Τρομαγμένοι, αλλά ανένδοτοι

Συντάκτης: Τάσος Παππάς

Το ότι δεν άρεσε στις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της Ευρώπης το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία είναι ηλίου φαεινότερον. Αιφνιδιάστηκαν; Σίγουρα. Κακώς όμως. Φαινόταν ότι προς τα εκεί θα πήγαιναν τα πράγματα. Είχαν προηγηθεί ανάλογου περιεχομένου σήματα από άλλες χώρες.

Τα υποτίμησαν, τα φάσκιωσαν και συνέχισαν να πορεύονται σαν να μην τρέχει τίποτε. Πίστεψαν ότι και στην Ιταλία θα ξεμπέρδευαν εύκολα ή δύσκολα, όπως συνέβη αλλού. Διέθεταν άλλωστε την τεχνογνωσία. Για τις γραφειοκρατίες των Βρυξελλών και του Βερολίνου το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών τον Γενάρη του 2015 δεν ήταν σοκαριστικό.

Το περίμεναν. Αυτό που δεν περίμεναν ήταν ότι η κυβέρνηση μιας μικρομεσαίας και χρεοκοπημένης χώρας θα έμπαινε στον πειρασμό, κόντρα στους συσχετισμούς, να διαπράξει μια θηριώδη αποκοτιά, δηλαδή να αμφισβητήσει τα ιερά και τα όσια του ευρωπαϊκού κατεστημένου.

Λίγες μέρες αργότερα και επειδή η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με πρόθεση να επανεξετάσει τις πολιτικές λιτότητας –το ευαγγέλιο του νεοφιλελευθερισμού– ο τότε υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε είχε δηλώσει ότι «λυπάμαι τους Ελληνες για τις επιλογές που έκαναν».

Στο ίδιο μήκος κύματος και πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ανάμεσά τους και ο όψιμα φιλέλληνας και ψυχοπονιάρης Γιούνκερ, ο οποίος είχε πει ότι δεν είναι δυνατόν να αλλάζουν οι συμφωνίες εξαιτίας ενός εκλογικού αποτελέσματος. Μόλις πρόσφατα μάθαμε πως η καγκελάριος Μέρκελ είχε εκμυστηρευτεί σε συνομιλητή της ότι «με τον Τσίπρα δεν συζητάς, απειλείς». Οφείλουμε πάντως να πούμε, για λόγους ιστορικής ακρίβειας, πως η συγκεκριμένη δήλωση δεν έχει γίνει δημοσίως. Της αποδίδεται.

Η ελληνική κυβέρνηση ήταν η πρώτη που επιχείρησε να σπάσει το μέτωπο της δημοσιονομικής σταθερότητας. Ωστόσο, δεν αρκεί να έχεις δίκιο, δεν αρκεί να έχεις την πλειοψηφία στη χώρα σου, δεν αρκεί να είσαι έτοιμος να αναμετρηθείς. Χωρίς συμπαγές εσωτερικό μέτωπο και χωρίς συμμαχίες στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, δεν πρόκειται να αποφύγεις την ήττα.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε εξασφαλίσει την απαιτούμενη εθνική συνεννόηση, αφού τα κόμματα του συναινετικού δικομματισμού (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ) πόνταραν στην κατάρρευσή της που θα άνοιγε τον δρόμο για την επιστροφή τους στην εξουσία (το διαβόητο σενάριο της αριστερής παρένθεσης), και δεν βρήκε συμπαραστάτες στην Ευρώπη. Τα κινήματα των «από κάτω» ήταν ισχνά, η ριζοσπαστική Αριστερά καχεκτική και πολυδιασπασμένη, οι κυβερνήσεις των άλλων χωρών την πίεζαν να υποχωρήσει, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα κράτησαν εχθρική στάση.

Ο τότε αντικαγκελάριος Γκάμπριελ αποκαλούσε την ελληνική κυβέρνηση «εν μέρει κομμουνιστική», ηγέτες όλων των ιδεολογικών αποχρώσεων καλούσαν τον ελληνικό λαό να ψηφίσει ορθολογικά στο δημοψήφισμα του Ιουλίου, γιατί μια λανθασμένη επιλογή θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου (έξοδος από το ευρώ), ενώ ο Μάρτιν Σουλτς –τότε πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου– φέρεται να είπε στον Τσίπρα λίγες ώρες πριν ο Ελληνας πρωθυπουργός υποκύψει στον εκβιασμό και υπογράψει το τρίτο Μνημόνιο ότι «εμείς οι Σοσιαλδημοκράτες με την καρδιά μας είμαστε μαζί σου, αλλά το μυαλό μας δεν μας αφήνει να σε ακολουθήσουμε». Κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στο πραξικόπημα της Ε.Ε. εναντίον της Ελλάδας.

Αυτός ήταν ο όρος που χρησιμοποίησαν διανοούμενοι και οικονομολόγοι υπεράνω υποψίας για κλίση προς τον κομμουνισμό και τον εξτρεμισμό (Χάμπερμας, Πικετί, Κρούγκμαν, Στίγκλιτς).

Σήμερα αυτό που ξαναζήσαμε ήταν μια απόπειρα εκτροπής στην Ιταλία και όχι αυτό που νομίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης μιλώντας στον ΣΕΒ είπε ότι «είναι σαν να ξαναζούμε νοερά, βλέποντας τους γείτονές μας, τι μπορεί να συμβεί όταν το τέρας του λαϊκισμού σπάει τις παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές και υπόσχεται ανεδαφικές λύσεις σε πραγματικά, όμως, προβλήματα».

Το τέρας του λαϊκισμού, όπως το εννοεί ο αρχηγός της Δεξιάς, έσπασε τις διαχωριστικές γραμμές, όχι την κλασική Αριστερά - Δεξιά, γιατί αυτή κατά τον κ. Μητσοτάκη δεν υπάρχει και είναι κατά τη γνώμη του ένα απολίθωμα που διακινεί η Αριστερά, αλλά εκείνες ανάμεσα στα κόμματα που λένε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση –χριστιανοδημοκρατία, σοσιαλδημοκρατία– και σ’ αυτούς που δυσφορούν με την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού. Ετσι στα καλά καθούμενα συνέβη αυτό;

Γιατί σαγηνεύτηκαν οι ψηφοφόροι από το τέρας του λαϊκισμού; Αγγελοκρούστηκαν; Προς τιμήν του ο κ. Μητσοτάκης αναγνωρίζει ότι υπάρχουν πραγματικά προβλήματα, μόνον που αποφεύγει να τα περιγράψει, προφανώς γιατί η παράθεσή τους θα υπονομεύσει την ιδεολογία που υπηρετεί με πάθος νεοφώτιστου. Αυτή τα προκάλεσε.

Να πούμε κάποιες αιτίες που παράγουν τα φαινόμενα τα οποία τρομάζουν τον κ. Μητσοτάκη και τους ομοίους του στην Ε.Ε και επιχειρούν να τα αντιμετωπίσουν με απειλές, εκβιασμούς, θεσμικές εκτροπές, τρομοκράτηση: διαρκής λιτότητα, κοινωνικές ανισότητες, εργασιακή ανασφάλεια, κατάργηση δικαιωμάτων των εργαζομένων, κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού τομέα, έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης, απληστία των πλουσίων, φορολογικοί παράδεισοι για τους έχοντες, διαφθορά των πολιτικών του δεσπόζοντος συγκροτήματος, περιστρεφόμενη πόρτα (από τις Βρυξέλλες στις πολυεθνικές και αντιστρόφως), γερμανική Ευρώπη.

efsyn