«Είναι σαν τα μούτρα μας»

του Τάσου Παππά

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πήγε στη Βουλή -ήξερε ότι ο Τσίπρας δεν ήταν εκεί- και με αφορμή την υπόθεση της κ. Ρ. Αντωνοπούλου απήγγειλε το γνωστό ποίημα της Δεξιάς: «Δεν έχει κανένα ηθικό πλεονέκτημα η Αριστερά».

Την ίδια στιγμή, δημοσιολόγοι και φιλοδεξιά μέσα ενημέρωσης δεν έκρυβαν τον ενθουσιασμό τους.

Κατά τη γνώμη τους, αποδεικνύεται ότι και αυτοί, οι άπλυτοι, οι αγραβάτωτοι, οι άθεοι, είναι μία από τα ίδια, δηλαδή «σαν τους άλλους», και συνεπώς δεν δικαιούνται να το παίζουν υπεράνω και να ισχυρίζονται ότι είναι φτιαγμένοι από άλλο υλικό, όπως διατυμπανίζει ο πρωθυπουργός. Ετσι, η κουβέντα επανήλθε στα περί ηθικού πλεονεκτήματος.

Τα κόμματα του συναινετικού δικομματισμού δεν κάνουν την αποκοτιά να διεκδικήσουν για λογαριασμό τους το ηθικό πλεονέκτημα. Θα γέλαγε ο κάθε πικραμένος.

Πώς να υπερασπιστούν ένα κυβερνητικό παρελθόν που έχει πολλές κακόφημες πλευρές.

Πώς να υπερασπιστούν τα κάποτε προβεβλημένα στελέχη τους που σήμερα βρίσκονται είτε στις φυλακές είτε στο εδώλιο του κατηγορουμένου είτε έχουν φάει ποινές (έστω με αναστολή).

Η επιδίωξή τους είναι να συμπεριληφθεί στο κάδρο της ανυποληψίας και η σημερινή κυβέρνηση ή, για να ακριβολογούμε, η Αριστερά σε όλες τις εκδοχές της. 

Αν θα το πετύχουν θα εξαρτηθεί από την κυβέρνηση.

Με την ευκαιρία, ορισμένες παρατηρήσεις: 

 Σύμφωνα με τη βεμπεριανή θεωρία, υπάρχουν η ηθική της πεποίθησης και η ηθική της ευθύνης. Οπως αναφέρει ο Νορμπέρτο Μπόμπιο, τα δύο αυτά είδη ηθικής μπορούν να ονομαστούν ηθική των αρχών και ηθική των αποτελεσμάτων. «Αυτά τα δύο είδη ηθικής δεν συμπίπτουν. Οποιος δρα σύμφωνα με τις αρχές δεν ανησυχεί για το αποτέλεσμα των πράξεών του: κάνει αυτό που πρέπει, όποια κι αν είναι η συνέπεια. Οποιος ανησυχεί αποκλειστικά για το αποτέλεσμα δεν πολυσκοτίζεται για τη συμμόρφωση με τις αρχές: κάνει ό,τι χρειάζεται ώστε να γίνει αυτό που θέλει» («Εγκώμιο της πραότητας» εκδόσεις Πατάκη). Ο συνδυασμός είναι δύσκολος. 

 Το ηθικό πλεονέκτημα δεν απονέμεται ούτε από τη θρησκεία ούτε από την ιδεολογία ούτε από την Ιστορία. Κατακτιέται. 

 Για ηθικό πλεονέκτημα μιλούν εκ του ασφαλούς εκείνοι που δεν έχουν ασκήσει εξουσία. Ο πειρασμός δεν τους έχει πλαγιοκοπήσει, οπότε δεν μπορεί να είναι σίγουροι για τις αντοχές τους στις επιθέσεις που θα εξαπολύσει το σύστημα για να τους εκμαυλίσει. 

 Οι συνειδήσεις και οι θεωρίες δοκιμάζονται στην πράξη. Αυτή είναι το μοναδικό κριτήριο που επιβεβαιώνει ή διαψεύδει τις εξαγγελίες, τις δεσμεύσεις, τα σχέδια. Τα άλλα είναι λόγια. Εξω από τον χορό πολλά τραγούδια λένε πολλοί. 

 Οι αφορισμοί και οι γενικεύσεις είναι φασιστικού χαρακτήρα λογικές. Δεν θα χρεωθεί μια παράταξη τις αμαρτίες των στελεχών της. Αρκεί φυσικά να τιμωρούνται αμέσως και παραδειγματικά οι παράνομες πρακτικές και οι ανήθικες συμπεριφορές και να μην κάνουν οι ηγεσίες τα στραβά μάτια για να κρατήσουν ισορροπίες. 

 Ευθύνη των κομμάτων στον δικό τους κόσμο και των κυβερνήσεων στο εθνικό επίπεδο είναι να θεσμοθετούν κανονισμούς λειτουργίας και να συγκροτούν μηχανισμούς ελέγχου και καταλογισμού που θα περιορίζουν (για εξάλειψη δεν μπορούμε να μιλάμε στα σοβαρά) τις αιτίες που σπρώχνουν τους πολιτικούς στη διαφθορά. 

 Η Ελλάδα δεν είναι η εξαίρεση. Μια ματιά να ρίξουμε στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και αλλού θα καταλάβουμε ότι το πρόβλημα υπάρχει παντού.
efsyn