Η σκοταδιστική ημιμόρφωση του Κυριάκου Μητσοτάκη

της Κατέ Καζάντη

Όταν η αστική συνείδηση, εμποτισμένη με την αντίστοιχη ακαδημαϊκή υπεροψία των τυπικών προσόντων, κάνουν τον έχοντα τρία (3) πτυχία, και τους συμβουλάτορές του, να μπερδεύουν τον Μοντεσκιέ με τον Ρουσώ, τότε, ναι, έχουμε μπροστά στα μάτια μας ένα χαρακτηριστικό δείγμα ημιμορφωμένου, έτσι όπως τον όρισε ο Τεοντόρ Αντόρνο.

Λέει, ανάμεσα στα άλλα, ο στοχαστής: «…όταν o Max Frisch παρατηρεί ότι άνθρωποι που κάποτε συμμετείχαν με πάθος και κατανόηση στα λεγόμενα πολιτιστικά αγαθά, μπόρεσαν αδιαμφισβήτητα να στρατευτούν στη δολοφονική πρακτική του εθνικοσοσιαλισμού, αυτό δεν είναι μόνο δείκτης μιας προοδευτικά διχαζόμενης συνείδησης, αλλά αποδεικνύει αντικειμενικά το ψεύτικο περιεχόμενο εκείνων των πολιτιστικών αγαθών, του ανθρωπισμού και όσων περικλείνει…»

Ο ακριβοσπουδαγμένος, λοιπόν, αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κυριάκος Μητσοτάκης, που, με το λάθος του, τιμωρήθηκε για την έπαρσή του, αποτελεί εκείνον ακριβώς τον τύπο του ανθρώπου που όχι μόνον χρησιμοποιεί για συσκότιση τα μέσα της διανόησης, αλλά συγχέει με αυτά όποια κατώτερη ποιότητα κυκλοφορεί στην κοινωνία. Από τα περιττώματα της πολιτιστικής βιομηχανίας, ο Κ. Μητσοτάκης μάζεψε τα στρεβλωμένα κρόσσια του Διαφωτισμού, στα οποία εξάλλου διαμόρφωσε τη συνείδησή της η αστική τάξη, μπερδεύτηκε, όπως κάθε ημιμαθής, και ρεζιλεύτηκε.

Αλλά αυτό, το ρεζιλίκι, είναι το έλασσον. Το πιο σημαντικό είναι πως ο Μητσοτάκης ο νεώτερος, όπως και όλοι οι όμοιοί του,  θεωρεί εαυτόν πολιτική αυταξία. Σπουδές, συναναστροφές, μικρές και μεγάλες πράξεις, όλα, συντάχτηκαν πίσω από το στόχο της διαδοχής. Ποιος νοιάστηκε για τη διαμόρφωση μιας κουλτούρας που να στέκει κριτικά απέναντι στην κατεστημένη κοινωνία, να διαμορφώνεται διαλεκτικά με την ιστορική εξέλιξη; Ψιλά γράμματα.

Για την κυρίαρχη αστική τάξη, η γνώση καθεαυτή είναι πράγμα άχρηστο, εφόσον το ψευδοείδωλό της και μόνο αρκεί για να επικυρώνει την εξουσία της. Οι αστοί μπορούν απλώς να αγοράζουν πτυχία και να  παπαγαλίζουν, κάποτε ευφάνταστα κάποτε όχι, στερεότυπα, για να επιδεικνύονται με σπουδαιοφάνεια και να διαφημίζουν την ανωτερότητά τους.

Η φετιχοποίηση, εξάλλου, των λεγόμενων εγκυκλοπαιδικών γνώσεων, που η αστική τάξη χρησιμοποιούσε ανέκαθεν για να χειραγωγεί, πέρα από οικονομικά και διανοητικά, τους τάχα αμαθείς, προλετάριους, αποτελεί την απαρχή της λογικής της ανάθεσης: αυτοί που ξέρουν  πολλά παραπάνω, μπορούν και να διοικούν καλύτερα, για το «καλό» μας. Ο χαρακτήρας της ημιμόρφωσης του Κυριάκου Μητσοτάκη και της επιδειξιομανίας των πτυχίων του σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται. Μέσα του, μορφοποιεί και απολυτοποιεί την ταξική κοινωνία, αφήνοντας τις ρωγμές της «αριστείας», στάχτη στα μάτια, απλώς για να ανανεώνονται λιγάκι οι ελίτ: η εξουσία μπορεί να παραμείνει προνόμιο που δίδεται, συνήθως, γονική παροχή, μαζί με τα πτυχία που την επικυρώνουν.

Αλλά οι φτωχοδιάβολοι αλλιώτεψαν, το δε κράτος πρόνοιας -με τη δημόσια και δωρεάν παιδεία, την οποία ο νεοφιλελευθερισμός του Μητσοτάκη πρώτη πρώτη καταστρέφει- έκανε τη γνώση κοινό κτήμα. Όποιος, όμως, την χρησιμοποιεί μοναχά εργαλειακά, καθίσταται και πιο επιρρεπής στο λάθος, άρα και στη χλεύη των πολλών, αφού ο στόμφος του και την προκαλεί και την επιτρέπει.

Δεν είναι πρωτότυπη περίπτωση ο Κ. Μητσοτάκης. Απεναντίας. Οι γόνοι της τάξης του, με τα εισαγόμενα πτυχία και τα «ντοκτορά», διαθέτουν, sui generis, την ίδια κουλτούρα ημιμόρφωσης. Αιώνες τώρα, αναπαράγουν την ίδια, αντιλαϊκή – αντιδημοκρατική ιδεολογία, με τη βαθιά αντιδραστική λογική, πως μοναχά ετούτοι και οι όμοιοί τους μπορούν να κυβερνήσουν αυτόν, αλλά και τους άλλους, τόπους.

Η ημιμόρφωσή τους, όπως και τα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματά τους, είναι καθαρός σκοταδισμός.

ANTINEWS