Ταξική μεροληψία μέχρι τελικής πτώσεως

της Κατέ Καζάντη

Στη ρωμαϊκή εποχή, αναφέρει ο Μπουχάριν*, τα εργαλεία παραγωγής των αφεντάδων διαιρούνταν σε «άλαλα», σφυρί, δηλαδή, αμόνι κ.ο.κ., «ημιάλαλα», τα διάφορα υποζύγια, βόδια, άλογα, πρόβατα κ.ο.κ. και τα «ομιλούντα» εργαλεία, τουτέστιν τα ανθρώπινα όντα.

 Ένας γάιδαρος, λοιπόν, ένα φτυάρι κι ένας δούλος αποτελούσαν σύνεργα για την παραγωγή, τα οποία ο αφέντης μπορούσε να πουλήσει, να κακομεταχειριστεί ή να καταστρέψει, ανάλογα με τις επιθυμίες του.

Ώσπου το σύστημα εξελίχθηκε. Περάσαμε έτσι από το φεουδαλισμό στον καπιταλισμό και στη μισθωτή εργασία. Εκείνο που τώρα μπορεί να πωληθεί και να αγοραστεί δεν είναι πια το ομιλών εργαλείο καθαυτό αλλά η δυνατότητα – ικανότητά του να παράγει. Και δεν είναι ο ίδιος ο εργάτης προϊόν – εμπόρευμα αλλά η εργατική του δύναμη. Έτσι, δίπλα στις προκαπιταλιστικές αγορές όπου πωλούνται βαμβάκι, τυρί ή μηχανήματα, και μετά και την καταστροφή του μικροτεχνίτη με τα δικά του μέσα παραγωγής, αναδύεται μια επιπλέον αγορά, η αγορά εργασίας όπου οι προλετάριοι μισθωτοί εργάτες πωλούν την εργατική τους δύναμη. Και από τούτη την πώληση διαρκώς ζημιώνονται.

Πόσο άλλαξαν τα πράγματα, τηρουμένων των αναλογιών, από την εποχή του πρώιμου καπιταλισμού μέχρι την εποχή  του ώριμου και υπαρκτού της σήμερον; Εάν απαραίτητη προϋπόθεση για τη θωράκιση της ζωής της ίδιας, όχι της ευζωίας, του εργάτη ήταν η καθιέρωση του περιβόητου 8 επί τρία –οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ψυχαγωγία, οκτώ ύπνος-, στόχος του καπιταλιστή είναι το ακριβώς ανάποδο: να επιμηκύνει κατά το δυνατόν περισσότερο το ωράριο εργασίας, ώστε από εκεί να αντλήσει τα υπερκέρδη, την υπεραξία. Αλλά, «μια αφύσικα εργάσιμη ημέρα συνεπάγεται ληστρική κατασπατάληση της ανθρώπινης ενέργειας», όταν μάλιστα «οι εργάτες τη μισή εργάσιμη μέρα τους (δηλαδή πέντε ώρες ημερησίως) δουλεύουν για να αποπληρώσουν αυτό που οι ίδιοι καταναλώνουν ενώ την άλλη μισή μέρα εργάζονται αποκλειστικά για λογαριασμό του καπιταλιστή». Ο έχων τα μέσα παραγωγής δίδει το πρόσταγμα, ο δε εργάτης απλώς υπακούει. Και τούτη η εκμετάλλευση από μια μικρή μειονότητα σε βάρος της συντριπτικής πλειονότητας των ανθρώπων, αποτελεί το χρησιμότερο εργαλείο για την απόσπαση της υπεραξίας.

Το ζήτημα, λοιπόν, τίθεται ως εξής: γιατί το εργαλείο της εκμετάλλευσης καταφέρνει να λειτουργεί εις τους αιώνας των αιώνων, παρότι καταφανώς αναπαράγει αδικίες; Για ποιον λόγο οι εργάτες δεν συσπειρώνονται ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία του μετασχηματισμού;

Ο λόγος είναι ένας μοναχά: η αστική τάξη διαθέτει την ικανότητα να ελέγχει τη διάνοια, τη σκέψη της τάξης των εργατών καθότι έχει στα χέρια της το πλέον αξιόπιστο μέσο, την οργάνωση του κράτους. Παντού, σε όλες της χώρες, το κράτος δεν είναι παρά ένας συνασπισμός μελών της άρχουσας τάξης. Και, σε δημοκρατία, μεταδημοκρατία ή ό,τι άλλο, οι εκλεγμένες κυβερνήσεις, εάν δεν είναι οι εκπρόσωποι των από πάνω, στριμώχνονται από αυτούς. Διαχειρίζονται τους μηχανισμούς χειραγώγησης κατά πως προστάζουν αλλότρια στους προλετάριους συμφέροντα.

Για τα «ομιλούντα εργαλεία», τα οποία και σήμερα ο αφέντης μπορεί να κακομεταχειριστεί ή να καταστρέψει, δεν υπάρχουν άλλες δίοδοι παρά μονάχα εκείνες που περνούν μέσα από την αλληλεγγύη, την απεμπόληση του κοινωνικού αυτοματισμού και τη γενικευμένη αντίδραση. 

Η δε κυβέρνηση της Ελλάδας, έχουσα τη δέουσα ταξική μεροληψία, στα ζητήματα των εργασιακών σχέσεων οφείλει να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα. Μέχρι τελικής πτώσεως.

*Μπουχάριν – Πρεομπραζένσκι, Το αλφαβητάρι του κομμουνισμού, εκδ. ΚΨΜ

antinews