Βαλκάνια ερμητικά κλειστά

Oι ηγέτες των κρατών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συναντήθηκαν χθες σε έκτακτη σύνοδο κορυφής με στόχο να αμβλύνουν τις μεταξύ τους εντάσεις και να επεξεργαστούν σχέδιο για τη μείωση του αριθμού των προσφύγων που περνούν τα Βαλκάνια
του Δημήτρη Αγγελίδη
Αντιφατικά μηνύματα εξακολουθεί να στέλνει η Ευρώπη για το προσφυγικό, με τις ηγεσίες των κρατών να δίνουν την εντύπωση πως χτυπούν μια στο καρφί και μια στο πέταλο, αναλόγως του ακροατηρίου στο οποίο απευθύνονται, ενώ οι όποιες αποφάσεις τους μοιάζουν μάλλον σπασμωδικές και αυτοσχέδιες, παρά ενταγμένες σε ένα ρεαλιστικό σχέδιο.
Την ώρα που τα βαλκανικά κράτη από τα οποία περνούν οι πρόσφυγες για να φτάσουν στην Κεντρική Ευρώπη υψώνουν φράχτες και θέτουν αυθαίρετους περιορισμούς στη διέλευση, δυσκολεύοντας τη διαδρομή και διευκολύνοντας τους διακινητές, οι ηγέτες των κρατών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συναντώνταν χτες στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας, σε έκτακτη σύνοδο κορυφής με πρωτοβουλία της Κροατίας και της Σλοβενίας και διακηρυγμένο στόχο να αμβλύνουν τις μεταξύ τους εντάσεις και να επεξεργαστούν σχέδιο για τη μείωση του αριθμού των προσφύγων που περνούν τα Βαλκάνια.
Το πού βασίζεται αυτό το σχέδιο παραμένει ασαφές. Ο Σέρβος υπουργός Εσωτερικών, Ν. Στεφάνοβιτς, δήλωσε πως η Σερβία περίμενε τις γραπτές διαβεβαιώσεις των άλλων χωρών ότι δεν θα δέχονται όσους «δεν έχουν λόγο να ζητούν άσυλο στην Ε.Ε.» και στη συνέχεια αποφάσισε να μην τους δέχεται ούτε η ίδια.
Πάντως, η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Νατάσα Μπερτό, διευκρίνισε πως, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, καμία χώρα δεν μπορεί να αρνηθεί την είσοδο σε όποιον θέλει να ζητήσει άσυλο στη συγκεκριμένη χώρα.
Δεν φαίνεται όμως να αντιλαμβάνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο το πνεύμα και το γράμμα του διεθνούς δικαίου. Για παράδειγμα, ο Γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς δήλωσε πως η Ευρώπη δεν μπορεί να δεχτεί άλλους πρόσφυγες, διαφορετικά οι πολίτες θα πουν «τέρμα με την Ευρώπη».
Η γαλλική εκδοχή
Σύμφωνα με τον Γάλλο πρωθυπουργό, η λύση πρέπει να αναζητηθεί στην υποδοχή και καταγραφή περισσότερων προσφύγων στις γειτονικές χώρες της Συρίας.
Με δεδομένο ότι αυτές οι χώρες έχουν ήδη δεχτεί πολλαπλάσιο αριθμό προσφύγων σε σχέση με το σύνολο της Γηραιάς Ηπείρου, η τοποθέτηση του κ. Βαλς δεν φαίνεται να βασίζεται σε άλλη λογική πέρα από τη θέση ισχύος της Ε.Ε. που της δίνει τη δυνατότητα να επιβάλει την πολιτική της.
Αλλωστε, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, σε ομιλία της στην Ομοσπονδιακή Βουλή, αναγνώρισε πως έχουν επωμιστεί «αξιοσημείωτο βάρος» η Τουρκία, η Ιορδανία και ο Λίβανος και πρότεινε την ανακούφιση της Τουρκίας με άνοιγμα της ενταξιακής διαδικασίας και με οικονομική ενίσχυση προκειμένου να αντιμετωπίσει τους διακινητές και να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των προσφύγων εκεί.
Κατά τα άλλα, η ομιλία της περιείχε σχεδόν τα πάντα: αναλογική μετεγκατάσταση από την Τουρκία στην Ευρώπη και από τις χώρες πρώτης υποδοχής στα άλλα κράτη-μέλη, αντιμετώπιση των αιτίων της προσφυγικής ροής, αλλά και συμφωνία με την Τουρκία για απελάσεις υπηκόων τρίτων χωρών ή, αλλιώς, για την «επανεισδοχή» τους, σύμφωνα με τον ευφημιστικό όρο που χρησιμοποιεί η Ε.Ε.

efsyn