του Άκη Γαβριηλίδη
Τις τελευταίες μέρες, διατυπώθηκαν επικρίσεις για το γεγονός ότι, σε μία από τις πρώτες αναρτήσεις στον επίσημο ιστότοπο της επιτροπής για τον εορτασμό των 200 χρόνων από το 1821, η οποία επιγραφόταν «Ηγεσία του Κράτους, Αρχηγοί κυβερνήσεων», αναφέρονταν όλοι όσοι κατά καιρούς άσκησαν αυτή την «ηγεσία», και μεταξύ αυτών οι δικτάτορες, δωσίλογοι και συνεργάτες των Γερμανών.
Οι κύριοι αυτοί ασφαλώς υπήρξαν απεχθείς και ο ιστορικός τους ρόλος σκοτεινός. Το ερώτημα όμως είναι, όσοι ενοχλούνται από την παρουσία μόνο αυτών και όχι των «νόμιμων» και αμέμπτου πατριωτισμού «ηγετών του κράτους», τι ακριβώς θα θεωρούσαν αποδεκτό και προτιμότερο εναλλακτικά;
Λογικά, θα προτιμούσαν να αναφέρονται μόνο οι «καλοί», ενώ εκεί που βασίλευσαν «κακοί» να υπάρχει μία τρύπα, ένα κενό.
Αυτό όμως δεν θα ήταν εξωραϊστικό και υποκριτικό; Μήπως και αυτοί οι άνθρωποι δεν διοίκησαν το ελληνικό κράτος; Μπορεί από νομική άποψη να ήταν «ψευδοπρόεδροι» (και ίσως όχι πάντα), αλλά η εξουσία τους και τα αποτελέσματά της ήταν υπαρκτά και πραγματικά.
Ασχέτως τούτου, όμως, τι θα κερδίζαμε έτσι;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό εξαρτάται από το νόημα που δίνουμε στην εξιστόρηση αυτής της σειράς ηγετών, το αν δηλαδή της αποδίδουμε χαρακτήρα κανονιστικό-τιμητικό («εδώ βλέπετε μια σειρά σπουδαίων ανδρών») ή απλώς περιγραφικό-πληροφοριακό («εδώ ενημερώνεστε για όσα συνέβησαν αυτά τα 200 χρόνια»).
Όποιο όμως και αν είναι αυτό το νόημα, εγώ νομίζω ότι υπάρχει ένα λογικά προηγούμενο και σημαντικότερο ερώτημα. Το 2021, τι γιορτάζουμε; Την επανάσταση, ή το κράτος;
Πρόκειται για δύο διαφορετικά πράγματα, και η επιλογή του ενός ή του άλλου απολήγει σε διαφορετικά - έως αντίθετα - αποτελέσματα κάθε φορά.
Η επιλογή της δημιουργίας μιας τέτοιας πινακοθήκης, είτε πλήρους είτε ελλιπούς, παραπέμπει σε ένα βασικότερο, αν και άρρητο χαρακτηριστικό της επιτροπής αυτής και της λογικής της: ότι είναι μια επιτροπή που φτιάχτηκε για να γιορτάσει όχι την επανάσταση του 1821, αλλά το κράτος που δημιουργήθηκε το 1830 ως (εν μέρει αθέλητο ή απρόβλεπτο) αποτέλεσμα αυτής της επανάστασης.
Η επιλογή να ανεβούν στην πινακοθήκη αυτή τα πορτραίτα του Ανδρουτσόπουλου, του Φαίδωνος Γκιζίκη, του Ιωάννη Ράλλη και άλλων εκλεκτών κυρίων, αποτελεί αυθόρμητη εφαρμογή του γνωστού αξιώματος ότι «το κράτος έχει συνέχεια». Η επανάσταση, αντίθετα, δεν έχει. Έχει ασυνέχεια, ή μάλλον είναι η ασυνέχεια· αυτό που διακόπτει.
Η επιτροπή υπό την κα Αγγελοπούλου έχει κάνει την επιλογή της, υπέρ του κράτους.
Αναζητούνται άλλοι που να ενδιαφέρονται για την επανάσταση αυτή καθαυτή, και όχι μόνο καθόσον αυτή οδήγησε στη συγκρότηση κάποιου κράτους.
Ευτυχώς φαίνεται ότι τελευταία υπάρχει μία κινητικότητα προς την κατεύθυνση αυτή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου