«Το σύστημα είναι ένοχο»*

του Τάσου Παππά

Η προσπάθεια της κυβέρνησης να κατασκευάσει τον νέο «εσωτερικό εχθρό» συνεχίζεται. Σε άλλες εποχές ο «εσωτερικός εχθρός» ήταν οι κομμουνιστές. Αυτοί ήθελαν να ανατρέψουν το σύστημα και οι φυσικοί ιδιοκτήτες της χώρας τούς έστελναν στα εκτελεστικά αποσπάσματα, στις εξορίες και στις φυλακές. Ούτε η κουστουμαρισμένη Δεξιά μέχρι το 1967, ούτε η ένστολη Δεξιά την περίοδο της δικτατορίας κατάφεραν να τους εξαφανίσουν.

Αργότερα, ο «εσωτερικός εχθρός» ήταν οι οργανώσεις ένοπλης βίας. «Ηταν ντροπή για την Ελλάδα η αδυναμία εξάλειψης του φαινομένου της τρομοκρατίας επί σχεδόν 28 χρόνια» είπε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοΐδης στην εκδήλωση για τα θύματα της τρομοκρατίας. Μεγαλύτερη ντροπή ήταν -κι αυτό δεν θεώρησε σκόπιμο να το αναφέρει- το γεγονός ότι το κόμμα που υπηρετεί σήμερα κατηγορούσε το κόμμα στο οποίο ανήκε μέχρι πριν από έξι μήνες για σχέσεις με τις οργανώσεις ένοπλης βίας. Μεγαλύτερη ντροπή είναι, επίσης, συνάδελφοί του στο σημερινό κόμμα του να αφήνουν δηλητηριώδεις υπαινιγμούς για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι προστατεύει τις ένοπλες συνιστώσες του κόμματός του.

Για να μην ξεχνιόμαστε λοιπόν, σύμφωνα με το αφήγημα της Δεξιάς, οι οργανώσεις ένοπλης πάλης άντεξαν επειδή είχαν πολιτική κάλυψη από το ΠΑΣΟΚ. Οπως έλεγαν οι ηγεσίες της Νέας Δημοκρατίας, τα φιλικά της μέσα ενημέρωσης και η γνωστή πρεσβεία, ήταν μπλεγμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και ο κρυφός αρχηγός των παράνομων οργανώσεων ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Στις μέρες μας ο «εσωτερικός εχθρός» για τη συντηρητική παράταξη είναι οι αναρχικοί, οι αντιεξουσιαστές και γενικώς οι ανυπάκουοι. Τούτη τη φορά την πολιτική κάλυψη, πάντα σύμφωνα με τη Δεξιά, την προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ. Χτες το ΠΑΣΟΚ, σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή, οι πολιτικοί αντίπαλοι της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι αμφισβήτησαν την παντοδυναμία της και γι’ αυτό έπρεπε να τους συκοφαντήσει. Μιλώντας ο πρωθυπουργός στην ίδια εκδήλωση και σ’ ένα επιλεγμένο ακροατήριο ξέχασε να αναφερθεί στα παραπάνω ζητήματα, προφανώς γιατί θα έπρεπε να πει κάτι και για τις ευθύνες της παράταξής του. Προτίμησε να εγκαλέσει κόμματα και διανοούμενους επειδή αντιμετώπισαν τη συζήτηση για το επίμαχο θέμα «υπό το πρίσμα είτε της σκοπιμότητας είτε της ιδεολογίας τους».

Και αυτός και πολλοί άλλοι έχουν την άποψη ότι δεν χρειάζεται να συζητάμε για τις αιτίες που γεννούν το φαινόμενο επειδή έτσι το νομιμοποιούμε. Πολύ βολικό. Εκτίμησε επίσης ότι για την πολύχρονη παρουσία της βίας στη δημόσια ζωή ευθύνεται η «αδράνεια της Πολιτείας που επέτρεψε στην κουλτούρα της βίας να διαχυθεί στην κοινωνία». Εξίσου βολικό. Τι μας λέει ο πρωθυπουργός; Οτι με ενίσχυση της καταστολής και με αυστηροποίηση των ποινών το κράτος θα ξεμπερδέψει. Αν ήταν τόσο απλό το πρόβλημα θα το είχαν λύσει οι δικτατορίες και τα αυταρχικά καθεστώτα. Δυστυχώς για τον κ. Μητσοτάκη το θέμα είναι πολύ πιο σύνθετο.

Το ενοχλητικό ερώτημα στο οποίο όμως δεν πρόκειται να απαντήσει για ευνόητους λόγους είναι «τι έκαναν οι κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης και τι κάνει η δική του κυβέρνηση για να μην υπάρχουν οι συνθήκες που οδηγούν ανθρώπους στον κύκλο της βίας;». Μήπως έδωσαν δουλειές με αξιοπρεπείς αμοιβές; Μήπως τιμώρησαν παραδειγματικά τα διεφθαρμένα μέλη τους; Μήπως περιόρισαν τις ανισότητες; Μήπως σεβάστηκαν τους θεσμούς; Μήπως έκαναν την κοινοβουλευτική δημοκρατία λιγότερο πληκτική; Μήπως αφουγκράστηκαν τις αγωνίες της νέας γενιάς; Μήπως υιοθέτησαν κανόνες αξιοκρατίας για τη στελέχωση της δημόσιας διοίκησης; Μήπως συγκρούστηκαν με τους οικονομικά ισχυρούς;

Η οδύνη είναι το κινούν αίτιο της βίας, όπως αναφέρει ο Ζορζ Λαμπικά στο βιβλίο του «Η βία; Ποια βία;» (εκδόσεις Εκτός Γραμμής). Οπότε αντί να κατασκευάζουμε εσωτερικούς εχθρούς για λόγους μικροκομματικής σκοπιμότητας ας αναμετρηθούμε με τις αιτίες που παράγουν σε πολλούς τη βεβαιότητα ότι το μέλλον τους θα είναι μεσίστιο.

*Β. Βασιλειάδης, Λ. Παπαγιαννοπούλου, Στ. Καζαντζίδης

efsyn