του Στέλιου Κούλογλου
Στη πρόσφατη, πρώτη συνεδρίαση της Εξεταστικής Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για ταPanama Papers, η πιο τρανταχτή μαρτυρία προήλθε από τη Γερμανίδα δημοσιογράφο Julia Stein. Στα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ για την πoλύκροτη υπόθεση, η Stein με τους συνεργάτες της έφτασαν σε ένα κτίριο στη Γερμανία. Στο ίντερνετ είχαν ανακαλύψει ότι στο κτίριο αυτό στεγάζονταν 6.000 εταιρείες που σχετίζονταν με τα Panama Papers. Μόνο που το κτίριο αυτό ήταν γιαπί!
Η Julia Stein είναι μια από τους δημοσιογράφους που δούλεψαν για την διερεύνηση των 11,5 εκατομμυρίων έγγραφων μιας δικηγορικής εταιρείας στον Παναμά, που έστειλε ένας πληροφοριοδότης (whistleblower) στονBastian Obermayer, έναν Γερμανό δημοσιογράφο της εφημερίδας Suddeutsche Zeitung. Περιείχαν στοιχεία για 214.488 offshore εταιρείες που η Mossack Fonseca,η εταιρεία του Παναμά, είχε αναλάβει για να συστήσει και να διαχειρίζεται.
Ο όγκος των στοιχείων και οι ανάγκες διασταύρωσής τους ήταν τόσο μεγάλες, ώστε η γερμανική εφημερίδα ζήτησε βοήθεια από τον Διεθνή Οργανισμό Ερευνητών Δημοσιογράφων, με αποτέλεσμα να εμπλακούν στην έρευνα 107 μέσα ενημέρωσης από 80 χώρες. Τον Απρίλιο του 2016, μετά από ένα χρόνο έρευνας, δημοσιεύθηκαν τα πρώτα άρθρα που προκάλεσαν διεθνή πάταγο: από τον τότε Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον και τον Ισλανδό ομόλογό του μέχρι συγγενείς του Σύριου προέδρου Άσαντ και βαρόνους ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική, πολλά ήταν τα «καλά παιδιά» που φιγουράρουν στα ντοκουμέντα που μέχρι στιγμής έχουν δημοσιοποιηθεί.
Ο Bastian Obermayer και η Julia Stein ήταν δύο από τους δημοσιογράφους που κατέθεσαν στο Ευρωκοινοβούλιο. Προέρχονταν από διάφορες χώρες, από τη Φιλανδία μέχρι το Βέλγιο, αλλά ήταν όλοι κατηγορηματικοί. Πρόκειται για πλούσιους που φοροαποφεύγουν ή φοροδιαφεύγουν και για εγκληματίες, που μέσω των offshore εταιρειών αποφεύγουν τις διεθνείς κυρώσεις, όπως ο ξάδερφος του Σύριου προέδρου Άσαντ, που ήταν και αυτός πελάτης της Mossack Fonseca, της εταιρείας στον Παναμά, η οποία είναι μόνο μία από τις δικηγορικές εταιρείες που κάνουν αυτήν τη δουλειά.
Τα 11,5 εκατομμύρια έγγραφα του Παναμά είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Ένας συνεργάτης της Mossack Fonseca στο Λουξεμβούργο δήλωσε ότι σε μόλις μία εβδομάδα είχε δημιουργήσει 115 εταιρίες offshore.
Στο ίντερνετ υπάρχουν χιλιάδες αγγελίες για το πώς να ανοίξεις εταιρεία γραμματοκιβωτίου, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει και μεγάλη ζήτηση για τις υπηρεσίες αυτές. Οι αγγελίες υπόσχονται ότι θα προστατέψουν την ανωνυμία και την προσωπική ζωή των υποψήφιων πελατών και ότι δεν πρόκειται να πληρώσουν κανένα φόρο οποιουδήποτε είδους. Αρκεί μια ηλεκτρονική διεύθυνση, ένα διαβατήριο και μερικά κλικ στον υπολογιστή για να δημιουργηθεί μια offshore είτε τα χρήματα προέρχονται από νόμιμες δραστηριότητες είτε από παράνομες.
Η ρίζα του κακού, κατέθεσαν οι μάρτυρες - δημοσιογράφοι, βρίσκεται στη διεθνή νομοθεσία που επιτρέπει παρόμοιες πρακτικές και στις τράπεζες, που προτείνουν ανοιχτά στους πλούσιους πελάτες τους να τους βοηθήσουν, ώστε να μην πληρώσουν φόρους. Οι πελάτες αποφασίζουν μαζί με τον τραπεζικό σύμβουλο που θα ιδρυθεί η εταιρεία - γραμματοκιβώτιο.
Ήδη πριν από τα έγγραφα του Παναμά είχε διαπιστωθεί ότι 6 από τις 7 μεγαλύτερες γερμανικές τράπεζες διαχειρίζονταν εταιρείες για τους πελάτες τους.Πάνω από 500 τράπεζες αναφέρονται στα Panama papers, οι 30 από αυτές σχετίζονται με τη Γερμανία. Από τις 20 μεγαλύτερες τράπεζες στον κόσμο οι 13 εμφανίζονται να προτείνουν τέτοιες εταιρίες γραμματοκιβωτίων και να βγάζουν χρήματα από τις υπηρεσίες αυτές σε Λουξεμβούργο και Ελβετία.
Στη Γερμανία, όπως και στη Φιλανδία, έχουν εμπλακεί ακόμα και τράπεζες όπου το κράτος είναι μέτοχος ή και τράπεζες που έχουν διασωθεί μέσω κρατικών πόρων. Στο Βέλγιο συμμετοχή στη φοροαποφυγή των πλουσίων - πολλοί είναι «διαμαντάδες» της Αμβέρσας από τις πρώην αφρικανικές αποικίες, είχε η τράπεζα Dexia. Έχει διασωθεί με τα λεφτά φορολογουμένων του Βελγίου!
Οι δημοσιογράφοι πρότειναν διεθνείς συμφωνίες με στόχο ριζικές αλλαγές στη διεθνή νομοθεσία, ώστε όλα τα μητρώα των εταιρειών να είναι ανοιχτά και δημόσια, συνεργασία μεταξύ των φορολογικών αρχών και επέμειναν ιδιαίτερα στο ρόλο των whistleblowers. O άνθρωπος που διέρρευσε τα Panama papers στην εφημερίδα Suddeutsche Zeitung και χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο John Doe, κρύβεται ακόμη και από τους δημοσιογράφους της εφημερίδας με τους οποίους συνεργάστηκε.«Κινδυνεύει η ζωή μου» δήλωσε τον Μάιο, όταν ήδη το σκάνδαλο είχε ξεσπάσει.
Ακόμη μεγαλύτερο σκάνδαλο είναι, συμφώνησαν δημοσιογράφοι και αρκετοί ευρωβουλευτές, ότι οι πληροφοριοδότες - whistleblowers των Luxleaks, των ντοκουμέντων που αποκάλυψαν το 2014 ότι το Λουξεμβούργο είναι φορολογικός παράδεισος και δε χρειάζεται να τρέχει κανείς στο Παναμά για να φοροδιαφύγει, ούτε τιμήθηκαν ούτε προστατεύθηκαν. Αντίθετα καταδικάστηκαν, στη δίκη που έγινε πρόσφατα στο Μεγάλο Δουκάτο.
ΥΓ: Μια ημερίδα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για τη προστασία των whistleblowers στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ένα μίνι Φεστιβάλ με ταινίες και ντοκιμαντέρ για τους whistleblowers θα πραγματοποιηθούν στις Βρυξέλλες τον Νοέμβριο.
tvxs
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου