Τουρκολόγοι για κλάματα

Οι καταιγιστικές εξελίξεις στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα,, δίκαια απασχολούν την διεθνή κοινότητα, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Δημιουργούνται σοβαροί κίνδυνοι για περαιτέρω διολίσθηση της γειτονικής μας μεγάλης χώρας στον αυταρχισμό, με ευθύνη του προέδρου Ερντογάν, υπό την πίεση φανατισμένων οπαδών, που ζητούν εκδίκηση και αίμα.

του Πάνου Τριγάζη

Η ιστορία διδάσκει ότι η αυταρχική κατηφόρα δεν έχει πάτο, όταν συντελείται υπό την ηγεσία συντηρητικών δυνάμεων, όπως το ΑΚΡ. Από την άλλη, οι κληρονόμοι του κεμαλισμού, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, που έχει στις τάξεις του προοδευτικό κόσμο, δύσκολα μπορούν να υπερασπιστούν την δημοκρατία, έχοντας ένα αμαρτωλό παρελθόν συμπόρευσης με τον στρατό. Την ίδια ώρα, η ποικιλόμορφη αριστερά και το φιλοκουρδικό HDP, βρίσκονται σε δυσχερή θέση, μέσα σε ένα κλίμα αυξανόμενου εθνικισμού και τρομολαγνείας.  Ο πρόεδρος Ερντογάν εμφανίζεται πανίσχυρος, αλλά η εκτίμηση αυτή, πόρρω απέχει από την πραγματικότητα.  

Μια κοινωνία ανασφαλής δεν είναι ισχυρή, ούτε πανίσχυρος ένας φανερά ανασφαλής πρόεδρος, που δηλώνει ότι μπορεί να γίνει νέο πραξικόπημα.  Επίσης,  οι κάθε λογής τουρκολόγοι παραγνωρίζουν ότι από το 2002 έχουν συντελεστεί αλλαγές στην Τουρκία, που ισοδυναμούν με ένα είδος μεταπολίτευσης.  Πρώτη φορά ο λαός βγήκε στους δρόμους εναντίον ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος. Πρώτη φορά ο στρατός δεν αποτελεί ενιαίο πολιτικό κέντρο στην Τουρκία με αρμοδιότητες θεματοφύλακα της συνταγματικής τάξης.  Πρώτη φορά στην τουρκική εθνοσυνέλευση, τέταρτο σε δύναμη κόμμα, είναι το κουρδικής προέλευσης και αριστερής στήριξης HDP (Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα).

Προβαίνουν επίσης σε προβλέψεις ότι κλείνει ο δρόμος της Τουρκίας προς την ΕΕ. Προφανώς αυτό μπορεί να συμβεί, αφενός λόγω των επιλογών της κυβέρνησης της Άγκυρας, αλλά και των ισλαμοφοβικών πιέσεων που υφίστανται οι ευρωπαϊκές ηγεσίες.  Ωστόσο η Τουρκία χρειάζεται την ΕΕ και η ΕΕ την Τουρκία στον σημερινό κόσμος της αυξανόμενης διεθνούς αλληλεξάρτησης, ενώ και οι Ελλάδα και Κύπρος χρειάζονται μια δημοκρατική, σταθερή και σε ευρωπαϊκή τροχιά Τουρκία.

Όσο για τον κίνδυνο πλήρους ισλαμοποίησης της χώρας, παραγνωρίζεται από τους «τουρκολόγους» ότι η σύγχρονη Τουρκία έχει ιδρυθεί ως κοσμικό κράτος, κάτι που είναι στο DNA της.  Την κληρονομιά του Κεμάλ Ατατούρκ, που επέβαλε τον χωρισμό εκκλησίας και κράτους, δεν την  έχει αμφισβητήσει, τουλάχιστον μέχρι τώρα, ο Ταγίπ Ερντογάν.

Άλλος ανυπόστατος ισχυρισμός των «τουρκολόγων» είναι ότι επίκειται ίδρυση κουρδικού κράτους. Αποσιωπούν,  όμως, ότι καμία πολιτική δύναμη των κούρδων - είτε στην Τουρκία είτε στην Συρία είτε στο Ιράκ είτε στο Ιράν - δεν διακηρύσσει ως στόχο την ίδρυση ενιαίου κουρδικού κράτους.  Κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο,  αφού θα συνεπαγόταν αλλαγές συνόρων στη Μ. Ανατολή,  με καταλυτικές επιπτώσεις για την περιφερειακή και παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια.

left