Παρελθόν και μέλλον

Συντάκτης: Γιάννης Μπέζος

Δυστυχώς θα επανέλθω σε ένα θέμα που μας ταλαιπωρεί και μας διχάζει. Το θέμα της παιδείας. Θα αναρωτηθεί κάποιος: «Μα είναι δυνατόν τέτοιες μέρες, που ο κόσμος καίγεται με τα εθνικά θέματα, να απασχολεί το μυαλό μας κάτι άλλο;».

Ναι, είναι! Πρώτον, διότι δεν καταλαβαίνουμε ακριβώς τι είναι «εθνικά θέματα» και, δεύτερον, διότι τα εθνικά θέματα έχουν να κάνουν με την παιδεία μας. Τολμώ να πω:μόνο με την παιδεία μας.

Ευκαιρία ζητούσαν οι επαγγελματίες της αναταραχής να βγουν στους δρόμους γεμάτοι αγανάκτηση (ιερή αυτήν τη φορά!) για να υπερασπιστούν την εθνικότητα, τη γλώσσα, το παρελθόν και το μέλλον.

Αλήθεια, για ποιο μέλλον μιλάμε όταν δεν γνωρίζουμε τίποτα από το παρελθόν; Η Ιστορία με τη γλώσσα και την παιδεία -με την ευρεία έννοια- συμβαδίζουν.

Πόσοι αλήθεια από τους συγχρόνους μας, νέους και μεγαλύτερους, μπορούν να διαβάσουν τον Διονύσιο Σολωμό (εθνικός ποιητής, για να μην ξεχνιόμαστε!);

Ο Ανδρέας Κάλβος μάς θυμίζει κάτι; Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γιατί μας τρομοκρατεί όταν επιχειρούμε να αναμετρηθούμε με τη γραφή του και το πνεύμα του;Ο Ροΐδης; Ο Βιζυηνός; Ο Εμπειρίκος και ο Εγγονόπουλος, που γράφουν σε μικτή γλώσσα; Ο Καζαντζάκης, που είναι δημοτικιστής, γιατί μας «κουράζει»;

Η απάντηση είναι απλή. Διότι δεν έχουμε μάθει να «παιδευόμαστε». Μας φοβίζουν οι γείτονές μας, μας φοβίζουν οι διαφορετικοί, οι αλλόδοξοι, οι αλλόγλωσσοι, γενικά οι άλλοι.

Διεκδικούμε το αλάθητο και αισθανόμαστε ευλογημένοι από κάποιο πνεύμα εις το όνομα του πατρός. Αυτό μας κάνει έξω φρενών όταν κάτι έρχεται να διαταράξει τη μακάρια γαλήνη μας (τεμπελιά μας!), διότι μας ξαναθυμίζει ότι είμαστε άοπλοι απέναντι στον κόσμο.

Αοπλοι πνευματικά, μονίμως ακίνητοι και διαρκώς ταραγμένοι. Τι πιο απλό, λοιπόν, από το να σηκώσουμε λάβαρα, φλάμπουρα, σημαίες και ν’ αρχίσουμε να πετροβολάμε την αστυνομία, η οποία οπωσδήποτε θα φταίει είτε επέμβει είτε όχι!

Αφού τα έχουμε αυτά ως δεδομένα, γιατί να μην ξεσηκωθούμε να ξεμουδιάσουμε και λίγο; Φυσικά, κάποιοι κρατούν τα μπόσικα για ευνόητους λόγους, διότι οι επαναστατημένοι μπορεί και να βαρεθούν και να σταματήσουν.

Ασε δε που μπορεί και να αναρωτηθούν, οπότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Ολη αυτή η γελοιότητα έχει βεβαίως τη ρίζα της.

Ο Βυζάντιος στη «Βαβυλωνία» του δείχνει ξεκάθαρα ότι η γλώσσα των ηρώων δεν τους συνδέει ποτέ. Αντίθετα, τους χωρίζει με τρόπο τραγικό και κωμικό μαζί.

Κρητικοί, Αρβανίτες, Μοραΐτες, Ανατολίτες, νησιώτες, σκοτώνονται μεταξύ τους και, τέλος, ο Επτανήσιος χωροφύλακας κάνοντας τις ανακρίσεις λέει: «Σας ρωτώ σε απλά ελληνικά, ήτανε κάζο πενσάτο ή κάζο ατσιντέντε;».

Φαίνεται πως ακόμα δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας ύστερα από 180 χρόνια.

Αν αγαπάμε στ’ αλήθεια την πατρίδα μας, ας της δώσουμε την αίγλη που της ανήκει με τις πράξεις μας, κι ας αρχίσουμε να ανοίγουμε κανένα βιβλίο. Δεξιοί και αριστεροί.

Η ημιμάθεια και η πνευματική τεμπελιά δεν κάνει διακρίσεις. Κάνει κακό σε όλους και κυρίως στο μέλλον μας.

EFSYN