμενοι του Βελγίου αγόρασαν από εργαζόμενους της Ελλάδας και είναι αλληλέγγυοι μεταξύ τους, την ώρα που οι ηγέτες της Ε.Ε. επιβάλλουν καθεστώς ασφυξίας στους ασθενέστερους.
Η αλληλεγγύη αλλάζει πρόσωπο
Η πρωτοβουλία συντονίστηκε σε συνεργασία της Αλληλεγγύης για Όλους με τη βελγική οργάνωση Climaxi (κίνηση για το κλίμα και την κοινωνική δικαιοσύνη) και πήγε ένα βήμα παρακάτω την αλληλεγγύη στην Ελλάδα. Μέχρι πρόσφατα, η βοήθεια προς τη χώρα μας γινόταν με την εξασφάλιση εξοπλισμού στις κοινωνικές δομές ή με τη δωρεά βασικών ειδών ανάγκης. Είναι αρκετές οι περιπτώσεις κοινωνικών ιατρείων που έχουν μηχανήματα και εξυπηρετούν ολόκληρες γειτονιές χάρη σε αυτή τη βοήθεια. Και ακόμη αρκετές οι περιπτώσεις που οι αποθήκες των κοινωνικών δομών γέμισαν χάρη στις πρωτοβουλίες πολιτών που δεν έχουν έρθει ποτέ στην Ελλάδα, αλλά αισθάνονται τους ανθρώπους της ανθρώπους της διπλανής πόρτας.
“Έλα να δουλέψεις μαζί μας”
Η ενίσχυση σε είδος κρατά όρθιους τους πληγωμένους της κρίσης και τώρα οι αλληλέγγυες εξαγωγές τους δίνουν διέξοδο στην ανεργία. «Να έρθεις κι εσύ αν θέλεις να αφήσεις την Αθήνα, να δουλέψουμε μαζί», λέει η Ιουλία Τσιρογιάννη από την άλλη γραμμή του τηλεφώνου, που συμμετέχει στην Πράσινη Γη, ομάδα επτά παραγωγών, από τους οποίους οι περισσότεροι εγκατέλειψαν την ανυπόφορη πόλη και τους μισθούς που γέμιζαν τις τσέπες, αλλά όχι και την καρδιά τους. «Έχουμε βρει την ηρεμία μας εδώ και ζούμε όμορφα. Δεν έχουμε άγχος, αλλά δημιουργούμε» λέει η Ιουλία και παροτρύνει και άλλες παρέες να πάρουν τη μεγάλη απόφαση. «Στα δικά μας μέρη, αν είσαι αγρότης, έχεις εισόδημα όλον τον χρόνο. Δεν είναι μόνο οι ελιές και το λάδι, είναι τα σύκα και οι πατάτες».
Οι ντόπιοι αγρότες δεν είδαν τη νέα ομάδα παραγωγών ανταγωνιστικά, αλλά επιφύλαξαν θερμή υποδοχή, σε σημείο που η ομάδα χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις του αγροτικού συνεταιρισμού στη Στέρνα. Επίσης, δεν αποτέλεσε εμπόδιο για την ομάδα ότι κάποιοι δεν γνώριζαν τι πάει να πει ύπαιθρος, παρά μόνο σε επίπεδο διακοπών. Αντίθετα, οι υπόλοιπες γνώσεις τους, όπως ξένες γλώσσες και μάρκετινγκ, τους βοηθούν να προωθούν τη δουλειά τους.
Σήμερα μπορούν να περηφανεύονται όχι μόνο ότι ζουν από τους καρπούς των δέντρων τους, αλλά ότι επιλέχθηκαν τα προϊόντα τους για τις πειραματικές αλληλέγγυες εξαγωγές. Την ίδια στιγμή, καταρρίφθηκε ο μύθος που θέλει τις πρωτοβουλίες από τα κάτω να είναι ανοργάνωτες. «Παρ' ότι η συνεννόηση έγινε κυρίως από e-mail, όλα έγιναν γρήγορα, όπως με το λογότυπο. Τη μία μέρα στείλαμε τις διαστάσεις, την επόμενη είχαν έρθει στην Καλαμάτα τα αυτοκόλλητα για να γίνει η τυποποίηση. Το ίδιο και με τις πληρωμές. Πριν φύγει καλά - καλά το τιμολόγιο, μετά από μία ώρα τα λεφτά είχαν μπει στην τράπεζα».
Αλυσίδες από αλυσίδες διαφέρουν
Οι αλληλέγγυες εξαγωγές είναι απόλυτα διαφανείς, υποστηρίζει η Ι. Τσιγοριάννη, καθώς «ξέρουμε πόσο πουλιέται το προϊόν και που πάνε τα χρήματα». Αντίθετα, ο τρόπος πού φτάνουν τα προϊόντα στα χέρια των καταναλωτών μέσα από τις γνωστές αλυσίδες ζημιώνει συχνά τους παραγωγούς. «Αυτός που πουλάει το προϊόν δεν ξέρει να το προωθήσει και, όταν του μένει το βάζει σε προσφορά μειώνοντας απότομα την τιμή, με αποτέλεσμα να πέφτει όχι μόνο η τιμή, αλλά, το προϊόν στα μάτια του καταναλωτή».
Για τα προϊόντα που έφτασαν στα χέρια των Ευρωπαίων μέσα από αλυσίδες αλληλέγγυων, τα πάντα είναι γνωστά. «Στην τιμή του παραγωγού προσθέτουμε ακόμη ένα ποσό που πάει για τις δομές αλληλεγγύης και για τη δημιουργία υποστηρικτικής υποδομής που θα συμβάλλει ώστε να συνεχιστεί το πρότζεκτ» μας εξηγεί η Γεωργία Μπεκριδάκη από την Αλληλεγγύη για Όλους. Επισημαίνει ακόμη ότι στόχος της δικής της συλλογικότητας είναι στο άμεσο μέλλον να αναληφθεί ο συντονισμός αποκλειστικά από τα εγχειρήματα.
Ελαιοπαραγωγοί και ρομαντικοί
Ο Παναγιώτης Καραβατάκης από τη Μοδούσα, κοιτώντας πίσω στον χρόνο βλέπει εννέα «τρελούς» να ξεκινούν μια ρομαντική προσπάθεια για ποιοτικά προϊόντα και νέες θέσεις εργασίας. Έναν χρόνο μετά βλέπει σήμερα τη Μοδούσα, το δέντρο που παράγει πολύ όπως λένε στη Μυτιλήνη, να έχει καρποφορήσει τόσο που αριθμεί σήμερα 65 μέλη και είναι έτοιμη για τις πρώτες της προσλήψεις, καθώς για την ώρα η δουλειά γίνεται εθελοντικά.
Η πρωτοβουλία των αλληλέγγυων εξαγωγών για τον ίδιο είναι ξεχωριστή, καθώς «δεν μιλάμε για ιδιωτικές επιχειρήσεις που στραγγίζουν τους υπαλλήλους τους» και όλα αυτά κάτω από τις αρχές της Κοινωνικής Οικονομίας. Παράλληλα, η Μοδούσα προσπαθεί να ενεργοποιήσει και άλλες πρωτοβουλίες στην τοπική κοινωνία και γι' αυτό έχει δημιουργήσει πλατφόρμα προώθησης τοπικών προϊόντων από όλο το νησί. «Είμαστε υποχρεωμένοι να πετύχουμε, διότι ο συνεργατισμός στην Ελλάδα έχει απαξιωθεί λόγω κακών πρακτικών».
Από τον Χορτιάτη ώς το Βερολίνο
Η προσπάθεια για ενίσχυση της Κοινωνικής Οικονομίας και των δεσμών μεταξύ των εγχειρημάτων εντείνεται το επόμενο διάστημα. Η αρχή έγινε στον Παπάδο Λέσβου από τη Μοδούσα που πιστεύει ότι «η παραγωγή συνδέεται με τον πολιτισμό». Σήμερα συνεχίζονται οι εκδηλώσεις για την Κοινωνική Οικονομία και την ενημέρωση πάνω στις νέες σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Γίνονται επίσης εκθέσεις προϊόντων και συναυλία με τοπικά συγκροτήματα. Τον Αύγουστο θα γίνει επίσης η τρίτη καμπάνια αλληλέγγυων εξαγωγών στο Βερολίνο και, όπως μας ενημερώνει η Γ. Μπεκριδάκη, οι ποσότητες που θα διατεθούν θα είναι πολλαπλάσια μεγαλύτερες. Τον Οκτώβριο η ΒΙΟ.ΜΕ. που εδρεύει στον Χορτιάτη Θεσσαλονίκης, θα διοργανώσει ευρωμεσογειακή συνάντηση με τη συμμετοχή αυτοδιαχειριζόμενων εργοστασίων από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και την Τουρκία. «Να πάρουμε στα χέρια μας την επικοινωνία μεταξύ μας», είναι το μήνυμα των ανθρώπων της ΒΙΟ.ΜΕ.
avgi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου