Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2015

Προϋποθέσεις για την κοινωνική αποδοχή της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης



Του Μάκη Ανδρονόπουλου
Καμία ουσιαστική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να πετύχει εάν δεν έχει την στήριξη των πολιτών και αυτό το λέει η εμπειρία και τα βιβλία. Η συμπαράταξη του κόσμου σε μία μεταρρύθμιση επέρχεται όταν αυτός που την υφίσταται πείθεται ότι είναι αναγκαία, δίκαιη και αποτελεσματική, κάτι που δεν έγινε ποτέ έως τώρα, ιδιαίτερα με τις αλλεπάλληλες αλλαγές στο ασφαλιστικό. 
Η επικείμενη μεταρρύθμιση επέρχεται ως Αρμαγεδδών του τρίτου μνημονίου, με διαρροές πολύ αρνητικών σεναρίων που απλώς ανεβάζουν την πίεση και την δυσπιστία εργαζομένων και συνταξιούχων και αποβλέπουν στο να φανούν οι τελικές αποφάσεις ως το καλύτερο που θα μπορούσε να μας συμβεί στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου.
Επειδή όμως η επικείμενη μεταρρύθμιση γίνεται ακριβώς σε ειδικές συνθήκες, καλό θα είναι η κυβέρνηση της αριστεράς να έχει κατά νου ακόλουθα, τα οποία θα μπορούσαν να στηρίξουν το εγχείρημά της:
Πρώτον, να αναλυθεί χωρίς λαϊκισμούς επί τριήμερο στην ΕΡΤ το ασφαλιστικό ζήτημα από ένα-δυο καθηγητές με κάρτες, πίνακες και στοιχεία. Αριθμός ασφαλισμένων, συνταξιούχων, κρατική συμμετοχή, περιουσιακά στοιχεία, απαξίωση, εισφοροδιαφυγή, χρωστούμενα, συστήματα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, επικουρικές, υγεία-περίθαλψη κ.ο.κ. Μόνο δύο εξειδικευμένοι δημοσιογράφοι θα κάνουν διευκρινιστικές ερωτήσεις.
Δεύτερον, καμία λύση δεν θα γίνει αποδεκτή εάν δεν περιλαμβάνει μια γενναία με προοπτική ανακεφαλαιοποίηση των ταμείων, τόσο ως προς την κάλυψη των πραγματικών ζημιών από το PSI, όσο και ως προς την αποζημίωσή τους για την πίστη που επέδειξαν επενδύοντας (αναγκαστικά) σε τίτλους του ελληνικού δημοσίου. Κάποτε γινόταν συζήτηση να δοθούν ακίνητα του ΤΑΙΠΕΔ, αλλά τώρα δεν ακούγεται κιχ. Εμείς είχαμε προτείνει την παράδοση των μετοχών των τραπεζών του ΤΧΣ στα ταμεία (βέβαια απαξιώθηκαν κι αυτές)… Μένουν όμως οι ΔΕΚΟ…
Τρίτον, να παρουσιαστεί ένα αναλυτικό σχέδιο ενοποίησης των ταμείων που να εκφεύγει από την λογική της κάλυψης των ελλειμμάτων, αλλά να έχει μια διάρθρωση πειστική και δυναμική, με ουσιαστικές αντιγραφειοκρατικές δομές και πλήρη ηλεκτρονική καταγραφή των πάντων.
Τέταρτον, πρέπει να υπάρξει μια ουσιαστική απελευθέρωση των επενδύσεων των ασφαλιστικών ταμείων με βάσει όσα ισχύουν στις ανεπτυγμένες χώρες της ευρωζώνης.
Πέμπτον, να παρουσιαστεί ένα ενιαίο και αποτελεσματικό σύστημα είσπραξης των εργοδοτικών εισφορών και ένα σχέδιο για τις «κόκκινες» εισφορές.
Έκτον, να υπάρξουν ριζοσπαστικές ιδέες για νέα έσοδα στο σύστημα. Προτείναμε στις 5 Σεπτεμβρίου την υιοθέτηση ενός συστήματος τεκμαρτής ασφαλιστικής δαπάνης στα δημόσια έργα (κατ΄ αντιστοιχία με τα μεροκάματα που πληρώνει κανείς στο ΙΚΑ για μια οικοδομή με βάση τον όγκο). Φανταστείτε τι σημαίνει για το δημόσιο και το ασφαλιστικό ταμείο, αν σε ένα δημόσιο έργο το 30% πάει υποχρεωτικά στην ασφάλιση (+23% ΦΠΑ); Φυσικά το ΤΕΕ και οι κατασκευαστές θα γκρινιάζουν. Εκείνο που θα συμβεί θα είναι να σοβαρέψει η αγορά, διότι δεν μπορεί να δίνουν κάποιοι εκπτώσεις 40% σε ένα έργο και άλλοι 3%, να το παίρνουν και στη συνέχεια να τριπλασιάζουν με εκβιασμούς το κόστος. Υπενθυμίζεται ότι περσινή μελέτη της Κομισιόν έβγαλε πως η κατασκευή αεροδιαδρόμων στην Ελλάδα κοστίζει 7 φορές περισσότερο από την Πορτογαλία... Η τεκμαρτή ασφαλιστική δαπάνη πρέπει να εφαρμοστεί -έστω ήπια- και στον τουρισμό, καθώς όλοι ξέρουμε πως τα 5άστερα δουλεύουν με σπουδαστές τουριστικών επαγγελμάτων από την Πολωνία, την Ρουμανία κ.ο.κ. και ότι τα ρουμλετάδικα τα δουλεύουν αλλοδαπές χωρίς ένσημα.
Έβδομον, είναι ένα ερώτημα πως μπορεί το κράτος να μειώσει τη σύνταξη σε κάποιον που πληρώνει ήδη 477 ευρώ εισφορά αλληλεγγύης, 312 μείωση του Ν4024, και 198 ευρώ μείωση του Ν4039 και έχει πληρωμένη 35ετία, ή και 25ετία. Με τους 40άρηδες συνταξιούχους είναι άλλη ιστορία, εκεί το κράτος κάτι πρέπει να κάνει.
Όγδοο, σε κάθε περίπτωση, οι συνταξιούχοι πρέπει να απελευθερωθούν και να μπορούν να δουλέψουν χωρίς καμία μείωση ή αναστολή της συνταξιοδότησής τους, είτε ως υπάλληλοι, είτε με δελτίο, είτε με επιχειρήσεις δικές τους (αυτοί μπορούν να δημιουργήσουν και θέσεις εργασίας και προφανώς δεν πρόκειται να καλύψουν τη θέση κάποιου 25άρη) πληρώνοντας στο συνταξιοδοτικό τους ταμείο ένα επιπλέον τέλος τυπικού χαρακτήρα, με δύο κλιμάκια 20 και 40 ευρώ το μήνα.
Η κυβέρνηση οφείλει να σταθμίσει το γεγονός ότι μια νέα μείωση των συντάξεων θα έχει επιπτώσεις στην φοροδοτική ικανότητα των συνταξιούχων, στην αποπληρωμή των δανείων τους και στην οικογενειακή αλληλεγγύη (υποστήριξη των παιδιών και των οικογενειών τους) που ούτως ή άλλως θα πλήττει καίρια τις ενδοοικογενειακές ροές το νέο φορολογικό καθεστώς. Η κοινωνική συνοχή και εμπιστοσύνη στηρίζονται σε μερικούς θεσμούς μακροχρόνιου χαρακτήρα. Το ασφαλιστικό σύστημα είναι θεμελιακός θεσμός. Η τεχνοκρατική του «αποκατάσταση» στα χαρτιά δεν σημαίνει κατ΄ ανάγκη ούτε την κοινωνική του αποδοχή, ούτε την επιτυχία του.

ΥΓ: στα καφενεία ήδη αντιλαμβάνονται μια ενδεχόμενη μείωση των συντάξεων ως ευθανασία ή και …γενοκτονία.

koutipandoras

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου