Πόρτες ανοιχτές για τα προσφυγόπουλα

Τον τελευταίο καιρό, τόσο στην Ευρώπη όσο και στον υπόλοιπο αναπτυγμένο κόσμο, αρθρώνεται μια ρητορική η οποία, χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα άλλοτε την τρομοκρατία και άλλοτε την πολιτισμική διαφοροποίηση, έχει βάλει στο στόχαστρο συλλήβδην τους μουσουλμανικούς μεταναστευτικούς πληθυσμούς.

Του Γιώργου Νικολάου

 Τους θεωρεί απειλή για το κοινωνικό, οικονομικό και πολιτισμικό παράδειγμα του κόσμου μας.Η ρητορική αυτή δεν εξαιρεί τους πρόσφυγες και επιχειρεί να χρησιμοποιήσει τον φόβο των πολιτών ως μέσο για την αποτροπή της εγκατάστασής τους σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Παρά το γεγονός ότι οι απόψεις αυτές διατυπώνονται κυρίως από περιθωριακά ακροδεξιά κόμματα και φανατικούς κληρικούς, δυστυχώς η εμβέλεια του πολιτικού τους λόγου διατρέχει παράλληλα το πολιτικό σύστημα και επηρεάζει –λιγότερο ή περισσότερο– πολίτες όλων των ιδεολογικών αποχρώσεων.

Πρόκειται στην ουσία για μια «επιστημονικοφανή», κινδυνολογική προπαγάνδα, η οποία επενδύει στη λογική του πολέμου των θρησκειών και της αντιπαράθεσης του πολιτισμένου κόσμου (χριστιανοί) εναντίον των απολίτιστων (μουσουλμάνοι).

Δυστυχώς, όσο και αν προσπαθήσω να επιχειρηματολογήσω, με βάση τη λογική και την ιστορία, εναντίον αυτών των απόψεων φοβάμαι ότι ελάχιστα θα εισακουστώ. Και τούτο γιατί, άλλη μια φορά, οι θρησκείες –εν αγνοία τους και παρά τη θέλησή τους– έχουνε μπει σ’ αυτό το παιχνίδι και γίνονται όργανα στην υπηρεσία πολιτικών επιδιώξεων, δημιουργώντας κρίσεις, αντιπαραθέσεις και φανατισμούς.

Δεν είναι ο χώρος για να αναλυθεί περισσότερο το φαινόμενο. Απλώς θεωρώ ότι οι γονείς, που κλείνουν τις πόρτες των σχολείων στα προσφυγόπουλα έχουν πέσει θύματα ακριβώς αυτού του φανατισμού, εμπλουτισμένου και με γενναίες δόσεις εθνικισμού, με τον οποίο τους βομβαρδίζουν, χρόνια τώρα, τα ΜΜΕ, κάποια πολιτικά κόμματα, αρκετοί ιερείς και κάθε λογής «ειδικοί», εσχατολόγοι και συνωμοσιολόγοι, ενσπείροντας τον φόβο.

Σέβομαι πολύ τον φόβο και πιστεύω ότι δεν τα βάζεις εύκολα μαζί του. Υπό την έννοια αυτή πρέπει να είμαστε επιεικείς απέναντι σ’ αυτόν που φοβάται, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτος στην προπαγάνδα του κάθε επιτήδειου.

Δεν αρκεί να του κουνάς το δάχτυλο και να τον στοχοποιείς, περιμένοντας να σταματήσει τις συμπεριφορές που εκδηλώνονται εξαιτίας του φόβου του. Πρέπει να τον «μάθεις» να τον εκλογικεύει, να τον καταπολεμά και να τον υπερνικά. Αυτό δεν είναι τόσο απλό –αν ήταν, οι ψυχαναλυτές θα είχαν πτωχεύσει– και απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα, χωρίς και πάλι να είμαστε απολύτως βέβαιοι για το αποτέλεσμα:

• – Κατ’ αρχάς χρειάζεται, με σεβασμό στην παράδοση και την ιστορία του τόπου μας, να επαναπροσδιορίσουμε την ιδιότητα του πολίτη με βάση το «δίκαιον του εδάφους». Κάποιοι από τους πρόσφυγες του σήμερα θα είναι πολίτες της χώρας μας αύριο.
• – Ταυτόχρονα, απαιτείται υπεύθυνη ενημέρωση και μέτρα από την Πολιτεία, για την δημόσια υγεία και την ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση των προσφύγων.
• – Η γνωριμία με τον άλλον αίρει σε μεγάλο βαθμό τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Τους πρόσφυγες πρέπει να τους πλησιάσουμε και να τους γνωρίσουμε. Σημαντική βοήθεια σ’ αυτό παρέχει ο εθελοντισμός, ο οποίος θα πρέπει να ενισχυθεί.
• – Μέριμνα για την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων. Αναφέρεται ρητά στην, υπογεγραμμένη και από τη χώρα μας, σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και οφείλουμε να τη σεβαστούμε.
• – Η σχολική ένταξη μπορεί να γίνεται προσωρινά σε τμήματα υποδοχής, μέχρι τα προσφυγόπουλα να κατακτήσουν στοιχειωδώς την ελληνική γλώσσα. Θα πρέπει, ωστόσο, πολύ σύντομα να μπουν στις κανονικές τάξεις.
• – Η υπερβολική συγκέντρωση προσφυγόπουλων σε συγκεκριμένες σχολικές μονάδες είναι λάθος. Δημιουργεί αντιδράσεις, ομαδοποιήσεις και συγκρούσεις. Χρειάζεται η ορθολογική κατανομή τους σε περισσότερα σχολεία, προκειμένου να μην ξεπερνούν το ένα τρίτο περίπου του μαθητικού πληθυσμού της σχολικής μονάδας.
• – Ανάπτυξη των σχέσεων εμπιστοσύνης ανάμεσα στους προσφυγικούς πληθυσμούς και τους γηγενείς, με εμπλοκή των γονέων σε διαπολιτισμικές δραστηριότητες. Υπάρχει εξειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό και τεχνογνωσία από την εφαρμογή ανάλογων προγραμμάτων στο παρελθόν.
• – Αυστηρή εφαρμογή του αντιρατσιστικού νόμου και αδιαλλαξία απέναντι στον ρατσιστικό, μισαλλόδοξο πολιτικό λόγο.
• – Προσπάθεια απασχόλησης των προσφυγικών πληθυσμών. Με δημιουργικότητα και φαντασία, να δοθεί η ευκαιρία στους πρόσφυγες να αισθανθούν χρήσιμοι και ενεργοί, μπαίνοντας, μάλιστα, σε μια ελάχιστη παραγωγική διαδικασία.
• - Αμεση διοικητική τακτοποίηση και κοινωνική ένταξη όσων προσφύγων έχει συμφωνήσει η χώρα μας να φιλοξενήσει μονίμως στο έδαφός της.

Τέλος, επειδή η δυσχερής θέση των προσφύγων προσφέρει γόνιμο έδαφος για τη χειραγώγησή τους και την εμφάνιση ανεπιθύμητων συμπεριφορών απέναντι στον γηγενή πληθυσμό, η πολιτεία οφείλει να είναι πολύ προσεκτική όσον αφορά τη δράση διαφόρων «πρακτόρων», ηγετίσκων ή «προσφυγοπατέρων», οι οποίοι μπορεί να τους ξεσηκώνουν.

Κλείνοντας το κείμενο αυτό, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η ιστορία του ανθρώπου γράφτηκε μέσα από τις μετακινήσεις του και τις μεταναστεύσεις του. Η ίδια η Ελλάδα έχει μακρά μεταναστευτική και προσφυγική ιστορία, ώστε να μπορεί, με σύνεση, αξιοπρέπεια και ανθρωπιά να διαχειριστεί την εξελισσόμενη προσφυγική κρίση. 

koutipandoras