Τρίτη 12 Μαρτίου 2019

Η «Αλήθεια» στα Χρόνια της Χολέρας



Στα χρόνια της κρίσης η Ελλάδα βίωσε μια σοβαρή και δίχως επιστροφή καταστροφή σε πολλά επίπεδα. Η οικονομία ήταν μεν μια προφανής καταστροφή αλλά παρέσυρε και άλλες όψεις του κοινωνικού και πολιτικού βίου.
του Ευάγγελου Κωνσταντέλου
Οι άνθρωποι, που είχαν υποχρέωση να μας ενημερώνουν καθημερινά για τις εξελίξεις, υπήρξαν κατώτεροι των περιστάσεων και μάλιστα με τον πιο χυδαίο τρόπο. Καθώς, αφού πρώτα προσπάθησαν να μεταφέρουν την ευθύνη στον απλό κόσμο και να του δημιουργήσουν φόβους και ενοχές, στη συνέχεια βάλθηκαν να του μάθουν και τρόπους οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Κανένας δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεχάσει τον τρόπο που χειρίστηκαν την κρίση τα ΜΜΕ στα χρόνια της χολέρας.
Το μεγάλο θύμα σε όλα τα επίπεδα ήταν και παραμένει να είναι… η Αλήθεια. Είναι αυτή η ωραία λέξη με τα μεγάλα νοήματα και τις αμέτρητες προεκτάσεις. Είναι αυτή που στοίχειωνε κάθε φιλόσοφο και πνευματικό άνθρωπο από την εποχή της μεγάλης δημιουργίας της κοινωνίας. Ήδη από τον Όμηρο και τον Ησίοδο και τον μύθο μέχρι σήμερα η ‘Αλήθεια’ πάντα θα είναι στο επίκεντρο κάθε ηθικής και οντολογικής ανάλυσης. Ο Πίνδαρος στους Ολυμπιόνικους μας λέει ότι η Αλήθεια ήταν κόρη του Δία ενώ ο Αίσωπος στους Μύθους του μας βάζει πιο βαθιά στη μεταφυσική της ‘Αλήθεια’.  Για τον Αίσωπο η ‘Αλήθεια’ ήταν δημιούργημα του Προμηθέα. Η αλήθεια έγινε αντικείμενο ανάλυσης και αναφοράς από πολλούς αρχαίους φιλοσόφους και ποιητές, όπως ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Αισχύλος, Βακχυλίδης, ο Αντιφώντας, ο Δημοσθένης, ο Πολύβιος, ο Ισοκράτης κ.α. Οι Έλληνες φυσικά και δεν ήταν οι μόνοι που θεοποίησαν την αλήθεια.
Ο Διόδωρος Σικελιώτης στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του αλλά και ο Κλαύδιος Αιλιανός στο ''Varia Historia'' («Ποικίλη Ιστορία») μας λένε ότι και στην Αίγυπτο υπήρχε σπουδαία θεά που αντιπροσώπευε την αλήθεια. Η γνωστή Αιγύπτια θεά Μάατ. Στη σύγχρονη εποχή ο Γερμανός φιλόσοφοςMartin Heidegger (1889-1976) έδωσε μια νέα διάσταση στην έννοια της αλήθειας. Συνέδεσε την ουσία του όρου με την έννοια της αποκάλυψης και της φανέρωσης ως τον τρόπο εμφάνισης των πραγμάτων στον κόσμο. Ως οντικές φανερώσεις ή οντότητες. Αν και αρχικά αναφέρεται στην αλήθεια με την αρχικής της σημασία, ως το αληθινό και το πραγματικό, αργότερα κατά κάποιο τρόπο διορθώνει αυτές τις αποδώσεις και αναφέρεται στην αποκάλυψη, στην φανέρωση και στην ανοικτότητα.
Με αυτόν τον τρόπο η αλήθεια δεν είναι μια ξεχωριστή αντίληψη. Δεν θεωρείται κάτι δηλωτικό, το οποίο περιγράφει με ακρίβεια μια κατάσταση, μια δήλωση ή μια ανταπόκριση. Δεν θεωρείται επίσης ότι συνταυτίζεται με μια ιδιαίτερη αντίληψη. Για τον Heidegger σημασία έχει η αποσαφήνιση, η αποκάλυψη και η ανοικτότητά της, ώστε τα πράγματα να γίνονται κατανοητά από τον άνθρωπο σε ένα πιο ολιστικά δομημένο υπόβαθρο νοημάτων. Με αυτόν τον τρόπο ο οντολογικός κόσμος γίνεται κατανοητός από το άτομο. Η φανέρωση και η ανοικτότητα δεν μπορούν όμως να θεωρηθούν ως απόλυτες παρουσίες άρα και όχι απόλυτες αλήθειες από μόνες τους. Εδώ μπαίνουν όμως κάποια ποιοτικά χαρακτηριστικά που αφορούν κατά πόσο η αλήθεια είναι λιγότερο ή περισσότερο αληθινή.
Κατά πόσο είναι αντικειμενική και υποκειμενική. Σε αυτό πάλι θα απαντήσει ο Heidegger θέτοντας τόσο τα ζητήματα της βεβαιότητας όσο και της επάρκειας ή του επιμερισμού της αλήθειας. Αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά επηρεάζουν την παρουσία και την παρουσίαση της αλήθειας στην σφαίρα της ανοικτότητας. Όπως ήταν φυσικό ο Heidegger ανασκεύασε αρκετές από της απόψεις του για την αλήθεια που είχε αναπτύξει στο «Είναι και Χρόνος».
Αργότερα, στις διαλέξεις του αλλά και στο «Τέλος της Φιλοσοφίας και η αποστολή της σκέψης», θα περιγράψει με διαφορετικό τρόπο τη φανέρωση της αλήθειας χωρίς φυσικά να απομακρυνθεί από την ουσία της. Η ανοικτότητα λοιπόν που προτείνει ο Heidegger για τη φανέρωση της αλήθειας είναι μια ουσιαστική αντίληψη στη φιλοσοφία, που με εμφατικό τρόπο πρέπει να χαρακτηρίζει τις δημοκρατικές λειτουργίες μιας κοινωνίας. Η διαφάνεια, η ελεύθερη και απεριόριστη πρόσβαση στην γνώση και την πληροφορία, αποτελούν αξιωματικές αρχές.
Αποτελούν αξιωματικές αρχές τόσο αναφορικά με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη διαχείριση αυτών των πολιτικών αποφάσεων όσο και την λειτουργία της ενημέρωσης και της δημοσιογραφίας. Όταν πριν λίγα χρόνια σε ένα συνέδριο εξέφρασα την άποψη ότι η ανοικτότητα στην πανεπιστημιακή γνώση και την ελεύθερη πρόσβαση σε ακαδημαϊκές έρευνες πρέπει να εφαρμοστεί χωρίς κανένα περιορισμό, δημιουργήθηκε αναστάτωση από τους παραβρισκόμενους.
Η πρόσβαση στη γνώση και την πληροφορία δεν πρέπει να είναι ούτε πολυτέλεια μιας συγκεκριμένης ελίτ (εν προκειμένω μιας ακαδημαϊκής αλλά και γενικότερα) αλλά ούτε και να καθορίζεται από αυτή. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση της δημοσιογραφίας, η οποία ελεγχόταν και ελέγχεται από μια συγκεκριμένη πολιτική, επιχειρηματική και οικονομική «ελίτ». Μια «ελίτ» που έχει απλώσει τα πλοκάμια της σε όλες τις δομές που θεμελιώνουν την ποιότητα του δημόσιου βίου και τη λειτουργία ενός κράτους. Μέσω αυτής της παρέμβασης εκφυλίζονται. Αυτό φυσικά δεν ενθαρρύνει απλώς τη διαφθορά αλλά δημιουργεί και επικίνδυνες ατραπούς που υποβαθμίζουν την πολιτική και κοινωνική ζωή.
Η απόκρυψη μιας πληροφορίας και οι περιορισμοί στη γνώση είναι απόκρυψη της αλήθειας. Το αντίθετο της αλήθειας δεν είναι το ψέμα αλλά η μη αλήθεια, η μη φανέρωση, η μη αποκάλυψη και η μη ανοικτότητα. Η ελληνική κοινωνία έχει κατανοήσει το είδος της ποιότητας των ΜΜΕ και ειδικά αυτά που δεν προσφέρουν ούτε πληροφόρηση ούτε καν διασκέδαση αλλά προπαγάνδα και προωθούν τα συμφέροντα των αφεντικών τους. Αυτή η αντικοινωνική συμπεριφορά από τη μεριά των ΜΜΕ έφτασε σε ένα σημείο που η ίδια η κοινωνία την αποβάλλει σιγά σιγά.
Η κοινωνία δεν μπορεί για πολύ να ανεχτεί αυτόν τον παρασιτισμό. Θα έπρεπε να γνωρίζουν όλοι όσοι παρασιτούν και καθυστερούν την κοινωνία, ότι κάποτε η διαύγαση επέρχεται και η ίδια η κοινωνία καθαρίζει αυτό που δεν ανέχεται. Με τον τρόπο αυτό εξελίσσεται. Αυτό είναι σχεδόν νομοτέλεια. Όσα χρήματα, όση εξουσία και αν διαθέτουν αργά ή γρήγορα η κοινωνία βρίσκει πάντα τον τρόπο να αυτοπροστατεύεται και να αυτοθεραπεύεται. Ακόμη και μέσα στα… «χρόνια της χολέρας».
Η αρχή έγινε με την κοινωνική αποδοκιμασία, κατακραυγή και κινητοποίηση του κόσμου για το κλείσιμο της ΕΡΤ από τη γνωστή κυβέρνηση υβρίδιο. Μετά ήρθε το κλείσιμο του MEGA. Το MEGA με την απροκάλυπτη προπαγάνδα και μισανθρωπία των δουλοπρεπών δημοσιογράφων του είχε διασύρει και ντροπιάσει ολόκληρο το δημοσιογραφικό κόσμο παραβιάζοντας κάθε έννοια δεοντολογίας. Ο κόσμος τους γυρίζει την πλάτη. Δεν τους πιστεύει και δεν τους εμπιστεύεται πια… όσους παίκτες και να φέρουν.
κουτι πανδωρας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου