Ραντεβού στο Βερολίνο

του Γιώργου Καπόπουλου

Σε ποιο βαθμό ο Μακρόν θα έχει τα περιθώρια διόρθωσης και πολύ περισσότερο αλλαγής γραμμής πλεύσης, ώστε να εκτονώσει την κοινωνική οργή και πολιτική δυσαρέσκεια που συσσώρευσαν η διαχείριση του Σαρκοζί και στη συνέχεια του Ολάντ; Ενα είναι βέβαιο, αν δεν μπορέσει γρήγορα να βρει μια ισορροπία μεταξύ μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών και σταθερής επιστροφής στην ανάπτυξη, που να ελέγξει και στη συνέχεια να μειώσει την ανεργία και κυρίως τη χρόνια που οδηγεί στον κοινωνικό αποκλεισμό, αν δεν πείσει ένα μεγάλο κομμάτι της μεσαίας τάξης ότι μπορεί να επιζήσει αξιοπρεπώς στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η φθορά του θα είναι ζήτημα μηνών, μια φθορά πολύ πιο αποσταθεροποιητική από την κατιούσα στην οποία εγκλωβίστηκαν Σαρκοζί και Ολάντ περίπου στο μέσο της θητείας τους.

Θα ελέγχει ο Μακρόν τη Βουλή που θα εκλεγεί τον Ιούνιο; Δημοσκόπηση της Τετάρτης 3 Μαΐου δίνει στην παράταξή του πρωτιά, αλλά όχι αυτοδυναμία, αλλά η βαρύνουσα άγνωστη μεταβλητή δεν είναι αυτή, καθώς η Γαλλία έχει γνωρίσει στο πρόσφατο παρελθόν τρεις συγκατοικήσεις προέδρου με κυβερνήσεις που στηρίζονται σε διαφορετική κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν ο Μακρόν θέλει και μπορεί μαζί με την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου στη Γερμανία να συνθέσουν μια στρατηγική όχι μόνο για τη διαχείριση της Ευρωζώνης, αλλά για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης συνολικά. Το ιδεολογικοπολιτικό στίγμα του Μακρόν είναι γνωστό ότι βρίσκεται μεταξύ του τρίτου δρόμου του Μπλερ και της Ατζέντας 2010 του καγκελαρίου Σρέντερ, είναι το νέο Κέντρο όπως αυτοπροσδιοριζόταν αυτό το ρεύμα, ο σοσιαλφιλελευθερισμός όπως το προσδιόριζαν απαξιωτικά οι επικριτές του κυρίως από την αριστερή πτέρυγα της Σοσιαλδημοκρατίας-Κεντροαριστεράς.

Προφανώς τόσο ο Μακρόν όσο και το επιτελείο του γνωρίζουν ότι είτε με την ακραία περιχαράκωση-αναπαλαίωση του Κόρμπιν στο Εργατικό Κόμμα, είτε με τη διόρθωση γραμμής πλεύσης από τον Σουλτς στο SPD, είτε με το ξεφούσκωμα του μοντέλου Ρέντσι στην Ιταλία, το σοσιαλφιλελεύθερο μοντέλο προβάλλει σήμερα ξεπερασμένο: Αν ο Μακρόν ως πρόεδρος εφαρμόσει τη συνταγή που ακολούθησε ως υπουργός Οικονομίας, να πείσει δηλαδή Βερολίνο, Βρυξέλλες και επιχειρηματική ελίτ ότι δεν θα τον φοβίσει το κοινωνικό κόστος μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών που υπαγορεύονται από την παγκοσμιοποίηση και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, τότε η φθορά του θα είναι άμεση και απότομη. Αν ο Μακρόν, έστω και παρά τη θέλησή του, ζητήσει από το Βερολίνο χαλάρωση της μονομερούς δημοσιονομικής λιτότητας και πολιτική θεσμική πλαισίωση της Ευρωζώνης, δυστυχώς η πολιτική συγκυρία και η δυναμική των συσχετισμών στη Γερμανία, όπως αποτυπώνονται στις δημοσκοπήσεις, δεν εμπνέουν αισιοδοξία. Η αποδυνάμωση των Πρασίνων και η καθίζηση της εναλλακτικής για τη Γερμανία ακυρώνουν τόσο την προοπτική συνασπισμού SPD-Πρασίνων-Αριστεράς όσο και μεγάλες απώλειες για Μέρκελ και CDU-CSU από τα δεξιά.

Επιπλέον, μετά την εντυπωσιακή αρχική του εκκίνηση απ’ ό,τι φαίνεται ο Σουλτς δεν μπορεί να πάρει προβάδισμα επί της Μέρκελ, αλλά απλώς να βελτιώσει τη θέση των Σοσιαλδημοκρατών ως ήσσονος εταίρου ενός τρίτου μεγάλου συνασπισμού με ή χωρίς τους επανακάμπτοντες Φιλελεύθερους. Με άλλα λόγια αν η Γαλλία χρειάζεται ανασύνθεση των ισορροπιών και του μείγματος πολιτικής στην ΕΕ - Ευρωζώνη, η ανταπόκριση την οποία μπορεί να προσδοκά με τα σημερινά δεδομένα από τη Γερμανία δεν ξεπερνά διορθωτικές κινήσεις. Ολα μοιάζουν να δείχνουν συνέχεια στο Βερολίνο και κατ’ επέκταση συνέχεια στην εμβάθυνση της κρίσης στο Παρίσι.

έθνος