Όταν τα τουρκικά σίριαλ γίνονται εργαλείο πολιτικής: Sungurlar vs Kurtlar Vadisi

Προφητικό σενάριο ή η πολιτική αντιγράφει την τηλεόραση;

του Θωμά Σίδερη

Τα προϊόντα της τουρκικής τηλεοπτικής βιομηχανίας εξάγονται σε πολλές χώρες της Βαλκανικής και της Ασίας, ενώ μέσω δορυφόρου μεταδίδονται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης που ζουν Τούρκοι.

Ωστόσο, δύο από αυτά τα τηλεοπτικά προϊόντα απευθύνονται κυρίως για εσωτερική κατανάλωση και αποτελούν πολυεργαλεία πολιτικής.

Το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) κατηγόρησε to 2015 τον Φετουλάχ Γκιουλέν ότι μέσα από το τηλεοπτικό σίριαλ Σουνγκιουρλάρ (Sungurlar), το οποίο μεταδιδόταν από το δίκτυο Samanyolu (= Γαλαξίας, που φερόταν να ελέγχεται ή να υποστηρίζει το Κίνημα Χιζμέτ του Γκιουλέν), βοηθούσε τρομοκρατικές οργανώσεις που δρούσαν στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Η εβδομαδιαία τηλεοπτική σειρά μεταδιδόταν κάθε Σάββατο στις εννέα το βράδυ με σχεδόν δέκα εκατομμύρια τηλεθεατές καθηλωμένους μπροστά από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους.

Το Σουνγκιουρλάρ ήταν επίλεκτο στρατιωτικό σώμα της Τουρκίας που αντιμαχόταν τους τζιχαντιστές του ISIS. Και επειδή κάθε πόλεμος φτιάχνει τους δικούς του ήρωες, πόσο μάλλον όταν είναι τηλεοπτικός και στοχεύει σε υψηλές θεάσεις, το Σουνγκιουρλάρ είχε τον δικό του υπερήρωα. Ήταν, φυσικά, Τούρκος στρατιωτικός και τον υποδυόταν ο ηθοποιός Μερτ Κιλτίς. Το σενάριο της σειράς έγραφαν οι Σαμίμ Ουτκού και Εμπρού Σενβαρβτάρ και την ομολογουμένως ταιριαστή μουσική ο Εντίπ Εμρέ.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε τον διευθύνοντα σύμβουλο του δικτύου Χινταέτ Καρατζά ότι μέσω του σίριαλ στέλνει μηνύματα στους τρομοκράτες και τον οδήγησε στη φυλακή. Λίγο καιρό αργότερα, κατήργησε τη μετάδοση του Samanyolu από τον τουρκικό δορυφόρο και επέβαλε το οριστικό κλείσιμό του, ρίχνοντας οριστικά αυλαία και στο Σουνγκιουρλάρ.

Στον αντίποδα, βρίσκεται το σίριαλ Kurtlar Vadisi (=Κοιλάδα των Λύκων), το οποίο εκφράζει και προωθεί τις θέσεις του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Άλλωστε, ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει πολλάκις δεχθεί στο γραφείο του τους συντελεστές της σειράς, γεγονός που κάνει πολλούς να πουν ότι ο ίδιος ο Πρόεδρος εγκρίνει ή δίνει ιδέες για το σενάριο της τηλεοπτικής σειράς.

Η «Κοιλάδα των Λύκων» είναι ολοκληρωμένο τηλεοπτικό προϊόν που περιλαμβάνει τηλεταινίες, ταινίες για τον κινηματογράφο αλλά και ωριαία επεισόδια που προβάλλονται σε εβδομαδιαία βάση. Η σειρά μέχρι στιγμής έχει καταπιαστεί με καυτά θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως την υπόθεση «Μαβί Μαρμαρά» ή τις σχέσεις Τουρκίας – Ηνωμένων Πολιτειών με φόντο το Βόρειο Ιράκ.

Δύο μήνες πριν το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου, και, συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2015, οι συντελεστές της σειράς ολοκληρώνουν το σενάριο μιας τηλεταινίας με τίτλο «Kurtlar Vadisi, Darbe» (=Κοιλάδα των Λύκων, το Πραξικόπημα). Προφητικό σενάριο ή η πολιτική αντιγράφει την τηλεόραση; Μια τηλεόραση που, όπως και το σύνολο των μέσων ενημέρωσης, ελέγχονται από την κυβέρνηση της Άγκυρας.
Σύμφωνα με το τρέιλερ της σειράς, που είδε το φως της δημοσιότητας μετά την 15η Ιουλίου και, μάλιστα, άνοιξε την τηλεοπτική σεζόν του περασμένου Σεπτεμβρίου, ο ήρωας της σειράς καλείται να καταστείλει το πραξικόπημα που οργανώθηκε από μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης FETO (Fethullahçı Terör Örgütü) (=τρομοκρατική οργάνωση του Φετουλάχ, όπως αποκαλούνται τα μέλη του Κινήματος Χιζμέτ από το κυβερνών κόμμα).

ert