Το colpo grosso με τη θητεία του ΕΣΡ

Η «ληγμένη» θητεία, τα μπαλώματα του νομοθέτη και οι αποφάσεις του ΣτΕ

της Αγγέλας Νταρζάνου

Ποιος ήταν ο πιο εύκολος και αποτελεσματικός τρόπος να ακυρωθεί το πρόστιμο ενός καναλιού από το ΕΣΡ την περίοδο 2006- 2015;

Οι δικηγόροι της «πιάτσας» των τηλεοπτικών σταθμών το γνωρίζουν πολύ καλά, διότι με τον τρόπο αυτό έχουν καταφέρει να ακυρώσουν δεκάδες αποφάσεις του ΕΣΡ για υψηλά πρόστιμα στα κανάλια, μάλιστα κάθε είδους πρόστιμα, για κάθε είδους ραδιοτηλεοπτική παράβαση, από παραβιάσεις διάρκειας διαφημίσεων και παράνομες δικτυώσεις, μέχρι προσβολή προσωπικότητας και προστασία ανηλίκου. Η συνταγή ήταν μία και αλάνθαστη: Μη νόμιμη σύνθεση του ΕΣΡ.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι διαπιστώνεται «ληγμένη» θητεία έστω και ενός μέλους της επταμελούς Ανεξάρτητης Αρχής. Οι δικηγόροι προσφεύγουν στο ΣτΕ, καταγγέλλουν ότι η θητεία του τάδε μέλους έχει λήξει, παρ' όλα αυτά συνεχίζει να συμμετέχει στις συνεδριάσεις και να ψηφίζει για τις αποφάσεις, άρα η απόφαση εκπίπτει, ακυρώνεται ως μη νόμιμη. Λόγω της μή νόμιμης σύνθεσης. Έξυπνο, αποτελεσματικό, αλάνθαστο.

Για παράδειγμα, σταθμός που προσέφυγε το 2007 κατά απόφασης του ΕΣΡ με το αιτιολογικό της μη νόμιμης σύνθεσης δικαιώθηκε από το ΣτΕ το 2011 (απόφαση 1098), καθώς το δικαστήριο δέχθηκε ότι «Η μη επιλογή των νέων μελών του ΕΣΡ από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής και η παράταση της θητείας των παλιών μελών επί 8 και πλέον μήνες μετά τη λήξη της θητείας τους υπερβαίνουν τον εύλογο χρόνο κατά τον οποίο θα ήταν συνταγματικώς ανεκτή η εν λόγω παράταση».

Η αλήθεια είναι ότι το «κόλπο» αυτό των ευφυών δικηγόρων δεν έπιασε για πολύ καιρό, διότι γρήγορα το πήρανε πρέφα οι ιθύνοντες και έλαβαν τα μέτρα τους. Με δύο τρόπους: α) εντός του ΕΣΡ οι με τη «ληγμένη» θητεία δεν λάμβαναν μέρος στις συνεδριάσεις, ή κι αν ελάμβαναν, δεν ψήφιζαν, οπότε δεν «μόλυναν» την απόφαση με την παρουσία τους,β) επειδή αυτό δεν μπορούσε να συνεχιστεί για πολύ, αναλάμβανε η κυβέρνηση, τότε, και με νόμο επεξέτεινε τη θητεία των μελών του ΕΣΡ με διάφορους τρόπους: είτε νομιμοποιούσε την επιπλέον θητεία, 6μηνη, 8μηνη, 23μηνη, είτε γενικά κι αόριστα όριζε ότι παρατείνεται αυτοδίκαια η θητεία ώς τον ορισμό νέων μελών.

Οι ρυθμίσεις αυτές «έλυσαν» τα χέρια του ΣτΕ, το οποίο με άλλες αποφάσεις θεώρησε εύλογο και επομένως συνταγματικά ανεκτό το χρονικό διάστημα παράτασης της θητείας μέλους του ΕΣΡ για 17 μήνες και με άλλη απόφαση τους 11 μήνες. Έφτασε έτσι, το 2015, με την απόφαση 1249 να θεωρήσει εύλογο και επομένως συνταγματικά ανεκτό παράταση θητείας των μελών του ΕΣΡ τους... 23,5 μήνες.

Με τούτα και με κείνα, ο πρώην πρόεδρος του ΕΣΡ και ακόμη τρία μέλη έφτασαν να κάνουν αντί δύο θητείες, 4 + 4 έτη, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, τρεις θητείες και βάλε, αφού παρέμεναν στο όργανο αντί 8 χρόνια, επί 13 συναπτά, σπάζοντας το κοντέρ και ξεπερνώντας κάθε όριο.

Η ρύθμιση που πέρασε το 2015 ο Νίκος Παππάς, να «μηδενιστεί το κοντέρ», ήταν μια ρύθμιση νομιμοποίησης της σύνθεσης του ΕΣΡ, άρα ισχυροποίησης και τόνωσης του κύρους του. Η κατάργηση των μελών του ΕΣΡ, των οποίων η 4ετής νόμιμη θητεία είχε λήξει και πλέον η νομιμοποίησή τους στηριζόταν σε ένα αντικρουόμενο νομικό πλαίσιο αλλεπάλληλων μπαλωμάτων και στην αντιφατική νομολογία του ΣτΕ, θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε μια νέα σύνθεση την Ανεξάρτητη Αρχή, που δεν θα μπορούσε να αμφισβητηθεί ούτε από τους δικηγόρους των καναλιών, ούτε από το ΣτΕ.

Η Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα κόμματα αποφάσισαν ότι δεν θέλουν αυτό το ισχυρό ΕΣΡ. Και μπλοκάρουν συστηματικά τη συγκρότησή του ως σήμερα. Παραμένει αμφίβολο έτσι, ενάμιση χρόνο μετά, εάν τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι διατεθειμένα να συμβάλουν στη συγκρότηση της συνταγματικά κατοχυρωμένης Αρχής. Η απουσία της, εξάλλου, βολεύει τους φίλους επιχειρηματίες των καναλιών.

avgi