Μονάρχης εν ονόματι της δημοκρατίας

Ο κατεξοχήν νικητής, φυσικά, είναι ο Ταγίπ Ερντογάν, άρα όχι η δημοκρατία, που θα έχανε έτσι κι αλλιώς

του Παντελή Μπουκάλα

Ανεξάντλητα ειρωνική η Ιστορία, τουλάχιστον για όσους επιμένουν να τη βλέπουν ανθρωπομορφικά, εθισμένη σε παραδοξότητες, γρίφους, παίγνια και πλεκτάνες. Μας το θύμισε και το βράδυ της περασμένης Παρασκευής. Ενώ το μυαλό και τα αισθήματα όλων ήταν προσανατολισμένα στη ματωμένη Νίκαια, προσπαθώντας μάταια να αφομοιώσουν το νέο αδιανόητο, βρεθήκαμε να παρακολουθούμε σε ζωντανή μετάδοση το πραξικόπημα στην Τουρκία. Ενα επιπλέον σε μια χώρα που ακόμη μπουσουλάει στη δημοκρατία και δεν καταφέρνει να σηκωθεί και να βηματίσει σταθερά.

Και ενώ η διεθνής διπλωματία επιδιδόταν σε ασκήσεις ευχολογίων, αναμένοντας τον νικητή ώστε να εκφραστεί ανοιχτά, οι συντριπτικά περισσότεροι εξ ημών, και σίγουρα όσοι δεν σπεύσαμε να υποψιαστούμε ερντογανική σκηνοθεσία, ταχθήκαμε ανεπιφύλακτα κατά των πραξικοπηματιών. Οχι υπέρ του καθεστώτος Ερντογάν βεβαίως, που ελάχιστα δημοκρατικά γνωρίσματα έχει. Αλλά εναντίον όσων στράφηκαν με τα τεθωρακισμένα κατά των κυβερνώντων, η εξουσία των οποίων απορρέει από περίπου ελεύθερες εκλογές. Αρκούσε η μνήμη του δικού μας πραξικοπήματος για να μας κατατάξει εναντίον των κινηματιών, έστω κι αν μιλούσαν στο διάγγελμά τους σε δημοκρατικοφανές ιδίωμα. Και ο Ερντογάν άλλωστε (ιδού ένα από τα παράδοξα), στην ίδια δημοκρατικοφανή γλώσσα έσπευσε να μιλήσει. Κατά πάσα πιθανότητα, όταν καλούσε τον λαό (εκμεταλλευόμενος την επικοινωνιακή τεχνολογία, αυτός, δεινός διώκτης της) να βγει στους δρόμους και να αντισταθεί στον στρατό, υπολόγιζε αποκλειστικά τον δικό του λαό· το άοπλο ή πρόχειρα εξοπλισμένο κομματικό του στράτευμα. Ενα στράτευμα που αδιαφορεί για τις σουλτανικές ορέξεις του ηγέτη του, αν δεν τις επιδοκιμάζει, και ταυτίζεται με τις αρχές και τις επιδιώξεις του ισλαμισμού. Και δεν στενοχωριέται ούτε όταν τσακίζονται οι Κούρδοι ούτε όταν γεμίζουν οι φυλακές αντιφρονούντες (μια τεράστια κατηγορία, αφού προδοτικά αντιφρονών θεωρείται οποιοσδήποτε αμφισβητεί, έστω και κατ’ όναρ, τη μονοκρατορία του Προέδρου-Μονάρχη) ούτε όταν η λογοκρισία ανέχεται μόνον όσα ΜΜΕ βολεύονται με τον επωφελή γι’ αυτά ρόλο του λιβανιστηριού.

Στους δρόμους δεν βγήκαν μόνο οι ερντογανικοί. Αυτοί νίκησαν όμως. Αυτοί επέβαλαν τον νόμο του Λιντς. Και μάλιστα εναντίον φαντάρων-μαριονετών, που ίσως έβλεπαν την Κωνσταντινούπολη για πρώτη φορά, βέβαιοι ότι μετέχουν σε άσκηση. Ο κατεξοχήν νικητής, φυσικά, είναι ο Ταγίπ Ερντογάν, άρα όχι η δημοκρατία, που θα έχανε έτσι κι αλλιώς. Μεθυσμένος από την αιματηρά επικυρωμένη ισχύ του, πετάει στον Βόσπορο τα τελευταία προσχήματα (μαζί και τις συμβουλές Ευρωπαίων και Αμερικανών να σεβαστεί δικαιώματα και ελευθερίες που ουδέποτε σεβάστηκε) και καθαρίζει τη σκηνή από οτιδήποτε ενοχλητικό, εφαρμόζοντας πολιτική διαπόμπευσης και μαζικών αντιποίνων. Απόλυτος μονάρχης πια. Αλλά μιας χώρας βαθύτατα διαιρεμένης, ανήμπορης να υπηρετήσει τα όνειρά του να την καθιερώσει ως μίνι υπερδύναμη.

καθημερινή