Ο αφόρητος λαϊκισμός του «αντιλαϊκισμού»…

του Βασίλη Πάικου

Ήταν και είναι η ευκολότερη, η προσφιλέστερη και η βολικότερη καταφυγή της προπαγάνδας τους. Η απόδοση στον ΣΥΡΙΖΑ και στον αρχηγό του, του ψόγου του λαϊκιστή. Αποτέλεσε από χρόνια, και εξακολουθεί ν’ αποτελεί την κορωνίδα του αντιπολιτευτικού τους λόγου. Και, φυσικά, η διεκδίκηση για τους ίδιους του χαρακτήρα του φλογερού πολέμιου του λαϊκισμού, του απόλυτου και αδιαπραγμάτευτου αντιλαϊκιστή. Ναι, περί της ΝΔ κατά κύριο λόγο πρόκειται, όπου όμως την ακολουθεί, και επ’ αυτού, με θαυμαστή συνέπεια το ΚΙΝΑΛ…

Αν ως λαϊκισμός, στον τρέχοντα πολιτικό λόγο, ορίζεται η προσπάθεια των κομμάτων να κολακεύσουν τα κατώτερα ένστικτα του ακροατηρίου τους. Η χάραξη γραμμής, χωρίς αρχές, συναρτημένη μονάχα με τις επιθυμίες της πλειοψηφίας (ή τις εικαζόμενες ως επιθυμίες της πλειοψηφίας), με στόχο την εξασφάλιση της αποδοχής της. Τότε το μόνο που μπορεί να πει κανείς είναι «κοίτα ποιος μιλάει». Γιατί είναι τα κόμματα του αντιλαϊκισμού (!) που κι αν λαϊκίζουν πολλαπλώς και εφ’ όλης της ύλης τη σήμερον ημέρα.

Έχουμε και λέμε λοιπόν.
-Η στάση τόσο της ΝΔ όσο και του ΚΙΝΑΛ επί του Μακεδονικού δεν μπορεί να ερμηνευτεί παρά ως προσπάθεια συμπόρευσης με τους νεομακεδονομάχους του Βορρά, για πολιτικά ιδιοτελείς και μόνο λόγους. Που πάει να πει ο ορισμός του λαϊκισμού. Δεδομένου ότι με την Συμφωνία των Πρεσπών ικανοποιούνται με το παραπάνω οι πάγιες επιδιώξεις αμφοτέρων των κομμάτων. Δεδομένου ότι δι αυτής η Χώρα πετυχαίνει πολύ περισσότερα από κείνα που τα ίδια κατά καιρούς ανεπιτυχώς διεκδίκησαν. Και δεδομένου ότι οι ενστάσεις που προβάλουν είναι ολοκάθαρα προσχηματικές, συγκρουόμενες είτε με τις πάγιες παραδοχές της ελληνικής Πολιτείας (ως προς την γλώσσα), είτε με την κοινή λογική (ως προς την ταυτότητα). Αλλά μην πάμε μακριά. Κορυφαία στελέχη και των δύο αντιπολιτευομένων κομμάτων επικαλούνται διαρκώς την θέληση της πλειοψηφίας του λαού. Δηλαδή να μην κοντράρουμε την πλειοψηφία. Λες και τα ιδιαίτερης ευαισθησίας ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, όπως κι εκείνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιτρέπεται να μπαίνουν σε τέτοιες ζυγαριές. Πολύ περισσότερο όταν είσαι εσύ ο ίδιος που πριμοδοτείς τους φόβους και υποδαυλίζεις τις ανασφάλειες του λαού…

-Στην τραγωδία στο Μάτι, όπως και στην περσινή τραγωδία της Μάνδρας, οι όλοι χειρισμοί της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ έσπασαν κάθε ρεκόρ δημαγωγίας και λαϊκισμού, στην πιο φτηνή και απεχθέστερη εκδοχή τους. Εκεί όπου, εν πλήρει γνώσει και επιγνώσει, διαστρέβλωσαν συστηματικά την αλήθεια ως προς την κατανομή τον ευθυνών. Εκεί όπου επεχείρησαν να αξιοποιήσουν δι’ ίδιον κομματικό όφελος τον ανθρώπινο πόνο, αγγίζοντας τα όρια της τυμβωρυχίας…

-Η ΝΔ αρνήθηκε ψήφο σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκ των στοιχειωδεστέρων, όπως με το «κατά συνείδηση» σχετικά με το «σύμφωνο συμβίωσης» για τα ομόφυλα ζευγάρια καθώς και με την απόλυτη άρνηση ψήφου στο περί της «ταυτότητας φύλλου». Ήταν εκεί όπου, αν θυμάστε, είχαμε την guest εμφάνιση του εξωγήινου του Υμηττού. Σε πλήρη αντίθεση προς τις πάγιες αντιλήψεις του σημερινού αρχηγού της ΝΔ. Αλλά και προς τις θεμελιώδεις αρχές του πολιτικού φιλελευθερισμού, στον οποίον κατά τα άλλα ομνύει. Κι όλ’ αυτά προκειμένου να μην βρεθεί αντιμέτωπη με το συντηρητικότερο τμήμα του ακροατηρίου της. Και με την Εκκλησία της Ελλάδος βεβαίως, για λογαριασμό της οποίας ο Πρόεδρος της ΝΔ έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να υπερψηφίσει την διάκριση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της από την Πολιτεία, στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης. Ε αν δεν πρόκειται κι εδώ περί μνημείου λαϊκισμού, δεν ξέρω περί τίνος πρόκειται…

-Ο χειρισμός εκ μέρους της ΝΔ του ζητήματος της ασφάλειας των πολιτών, στο πλαίσιο του δόγματος «νόμος και τάξη», βοά ως τυπικό κρούσμα ακραίου λαϊκισμού. Καθώς με ίδια πρωτοβουλία και ευθύνη διαρκώς ανακυκλώνεται η ανασφάλεια των πολιτών. Εκεί όπου, για παράδειγμα, μια οργάνωση κλασικά «χαμηλής παραβατικότητας» όπως ο Ρουβίκωνας, εμφανίζεται ως ο μπαμπούλας των «νοικοκυραίων», ως η μείζων απειλή της κοινωνίας. Το ίδιο και με τις άδειες στον Κουφοντίνα, τις εκ του νόμου ωστόσο σαφώς προβλεπόμενες. Και το πακέτο της τρομολαγνείας συμπληρώνεται με την –συνήθως από το πουθενά- αποδιδόμενη κάθε δικαστικού ή αστυνομικού χαρακτήρα στρέβλωσης στον περίφημο «νόμο Παρασκευόπουλου»…
Είναι κάποια, λίγα από τα συνήθη κρούσματα λαϊκισμού εκ μέρους της ΝΔ κατά κύριο λόγο, αλλά και του ΚΙΝΑΛ. Οπότε ναι, μια χαρά τους ταιριάζει ο τίτλος της γνωστής ταινίας. Κοίτα ποιος μιλάει…

athina984.gr

Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος...

Μια έρευνα της διαΝΕΟσις για το αξιακό προφίλ της ελληνικής κοινωνίας, αποτυπώνει τη σύγχρονη θλιβερή πραγματικότητα και συμπίπτει με την αγριότητα της υπόθεσης του Ζακ Κωστόπουλου. Οι Έλληνες καταγράφονται ως ανασφαλείς, εσωστρεφείς και καχύποπτοι, και κυρίως με έλλειψη ανεκτικότητας και παρωχημένα στερεότυπα, που εξηγούν σε σημαντικό βαθμό και την ανοχή στη βία.

Σύμφωνα με την έρευνα, ένας στους τρεις Έλληνες δεν θέλει ομοφυλόφιλους για γείτονες, ένας στους τέσσερις δεν θέλει μετανάστες και ένας στους πέντε δεν επιθυμεί να έχει στη γειτονιά τους αλλόθρησκους. Ακόμη και τα ανύπαντρα ζευγάρια ενοχλούν, με το 8% των Ελλήνων να δηλώνει πως δεν θα ήθελε τέτοιους γείτονες. Φαίνεται πως μεγάλο ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας αντιδρά συνολικά στο διαφορετικό.

Οχυρωμένοι πίσω από τη δική τους "κανονικότητα", αντιλαμβάνονται τη διαφορετικότητα ως κάτι έχθρικό και επικίνδυνο, γεγονός που αποτελεί και την πηγή του κακού, την αιτία της περιθωριοποίησης και του φαύλου κύκλου της. Πρόκειται για μια νοοτροπία που καταλύει ανθρώπινα δικαιώματα και τη βασική λειτουργία της συνύπαρξης, πάνω στην οποία χτίζεται μια κοινωνία. 

Ο φόβος και το μίσος εδραιώνεται μέσα από τη συντηρητικοποιήση και τη δαιμονοποίηση του διαφορετικού, δημιουργώντας φαντασιακούς κινδύνους για το άτομο και το κοινωνικό σύνολο. Και οι αιτίες αυτής της αντίληψης βρίσκοντα κατά βάση στην Παιδεία. Οι ανώνυμοι "νοικοκυραίοι", αποτελούν ένα παροιμιώδες στερεότυπο που περνάει από γενιά σε γενιά και μπολιάζεται εχθρικά συναισθήματα. Και η έκρηξη κάθε μορφής βίας, όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με τον διαφορετικό και τον αδύναμο, έρχεται ως φυσικό επακόλουθο, όπως και το "αξίωμα" του Μάνου Χατζιδάκι: "Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει [...] Η πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι, να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας τρομάζει η ομορφιά". 

tvxs

Ελευθερία της έκφρασης και επιλεκτική μνήμη

του Τάσου Παππά

Να εξηγηθούμε, μπας και συνεννοηθούμε:

• Αυτοί που μιλούν για αυταρχισμό και για διολίσθηση σε ανελεύθερες πρακτικές με αφορμή την ενεργοποίηση του αυτόφωρου για τους δημοσιογράφους του «Φιλελεύθερου» ισχυρίζονται ότι είναι οπαδοί της αστικής δημοκρατίας η οποία τάχα απειλείται από τους κατσαπλιάδες της κυβέρνησης που κατά τη γνώμη τους οργανώνουν τον τρίτο γύρο εναντίον του πολιτεύματος -ο πρώτος τον Δεκέμβρη του ’44, ο δεύτερος το 1946 με τον Εμφύλιο, ο τρίτος τώρα. Μια βασική αρχή της φιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας είναι η τήρηση της νομιμότητας. Κάνω λάθος; Οχι. Ε, λοιπόν, η τήρηση της νομιμότητας επιβάλλει την εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου. Να καταργηθεί; Σύμφωνοι. Για τους πάντες, όχι μόνο για τους δημοσιογράφους. Μέχρι να αλλάξει όμως πρέπει να εφαρμόζεται εφόσον το ζητούν οι θιγόμενοι. Αυτονόητο; Οπωσδήποτε. Βεβαίως υπάρχει και το δικαίωμα της ανυπακοής σε έναν άδικο νόμο (φιλελεύθεροι διανοούμενοι το έχουν προτάξει, όχι τίποτε αριστεροί λαϊκιστές), αλλά αυτό είναι άλλης τάξεως ζήτημα και δεν νομίζω ότι κολλάει στη συγκεκριμένη περίπτωση, αφού δεν το επιστράτευσαν οι εμπλεκόμενοι.

• Το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης δεν γίνεται να το επικαλούμαστε κατά πώς μας βολεύει ή κατά πώς εξυπηρετεί την ιδεολογική στράτευσή μας. Οταν θύματα είναι πρόσωπα που μισούμε δεν τρέχει τίποτε και όταν θύματα είναι πολιτικοί φίλοι μας χαλάμε τον κόσμο; Πρέπει να προστατεύονται και οι Μαυρίδης, Λάμψιας, Γαλανού («Φιλελεύθερος») και οι Βαξεβάνης («Documento»), Καψώχας (ΕΡΤ). Οι πρώτοι πλήττονται από μια φασίζουσα κυβέρνηση, οι δεύτεροι τα θέλουν και τα παθαίνουν; Αυτοί που βγήκαν στα κεραμίδια να διαμαρτυρηθούν για την ταλαιπωρία που υπέστησαν οι δημοσιογράφοι του «Φιλελεύθερου» (κόμματα, μέσα ενημέρωσης, δημοσιογραφικές ενώσεις), πού είχαν κρυφτεί όταν διωκόταν ο Βαξεβάνης για δημοσιεύματα; Γιατί απαίτησαν την απομάκρυνση του Καψώχα επειδή εξέφρασε τη γνώμη του για τον αρχηγό της Δεξιάς; Το επιχείρημα ότι ο Καψώχας εργάζεται στη δημόσια τηλεόραση και πρέπει να είναι προσεκτικός είναι αστείο. Δηλαδή στη δημόσια τηλεόραση το δικαίωμα περιορίζεται; Ωραία άποψη! Οταν ο Καψώχας είχε επιτεθεί με σφοδρότητα στον Ευκλ. Τσακαλώτο δεν θυμάμαι να είχε ζητήσει η Ν.Δ. από τους προϊσταμένους του στη δημόσια τηλεόραση να τον επαναφέρουν στην τάξη. Δεν θυμάμαι τους λαλίστατους δημοσιολόγους να έχουν εξεγερθεί με την... ανοίκεια επίθεση στον υπουργό Οικονομικών. Προφανώς γιατί συμφωνούσαν. Τότε βεβαίως είχαν ενοχληθεί κυβερνητικοί παράγοντες.\

• Δήλωσε ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, πρώην αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, πρώην αντιπρόεδρος, πρώην υπουργός πολλών κυβερνήσεων και σημερινός βουλευτής του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Ευάγγελος Βενιζέλος ότι με τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 το συγκεκριμένο άρθρο τέθηκε ουσιαστικά εκτός ισχύος. Να το δεχθώ. Εγκριτος συνταγματολόγος είναι, κάτι παραπάνω θα γνωρίζει από τους κοινούς θνητούς. Προκύπτει όμως το ερώτημα: Από το 2001 μέχρι σήμερα έχουν περάσει πολλές κυβερνήσεις (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, Παπαδήμου, Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ.), γιατί καμία δεν φρόντισε να αποσύρει το επίμαχο άρθρο; Στις περισσότερες απ’ αυτές συμμετείχε ο κ. Βενιζέλος και κατείχε σημαντικά πόστα. Ο λόγος του περνούσε. Γιατί δεν υποχρέωσε τους πρωθυπουργούς να καταργήσουν την αντισυνταγματική ρύθμιση;

• Και κάτι τελευταίο που αφορά στενά τον δημοσιογραφικό κόσμο. Υπάρχουν ΜΜΕ που έχουν αποκαλύψει «σκάνδαλα» πολιτικών αντιπάλων τους, ανταγωνιστών τους, παραγόντων της διοίκησης, επιχειρηματιών. Δεν μπόρεσαν να αποδείξουν με στοιχεία τις καταγγελίες τους. Επεσαν μηνύσεις και αγωγές, έχασαν τις δίκες, ζήτησαν συγγνώμη και επανόρθωσαν. Με μία διαφορά. Ενώ το ξεφώνημα έγινε πρωτοσέλιδα, η συγγνώμη καταχωνιάστηκε κάπου στις μέσα σελίδες στα όρια ενός μονόστηλου και χρειαζόσουν μεγεθυντικό φακό για να το εντοπίσεις. Οι πολίτες τι θυμούνται; Το πρωτοσέλιδο ή το μονόστηλο; Το πρωτοσέλιδο φυσικά. Μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης ο θιγόμενος ήταν τουλάχιστον ύποπτος. Είναι αυτό δίκαιο;

efsyn

Κοιμήσου ήσυχα κυρ Παντελή, το «πρεζάκι» και η «πουστάρα» πέθανε

Νοικοκυροσύνη, ησυχία, τάξη, πατρίδα, ασφάλεια, οικογένεια, θρησκεία, εκκλησία, αριστεία, Μέγας Αλέξανδρος, δουλειά, μισθός, στεγαστικό, αυτοκίνητο, 50άρα τηλεόραση, καλοί βαθμοί, σπουδές με κύρος, αρνί στη σούβλα, μπουζούκια ή "στην υγειά μας" το Σάββατο, μπάλα και γήπεδο την Κυριακή. «Ήρθαν οι λαθρομετανάστες και μας αλλοιώνουν τον πολιτισμό», «δε φταίει ο βιαστής έτσι πως ντύνεται το τσουλάκι», «δεν έχω πρόβλημα με τους πούστηδες, αλλά...», «οι άνεργοι είναι τεμπέληδες, αν ήθελε έβρισκε δουλειά», «η κοινωνική ισότητα είναι ενάντια στην ανθρώπινη φύση»…!

Γράφει ο Κωνσταντίνος Ταχτσίδης

Με τον απόλυτο σεβασμό που αξίζει στους συνανθρώπους μας που ισοπεδώθηκαν και ακόμα ζουν στα όρια της εξαθλίωσης (η κρίση δεν τελείωσε το 2015), η χρεοκοπία στην οποία μας οδήγησε το παλαιό πολιτικό σύστημα -που θέλει να επιστρέψει ξανά στην εξουσία- είναι ότι «καλύτερο» έχει συμβεί ποτέ σε αυτή την απόληξη της βαλκανικής χερσονήσου.

Δεν περιμέναμε βέβαια τη "θυσία" του Ζακ -και κυρίως τις αντιδράσεις που ακολούθησαν- για να καταλάβουμε ότι ζούμε εδώ και 8 χρόνια περίπου, την "ευτυχία" να μπορούμε να δούμε, με υψηλή ευκρίνεια, το τι κρύβει ο καθένας μέσα του. Σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά βέβαια και η ραγδαία εξάπλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το Twitter.

Κάπως έτσι, φαινομενικά φυσιολογικοί -προ κρίσης- άνθρωποι, “βγήκαν απ’ τη ντουλάπα” ενδεδυμένοι, άλλοι με τα ρούχα του “κυρ Παντελή”, άλλοι με στολή των SS και άλλοι με σφιχτοδεμένη γραβάτα και λευκό κολάρο.

Είναι αυτοί που τρέμουν με τα "τρικάκια" και τις μπογιές των συμβολικών δράσεων του "Ρουβίκωνα", αλλά θα έκαναν με καμάρι γαμπρό τους τον Άρη Φλώρο και το Βασίλη Μηλιώνη. Είναι αυτοί, που θέλουν να "καθαρίσει" ο Κούλης τα Εξάρχεια, αλλά θαυμάζουν τα "Παλαιά Ψυχικά", τα "Κολωνάκια" και τις "Εκάλες".

Τον "κυρ-Παντελή" δεν τον ενοχλεί το πρεζάκι, ο ομοφυλόφιλος ή ο εγκληματίας. Τον ενοχλεί το φτωχό πρεζάκι που δεν έχει οφσόρ, ο φτωχός ομοφυλόφιλος που δεν είναι σελέμπριτι και ο φτωχός εγκληματίας που δεν έχει δεξαμενόπλοια με σημαία Νήσων Μάρσαλ. 

Τον "κυρ Παντελή", δεν τον ενοχλεί η κόκα της Μυκόνου. Τον ενοχλεί η "σίσα" και η ηρωίνη της Ομόνοιας.

Ο "κυρ-Παντελής" σιχαίνεται τους παρίες και τους κατατρεγμένους, αισθάνεται ασφάλεια μόνο υπό την προστασία των μεγαλόσχημων απατεώνων. Φρίττει με τα γκράφιτι στο θυροτηλέφωνο του Πορτοσάλτε, αλλά ανέχεται με χαρακτηριστική ανακούφιση την αστυνομική βία και το ξύλο μέχρι θανάτου από καταστηματάρχες σε τοξικοεξαρτημένους ομοφυλοφιλους.

Ο Ζακ Κωστόπουλος, ο "αδίστακτος ληστής" των ΜΜΕ,“το πρεζάκι, ο ληστής και η πουστάρα”, για τους νοικοκυραίους, ήταν ένας από τους πιο γλυκούς ανθρώπους που έχω γνωρίσει, έστω και αν τον γνώρισα φευγαλέα. Πάλευε με τους προσωπικούς του δαίμονες, την εξάρτηση τη χλεύη και την περιθωριοποίηση, αλλά ήταν η επιτομή του "δε θα πείραζε ούτε μυρμήγκι". 

Μη γελιέστε, η επένδυση των ντεμέκ "φιλελεύθερων" στην ακροδεξιά και τον εθνικισμό, δεν τελείωσε επειδή οι "Μακεδονομάχοι" απέτυχαν να κινητοποιήσουν μεγάλες μάζες στα συλλαλητήρια ή επειδή τους πήραν χαμπάρι για το ασφαλιστικό του Πινοσέτ. Το «τι να κάνει και ο καταστηματάρχης, να μην προστατέψει την περιουσία του από το πρεζάκι;», είναι το νέο «καταφύγιο» του «μετώπου της λογικής» και των νεοναζί.

Το λάθος που κάνουν όμως οι «νοικοκυραίοι», οι νεοφιλελεύθεροι μισάνθρωποι, οι "Αδώνηδες", οι "Τατιάνες" και τα ΜΜΕ της διαπλοκής -που βρήκαν στο Ζακ, το καινούργιο "προϊόν" για να ικανοποιήσουν τις αχόρταγες ορέξεις του "κυρ Παντελή"- είναι ότι νομίζουν πως οι διαφορές μας είναι κομματικές ή έστω απλά πολιτικές... ενώ είναι πανανθρώπινα χαώδεις.

Πάντα αυτοί ήμασταν, απλά τώρα φαίνεται. 

ΥΓ. Σήμερα έξω από το "κρεατοπωλείο" που δολοφονήθηκε ο Ζακ Κωστόπουλος, μια ομάδα φασιστών πέταξαν φυλλάδια, φωνάζοντας «πρεζάκια και γκέι δεν είστε αναγκαίοι». Τα φυλλάδια έγραφαν: «Η αυτοάμυνα δεν είναι έγκλημα, είναι ένστικτο» και «Η σιωπηρή πλειοψηφία δε θα υποκύψει ποτέ στην αριστερή σας τρομοκρατία». Λες και διαβάζεις αποσπάσματα συνέντευξης Άδωνη - Μητσοτάκη στον Πορτοσάλτε!

koutipandoras

Περί Πρεσπών και Ψαράδων

του Σπυρίδωνα Σφέτα *

Για την Ελλάδα ήταν απαράδεκτη η επωνυμία Republic of Macedonia και λόγω εδαφικής και λόγω πολιτιστικής απειλής. Μετά τη συνειδητοποίηση του αδιεξόδου της πολιτικής να μην υπάρχει ο όρος Μακεδονία, και καθώς μια σειρά από χώρες είχαν αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα, η Ελλάδα χάραξε τη στρατηγική της το 2008 με τη συναίνεση όλων των πολιτικών κομμάτων, πλην του ΛΑΟΣ: σύνθετη ονομασία, erga omnes, αναθεώρηση Συντάγματος, εξάλειψη αλυτρωτισμού κ.λπ.

Οι κόκκινες αυτές γραμμές μας ικανοποιούνται με τη Συμφωνία των Πρεσπών, που αποτελεί επίτευγμα της ελληνικής διπλωματίας. Για τους πολιτικούς της ΠΓΔΜ το μείζον θέμα ήταν η ταυτότητα. Εδώ για μας το κομβικό σημείο ήταν η διάκριση Σλαβισμού και Ελληνισμού υπό τον όρο Μακεδονία και Μακεδόνες, ο σαφής διαχωρισμός του ελληνικού, ιστορικού τμήματος της Μακεδονίας από την ΠΓΔΜ, ο αυτοπροσδιορισμός των Σλαβομακεδόνων να μην καταστρατηγεί τον αυτοπροσδιορισμό των Ελληνομακεδόνων. Αυτό το πνεύμα διαχέεται σε όλη τη συμφωνία.

Για μας δεν αλλάζει τίποτα. Και Μακεδόνες (ως Ελληνες) θα συνεχίσουμε να αυτοαποκαλούμαστε, ούτε το Αεροδρόμιο Μακεδονίας ούτε το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας θα αλλάξει όνομα. Η αρχαία μακεδονική κληρονομιά αποκλείεται από συστατικό τμήμα της ταυτότητά τους που είναι σλαβική. Είναι αποδεδειγμένο ότι οι σλαβόφωνοι χρησιμοποιούσαν από τον 19ο αιώνα τον όρο Μακεδόνες (και όχι αποκλειστικά Σλαβομακεδόνες) ως τοπική ταυτότητα και ονόμαζαν το γλωσσικό τους ιδίωμα που μιλούσαν μακεδονική διάλεκτο.

Εδώ είναι το πρόβλημα, κάτι το οποίο δεν μπορεί να καταλάβει ο μέσος Ελληνας: άλλο η Αρχαία Μακεδονία, εννοείται ότι όλα συνδέονται με τον Ελληνισμό, και άλλο ο 19ος-20ός αιώνας. Οι όροι Μακεδονία και Μακεδόνες άλλαζαν περιεχόμενο ανά τους αιώνες. Ο όρος Μακεδών χρησιμοποιούνταν από τις σλαβικές κοινότητες ως ένδειξη τοπικής ταυτότητας και οι σλαβικές διάλεκτοι αποκαλούνταν ως μακεδονικές. Oι Μακεδονομάχοι μας το κατέγραφαν αυτό με έκδηλη αμηχανία. Για παράδειγμα, ποια ήταν η μακεδονική διάλεκτος στην οποία μιλούσε ο Καπετάν Κώτας στους χωρικούς και ο Πύρζας μετέφραζε στα ελληνικά, διότι ο Παύλος Μελάς δεν την καταλάβαινε; Σίγουρα ήταν σλαβικό ιδίωμα, βουλγαρομακεδονικό ιδίωμα το αποκαλεί ο ίδιος ο Μελάς σε άλλη του επιστολή, άσχετα αν στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα αποκαλείται μόνο μακεδονικἠ;

Τι εννοούσε ο Κώτας με τον όρο «Εμείς οι Μακεδόνες» όταν μιλούσε σε σλαβόφωνους χωρικούς; «Η ευαίσθητη Ευρώπη κλαίει για την ελεεινή κατάσταση των “δύστυχων Μακεδόνων”», έγραφε ειρωνικά ο Ιων Δραγούμης το 1903. Οι «δύστυχοι Μακεδόνες» ήταν προφανώς σλαβόφωνοι και οι κλαίοντες στην Ευρώπη ήταν το φιλοβουλγαρικό Βαλκανικό Κομιτάτο στο Λονδίνο με τους αδελφούς Buxton που λειτουργούσε ως think tank των αγγλικών κυβερνήσεων, εισηγούμενο την αυτονομία της μείζονος Μακεδονίας ως λύση.

Επειδή τότε είχαμε να αντιμετωπίσουμε τη Βουλγαρία που προσπαθούσε να διαμορφώσει βουλγαρική εθνική συνείδηση μέσω της Εξαρχίας, των σχολείων και των κομιτάτων στους σλαβόφωνους χωρικούς που ως τοπική ταυτότητα χρησιμοποιούσαν τον όρο Μακεδόνες και μακεδονική διάλεκτο, εύκολα μπορούσες να δημιουργήσεις τον μύθο ότι από την άποψη του εθνοτικού ή γλωσσικού υποστρώματος πρόκειται για ελληνικό στοιχείο που ανά τους αιώνες δέχτηκε σλαβικές, τουρκικές, βλάχικες και αλβανικές αναμίξεις και επιδράσεις. Ετσι, ξεπερνούσες την αμηχανία της ταύτισης μακεδονικού και σλαβικού, εφόσον το Μακεδονικό ήταν μια ελληνοβουλγαρική σύγκρουση στην πράξη.

Η εθνική ιδεολογία του (σλαβο)μακεδονισμού αναδυόταν από τη συνειδητοποίηση της βουλγαρομακεδονικής διανόησης, ότι, επειδή ήταν αδύνατη μια βουλγαρική λύση του Μακεδονικού, έπρεπε οι σλαβόφωνοι να αποξενωθούν από τη βουλγαρική εθνική ιδέα και να διαμορφώσουν εθνική ταυτότητα από την τοπική ταυτότητα Μακεδόνες. Τα ψήγματα αυτής της ιδεολογίας ανιχνεύονται ήδη το 1903, μετά την αποτυχία της εξέγερσης του Ιλιντεν, στο έργο του Μισίρκοφ «Περί μακεδονικών υποθέσεων» και όχι μόνο.

«Το όνομα Μακεδόνας χρησιμοποιούνταν αρχικά από τους Μακεδόνες Σλάβους ως γεωγραφικός όρος για την ένδειξη της καταγωγής τους. Αυτό το όνομα είναι γενικά γνωστό στους Μακεδόνες Σλάβους και όλοι ονομάζονται με αυτό. Καθώς ισχύει αυτό και πλέον η διαμόρφωση της εθνότητας είναι διαδικασία πολιτικού μηχανισμού, υπάρχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις η Μακεδονία να αποτελέσει αυτόνομη εθνογραφική περιοχή στη Μακεδονία. Οι καλές σχέσεις ανάμεσα στους Ελληνες και σε μας τους Μακεδόνες (Σλάβους) εξαρτώνται πάλι περισσότερο από τους πρώτους παρά από μας.

»Για να βελτιωθούν αυτές, οι Ελληνες θα πρέπει να αρνηθούν τη “Μεγάλη τους Ιδέα” και να αναγνωρίσουν το δικαίωμα ύπαρξης και μακεδονικής εθνότητας μαζί με την ελληνική στη Μακεδονία. Ιδιαίτερα το Πατριαρχείο ως οικουμενικός θεσμός πρέπει να σταματήσει να δρα ως θεσμός με ελληνικό χαρακτήρα...».

Ο σερβοβουλγαρικός ανταγωνισμός για τη βουλγαρική ή σερβική ταυτότητα του πληθυσμού εκκόλαψε τον (σλαβο)μακεδονισμό τον 20ό αιώνα, «Ως τόσο δεν θέλουν νάναι μήτε “Μπουλγκάρ” μήτε “Σρρπ”, μήτε “Γκρρτς”. Μοναχά “Μακεντόν ορτοντόξ”», διαπίστωνε ο αυτόπτης μάρτυρας Στράτης Μυριβήλης το 1916-1918, σε οικογένεια σλαβοφώνων της περιοχής Μοναστηρίου σε συνθήκες σερβοβουλγαρικής πολεμικής σύγκρουσης. Αυτό προκάλεσε αλλεργικό σύνδρομο στην Ελλάδα και εξοβελίστηκε από τις μεταγενέστερες εκδόσεις του βιβλίου του «Η ζωή εν τάφω».

Η Κομμουνιστική Διεθνής και τα Κομμουνιστικά Κόμματα εισήγαγαν στον Μεσοπόλεμο τον μακεδονισμό ως εθνική ιδεολογία, για την πολιτική εκμετάλλευση του Μακεδονικού ως ζητήματος τακτικής στο πλαίσιο της κομμουνιστικής στρατηγικής. Με την ίδρυση της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» το 1944 άρχισε και η διαμόρφωση της ταυτότητας που παγιώθηκε στα 45 ειρηνικά χρόνια της ύπαρξης της Γιουγκοσλαβίας. Κωδικοποιήθηκε και η γλώσσα (1944-45) με βάση τη μέχρι τότε προφορική διάλεκτο Μοναστηρίου-Περλεπέ. Η (σλαβο)μακεδονική γλώσσα ήταν μία από της επίσημες γλώσσες της Γιουγκοσλαβίας μαζί με τη σερβοκροατική και τη σλοβενική, σλοβακική και μακεδονική κατατάχθηκαν ως οι νεότερες γλώσσες στην επιστήμη της Σλαβολογίας, κάτι που διδάσκεται ένας πρωτοετής φοιτητής όπου και να σπουδάζει Σλαβολογία στον κόσμο. Εμείς μπορούσαμε να την αποκαλούμε σλαβομακεδονική.

Σε τελευταία ανάλυση με τη συμφωνία η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει εθνότητα, αλλά υπηκοότητα. Η λέξη Nationality εδώ είναι νομικός όρος. Ο όρος μακεδονική/πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονία δηλώνει ιθαγένεια και υπό τον όρο μακεδονική συμπεριλαμβάνονται Σλάβοι, Αλβανοί, Τούρκοι, Βλάχοι, Τορμπέσηδες ως πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας (δεν πρόκειται για διαζευκτικό ή). Για τη γλώσσα υπάρχει η σαφής επισήμανση ότι εμπίπτει στις νοτιοσλαβικές γλώσσες και δεν έχει καμία σχέση με τη γλώσσα των Αρχαίων Μακεδόνων.

Προβάλλεται από ελληνικής πλευράς η ένσταση στη συμφωνία ότι μια σύνθετη ονομασία που θα επέλεγε η άλλη πλευρά από το πακέτο Νίμιτς θα συμπαρέσυρε υποχρεωτικά και την ταυτότητα και την υπηκοότητα και τη γλώσσα. Σαθρό επιχείρημα, αδολεσχία όψιμων φιλοπάτριδων. Πώς ονομάζονται οι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου (Ηνωμενοβασιλιώτες;), των Ηνωμένων Πολιτειών (Ηνωμενοπολιτειοαμερικανοί;) ή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (Λαϊκοδημοκρατοκινέζοι;);

Την ταυτότητα δεν την αλλάζει κανείς σαν το πουκάμισο, ανάλογα με το εξωτερικό κοστούμι που φορά. Γι’ αυτούς ήταν κόκκινη γραμμή το θέμα της ταυτότητας. Οριοθετούμε τη σλαβική τους ταυτότητα από τον Ελληνισμό, δεν τους εξοντώνουμε για να τους καταστήσουμε άμορφη μάζα, όπως ήταν τον 19ο αιώνα.

Είναι Σλάβοι, παρότι χρησιμοποιούν τον όρο Μακεδόνες, εμείς μπορούμε να τους αποκαλούμε Σλαβομακεδόνες και τη γλώσσα τους σλαβομακεδονική. Δεν συγκροτούν τώρα ταυτότητα, ούτε τους «δωρίζουμε» όνομα που δεν είχαν. Θα ήταν επιθυμητή η λύση «Δημοκρατία της Σλαβικής Μακεδονίας», αλλά την απέρριπταν εξ αρχής οι Αλβανοί. Οροι όπως Βορειομακεδόνες για την ταυτότητα και βορειομακεδονική για τη γλώσσα είναι ευφυολογήματα, νεολογισμοί, για την υπέρβαση της αμηχανίας μας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ζάεφ εστιάζει τη διαφωτιστική του τακτική για το δημοψήφισμα στο θέμα της διατήρησης της ταυτότητας, ενώ η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για συνθηκολόγηση στην Ελλάδα και στο θέμα της ταυτότητας που θα οριοθετηθεί και δεν θα διαιωνίζεται το ιδεολόγημα της «ιστορικής συνέχειας» από τον Μέγα Αλέξανδρο.

Για την ΠΓΔΜ η ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ζήτημα ύπαρξης, για να εξέλθουν οι πολίτες από την απομόνωση και την ψύχωση πολιορκίας, αλλά και για την ασφάλειά τους. Διαισθάνονται τον αλβανικό κίνδυνο, αν υπάρξουν εξελίξεις στο ζήτημα του Κοσόβου. Επειδή πρόκειται για μια περίκλειστο χώρα, η Ελλάδα είναι γι’ αυτούς η κύρια διέξοδος, η προσφυγή της ΠΓΔΜ στη Χάγη και η καταδίκη της Ελλάδας για δήθεν παραβίαση της ενδιάμεσης συμφωνίας του 1995 δεν είχαν κανένα πρακτικό αποτέλεσμα.

Υπάρχουν στη συμφωνία οι ασφαλιστικές δικλίδες για να μπλοκάρεις την άλλη πλευρά στην ενταξιακή πορεία προς το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, αν αυτή παρασπονδήσει. Για την Ελλάδα, που πάντα πρέπει να παίζει ηγεμονικό ρόλο στα Βαλκάνια, δεν είναι συμφέρουσα η διαιώνιση της διένεξης με την ΠΓΔΜ. Η Τουρκία μετά το 2008 ασκεί έντονη οικονομική και πολιτιστική διπλωματία στην ΠΓΔΜ σε βάρος της Ελλάδας,

Αν ο Ζάεφ περάσει τον Γολγοθά του δημοψηφίσματος και των συνταγματικών αλλαγών και κατόπιν η συμφωνία έλθει στο ελληνικό Κοινοβούλιο, άσχετα αν είναι το σημερινό ή το νέο, θα είναι πράξη απερισκεψίας με απρόβλεπτες συνέπειες να μην επικυρωθεί. Θα χαμογελούν οι Βούλγαροι και θα επιχαίρουν οι Τούρκοι. Το αφήγημα της αντιπολίτευσης ότι μπορεί να επιφέρει βελτιώσεις στη συμφωνία ως μελλοντική κυβέρνηση είναι το ίδιο με αυτό του VMRO στα Σκόπια: ο Ζάεφ συνθηκολόγησε, έκανε μυστική διπλωματία χωρίς να ενημερώνει την αντιπολίτευση, δεν εκμεταλλεύτηκε την καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση της Χάγης, επιτέλεσε εθνική προδοσία, όταν έρθουμε στην εξουσία θα διαπραγματευτούμε καλύτερη για μας συμφωνία με την Ελλάδα, άρα χειρότερη για την Ελλάδα, μπορεί να συμπεράνει κανείς.

Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι επωφελής, πρέπει να απεμπλακεί από την έντονη κομματικοποίηση, καλύπτει πλήρως τις κόκκινες γραμμές μας, είναι ισορροπημένη, ίσως να είναι ετεροβαρής για την άλλη πλευρά, αλλά όχι ταπεινωτική. Υπάρχει και συμβολισμός που δείχνει τη νέα εποχή. Στις 25/26 Μαρτίου 1949 στην εκκλησία του χωριού Ψαράδες, κοντά στις Πρέσπες, συνήλθε το Δεύτερο Συνέδριο του ΝΟΦ, που διακήρυξε το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και αποκατάστασης του μακεδονικού λαού, σύμφωνα με την απόφαση της Πέμπτης Ολομέλειας (Ιανουάριος 1949) του ΚΚΕ. Τίποτα δεν κρίθηκε ακόμα. Αν η Συμφωνία των Πρεσπών είναι επιβλαβής, ας μην επικυρωθεί από την ελληνική Βουλή. Τότε ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του.

* καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας ΑΠΘ

efsyn

Η μπαλάντα του Ζακ Κωστόπουλου

Δυο λόγια για ένα θύμα κοινωνικού κανιβαλισμού 

Γράφει ο Χρήστος Ξανθάκης

Ίσως ήμασταν πάντοτε σκατόψυχοι. Ίσως πάντοτε τρεφόμασταν από τον πόνο και την οδύνη του άλλου. Ίσως να μην βγήκε ποτέ από μέσα μας ο κανίβαλος κι ο βρυκόλακας. Αυτός που ευχαριστιέται να καταναλώνει τη σάρκα και το αίμα του απέναντι. Ίσως η μεγαλύτερη υπηρεσία..
του Ζακ Κωστόπουλου στην ελληνική κοινωνία να μην ήταν η συμμετοχή του στην πρωτοπορία των κινημάτων. Ίσως θυσιάστηκε για να μας δείξει το πραγματικό πρόσωπο του κτήνους.
Όχι αυτό με τα δέκα κεφάλια και τα πενήντα κέρατα που ονειρεύτηκε ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη. Αλλά τη φάτσα του διπλανού μας στο γραφείο, στο Μετρό, στο σούπερ μάρκετ, στην παιδική χαρά. Ένα πρόσωπο αόρατο και αδιάφορο ως την κρίσιμη ώρα. Όταν θα βγάλει αφρούς και σάλια και θα κοκκινίσουν τα μάτια του και θα φουσκώσουν τα μάγουλά του και θα εμφανισθούν τα δόντια του. Η μούρη του σκατόψυχου μπροστά σε έναν θάνατο εξαιρετικά πένθιμο και διόλου ηρωικό. Έναν θάνατο από αίτια απροσδιόριστα, όπως μας είπαν χθες οι ιατροδικαστές…
Σκέπτομαι ωστόσο ότι ο θάνατος αυτός πρόσφερε πολλά στην ταλαίπωρη και παραζαλισμένη δημοκρατία μας. Σκέφτομαι ότι της χάρισε μια πολύτιμη διαχωριστική γραμμή, με εμάς από τη μία πλευρά και εκείνους από την άλλη. Από εδώ όσοι και όσες συγκλονίζονται με την εικόνα ενός φτωχοδιάβολου, πεσμένου στο έδαφος, που τον κλωτσάνε με μανία στο κεφάλι. Κι από εκεί οι σκατόψυχοι και οι σκατόψυχες, όσοι και όσες ξεκινούν από το επιφυλακτικό «ναι μεν αλλλά» και καταλήγουν στο έξαλλο «καλά του κάνανε». Ναι, από το απόγευμα της Παρασκευής είμαστε δύο στρατόπεδα. Εμείς και αυτοί.
Και δεν νομίζω ότι υπάρχουν πλέον πολλά περιθώρια συνεννόησης. Αν κάποτε απλώς γελάγαμε με τους ισαποστασάκηδες του μαύρου και κόκκινου φασισμού, δεν γελάμε πια. Αν κάποτε απλώς γυρνάγαμε την πλάτη  στους Αμβρόσιους αυτού του ντουνιά, δεν τη γυρνάμε πια. Αν κάποτε απλώς υψώναμε το φρύδι απέναντι σε κάτι γίγαντες της τέχνης που έκαναν λόγο για μια τοσοδούλα «εριστικότητα», δεν το υψώνουμε πια. Εδώ είναι που σταματάει το δολλάριο, όπως λένε και οι Αμερικάνοι. Εδώ είναι που η ανοχή γίνεται συνενοχή…
Αλλά μπορεί να γράφω και μαλακίες. Μπορεί να περάσει κι αυτό, μπορεί να ξεχαστεί κι αυτό, μπορεί να βουλιάξει κι αυτό στον παμφάγο βούρκο της καθημερινότητας. Μπορεί να έγινε τόσο χοντρό το πετσί μας, ώστε σε λίγο καιρό να μην θυμόμαστε καν τον Ζακ και να τον μπερδεύουμε με τον Πέτρο τον Κωστόπουλο και να αναρωτιόμαστε τι δουλειά είχε στην Ομόνοια αντί να κεφάρει στη Μύκονο. Δεν ξέρω, δεν είμαι το μέντιουμ και τίποτε δεν μπορεί να με εκπλήξει.
Ποντάρω όμως και τα τελευταία μου λεφτά ότι έχει απομείνει μια φλογίτσα μέσα μας. Ότι ακόμη σιγοκαίει το καντήλι της ανθρώπινης συνείδησης και δεν έχουμε μεταμορφωθεί σε ερπετά. Και ότι αυτή η αποτρόπαιη εικόνα ενός δύσμοιρου, πεσμένου στο έδαφος να τον κλωτσάνε με μανία, δεν θα σβήσει τόσο εύκολα από το νου μας. Από το μυαλό μας, από την καρδιά μας, από τα σπλάχνα μας. Από το σφυγμό μας, που επιμένει να ακούγεται μέσα στα πλήθη των σκατόψυχων. Εμείς ή αυτοί, απλό είναι…

zoornalistas

Φασίστες από επιλογή

Αν κάτι παραμένει κοινότοπο, δεν είναι το κακό. Είναι η επίγνωση της κακότητας, από τους πάντες. Μετά το Άουσβιτς, μετά τον Φύσσα, δεν χωρούν δικαιολογίες

της Κατέ Καζάντη

Τρομακτικά φυσιολογικός: αγαπημένος σύζυγος ή εραστής, καλός πατέρας, φίλος καρδιακός. Ένας συνηθισμένος άνθρωπος παραδίδει, κάθε φορά, «το μάθημα της φοβερής κοινοτοπίας του κακού, που ξεπερνά τη γλώσσα και τη σκέψη»*.  Ή έτσι νομίζουμε.

 Αναπαράγοντας τη Χάνα Άρεντ, η κακότητα του Άντολφ  Άιχμαν εντάσσεται στη γενικευμένη ηθική κατάρρευση της αστικής τάξης της Γερμανίας, ο δε αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος δεν ήταν παρά ένας άνθρωπος που, απλώς, δεν μπορούσε να σκεφτεί. Ένας γραφειοκράτης που φτιάχτηκε από τα πάνω μόνο και μόνο για να υπακούει εντολές: «δεν ήταν η ανοησία, αλλά η απουσία σκέψης». Και επιπλέον, «δεν υπήρχε σημάδι πάνω του εδραίων ιδεολογικών πεποιθήσεων ή ιδιαίτερων αχρείων κινήτρων».

Αλλά η Άρεντ έχει άδικο. Αν εξηγείς με όρους, περίπου, ψυχολογίας συγκεκριμένες πολιτικές θέσεις, που παρεμβαίνουν δραματικά στις ζωές ανθρώπων, αν επικαλείσαι τη «ρηχότητα» του κακού ή την από τα πάνω επιβολή του, δίχως να αναφέρεσαι στην δυνατότητα ενεργοποίησης του αυτεξούσιου των από κάτω, στη δυνατότητα πολιτικής επιλογής, ρίχνεις στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ τους πάντες. Ξεπλένεις κυρίως εκείνους που –θα έπρεπε να- αποτελούν αντιπαράδειγμα για όλα τα ανθρώπινα.       

 «Η βία αρχίζει εκεί όπου σταματάει ο Λόγος»: για να γίνεις, όμως, έρμαιο μιας  κυρίαρχης αποτρόπαιης ιδεολογίας και να μην διανοείσαι τα αποτελέσματα  των πράξεών σου δεν αρκεί να φλερτάρεις με το παρά-λογο, να «νοσείς».

 Η «νοσηρότητα» που επικαλούνται, όσοι συμφωνούν με την ανάγνωση της Άρεντ για τον Άιχμαν, αδικεί τους ανόητους, τους απερίσκεπτους, αδικεί και τους όντως νοσούντες: εκείνους που ο ταραγμένος νους τους κάνει πολλά, καμιά φορά αποτρόπαια, δεν στρέφονται όμως συστηματικά εναντίον φτωχών και αδυνάτων, αλλά, συχνότατα, εναντίον του εαυτού τους.

 «Το πρόβλημα του κακού θα αποτελέσει το θεμελιώδες ζήτημα της μεταπολεμικής πνευματικής ζωής στην Ευρώπη», έλεγε επίσης η Άρεντ, κι εδώ έχει δίκιο. Διότι η δυνατότητα να γίνει κανείς φασίστας, ναζιστής, παραμένει ακόμα ανοιχτή. Όχι διότι το κακό είναι κοινότοπο, αλλά διότι οι επίγονοι του Άιχμαν ξεπλύθηκαν, ενσωματώθηκαν στην αστική δημοκρατία, ενίοτε πλούτισαν και, με όρους καπιταλισμού, μεγαλούργησαν, αποκτώντας κληρονόμους.

 Αν κάτι παραμένει κοινότοπο, δεν είναι το κακό. Είναι η επίγνωση της κακότητας, από τους πάντες. Μετά το Άουσβιτς, μετά τον Φύσσα, δεν χωρούν δικαιολογίες.

 Να σκοτώνεις στο ξύλο, να επιτίθεσαι στον πεσμένο, είναι επιλογή. Όπως και όσοι συνηθισμένοι άνθρωποι γίνονταν και γίνονται φασίστες, γίνονταν και γίνονται από επιλογή. Υπάρχει άλλος δρόμος και, αν δεν το ξέρουν, το υποψιάζονται. Διότι, δεν μπορεί, κάπου θα πήρε το αφτί τους για την αλληλεγγύη, για το αγάπα τον πλησίον σου, για τις πολιτικές που δεν προστατεύουν περιουσίες αλλά ζωές.

 *(Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ)

artinews

Αυτόφωρο για τον Τύπο: το θέατρο και η ουσία

του Άγγελου Τσέκερη

Η διαδικασία του αυτοφώρου για δημοσιογράφους, εναντίον των οποίων υποβάλλονται μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμηση, πρέπει να καταργηθεί. Ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να ρυθμιστεί αυτό μέσα στο συνταγματικό πλαίσιο είναι νομικό θέμα και ενδεχομένως απαιτεί συζήτηση. Αλλά πρώτα και κύρια πρόκειται για ζήτημα ουσίας.

Το σαββατοκύριακο που μας πέρασε, μαζί με όλα τα τραγικά που συνέβαιναν, είχαμε και την υπόθεση του “Φιλελεύθερου”. Οι δημοσιογράφοι που μηνύθηκαν, αναζητήθηκαν από την αστυνομία, αλλά δεν βρέθηκαν. Παρουσιάστηκαν οι ίδιοι αυτοβούλως, ώστε να τους δοθεί η υπέροχη ευκαιρία να τεθούν υπό κράτηση και να παραστήσουν τους ήρωες. Φωτογραφήθηκαν με στελέχη της αντιπολίτευσης, παρέστησαν ότι φοράνε χειροπέδες ενώ δεν φορούσαν και ενεργοποίησαν ένα ολόκληρο σύστημα, που ανέβηκε στα κεραμίδια και άρχισε να φωνάζει για καθεστωτικές αντιλήψεις, Βενεζουέλες και απόπειρες φίμωσης της ελευθερίας του Τύπου. Χρησιμοποίησαν, δηλαδή, κάθε δυνατότητα, μέσα στα όρια του σοβαρού και του γελοίου, ώστε η συγκεκριμένη διάταξη με το αυτόφωρο να λειτουργήσει προς απόλυτο όφελός τους. Τόσο προσωπικό, όσο και δημοσιογραφικό, αφού το ζήτημα πια δεν ήταν η εγκυρότητα αυτών που έγραψαν, αλλά “ο φόβος της εξουσίας απέναντι στην αλήθεια...”.

Στη συζήτηση αυτή έσπευσε να παρέμβει και ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος έχει εξαιρετικά ανακλαστικά όταν πρόκειται να ξεπλύνει τον εαυτό του. Ναι, μίλησε για την ελευθερία του Τύπου ο άνθρωπος ο οποίος με τον νόμο 2328/1995 έθεσε τον Τύπο υπό την απειλή της ολοκληρωτικής οικονομικής εξόντωσης, μέσα από τα κατώτατα όρια των αποζημιώσεων που θα έπρεπε να καταβληθούν από δημοσιογράφους και ΜΜΕ σε περίπτωση καταδίκης. Ο αντιπρόεδρος και κορυφαίος υπουργός μια κυβέρνησης που έσυρε στα αυτόφωρα χιλιάδες πολίτες για οφειλές άνω των 5.000 ευρώ προς το Δημόσιο. Και ο οποίος θυμήθηκε τη σχετική επιχειρηματολογία χθες και όχι όταν είχε συλληφθεί ο Βαξεβάνης.

Ακόμα και αν όλες οι περιπτώσεις συλλήψεων δημοσιογράφων δεν είναι σαν τη χθεσινή, η ουσία παραμένει: το μέτρο αυτό δεν προσφέρει απολύτως τίποτα, πέρα από καναδυό 24ωρα ταλαιπωρίας για εκδότες και δημοσιογράφους και άφθονη τροφή για τσακωμούς στα κοινωνικά δίκτυα.

Πρέπει να βρεθεί τρόπος να καταργηθεί μια και καλή και να ξεμπερδεύουμε από αυτή την υπόθεση. Η ιστορία με το αυτόφωρο, πέραν του ότι είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για διάφορους να παριστάνουν τους ήρωες, αδικεί συνολικά τη συζήτηση περί ελευθερίας του Τύπου και δημοσιογραφικής δεοντολογίας.

avgi

Η ΕΡΤ, η ΝΔ και ο θάνατος της άποψης

του Χρήστου Ξανθάκη 

Να τα πάρουμε απ’ την αρχή, αγαπητές αναγνώστριες και αγαπητοί αναγνώστες, για να μην χάνουμε την μπάλα. Τι ήταν αυτό που είπε στον «αέρα» της ΕΡΤ ο Σωτήρης Καψώχας κι έβαλε φωτιά στα τόπια της Νέας Δημοκρατίας;
Ορίστε το κόπυ πάστε: «Η ομιλία του κ. Μητσοτάκη ήταν μια ιδεολογική σάλτσα διανθισμένη με εθνικιστικές αναφορές. Μιλάω για την εμμονή του σε ένα..
νεοφιλελεύθερο δόγμα ανάλγητο και ακραίο. Μιλάω για τις ιδιωτικοποιήσεις. Ακούγοντας το σύνολο της ομιλίας του το Σάββατο, νόμιζα ότι άκουγα τον θεωρητικό του φασισμού, τον Σέρτζιο Πανούτσιο, ο οποίος εισήγαγε στοιχεία εθνικισμού στην Ιταλία του Μουσολίνι».
Και πάμε τώρα στην ερώτηση των 64.000 δολαρίων: «Εσύ, Ξανθάκη, θα το έλεγες;». Η πιο εύκολη απάντηση του κόσμου, παιδάκια: «Όχι, δεν θα το έλεγα». Κι άμα σταματούσα εδώ, θα ήμουν μεγάλος κόπανος, πολύ μεγάλος κόπανος, ρε φίλε. Το ζήτημα είναι ελαφρώς πιο περίπλοκο και δεν σταματάει σε ένα ξερό «όχι» ή ένα ξερό «ναι». Να το σπάσω σε πενηνταράκια, λοιπόν, για να μην παρεξηγούμαστε…
Όχι, δεν θα τα έλεγα όπως τα είπε ο Σωτήρης Καψώχας. Δεν θα τα έλεγα, γιατί έχω διαφορετική άποψη για την ομιλία του Κυριάκου στη ΔΕΘ και περισσότερο ως «κεκαλυμμένο θατσερισμό» θα μπορούσα να τη χαρακτηρίσω. Διαφορετική άποψη, να το ξαναγράψω. Αν θέλετε, το γράφω και με κεφαλαία γράμματα, για όσους υποφέρουν από μυωπία ή πρεσβυωπία. Άποψη το λένε, εκτίμηση, σχόλιο, και ο δημοσιογράφος έχει δικαίωμα να εκφραστεί και να πει όλα όσα σκέφτεται. Κι άμα ο άλλος αισθάνεται ότι θίγεται, μπορεί πάντοτε να καταφύγει στη Δικαιοσύνη. Όπως κατέφυγε ο Κοτζιάς, ας πούμε, κι έδεσε φιόγκο τον Χίο.
Εμπάργκο όμως; Και, μάλιστα, όχι σε συγκεκριμένη εκπομπή, αλλά σε ολόκληρη την ΕΡΤ; Και προειδοποίηση του τύπου «μην ζγώνετε» για την κάλυψη των δραστηριοτήτων της Νέας Δημοκρατίας; Ελάτε, παλικάρια μου, εδώ μιλάμε για απόπειρα λογοκρισίας πλέον, δεν μιλάμε για του φτωχού τ’ αρνί που το κλέψανε μέσα στη νύχτα. Και η ΕΣΗΕΑ από κοντά, βεβαίως, που όταν ακούει κάτι άλλα καϊνάρια να ξερνάνε τα μύρια όσα δηλητήρια απλώς δυναμώνει το βόλιουμ στο σιντί του Αργυρού να πάνε κάτω τα φαρμάκια!
Τέτοιος χαμός, τέτοιος αλαλαγμός, τέτοιος κουρνιαχτός, και αναρωτιέμαι πραγματικά αυτή τη στιγμή πόσο πλατύ μπορεί να είναι το χαμόγελο του Σαμαρά. Λες και πήρε τηλέφωνο στο Μοσχάτο είναι η φάση και ζήτησε μια χάρη πέρσοναλ. Τη ζήτησε και την κέρδισε – μαζί με υπόκλιση. «Σας κλείσαμε μια φορά και θα σας ξανακλείσουμε ακόμα μία» είναι σαν να λέει η Νέα Δημοκρατία στους εργαζόμενους της ΕΡΤ.
Και ο χρήστης Αντώνης αισθάνεται δικαιωμένος στην τοποθεσία Κηφισιά…

νεα σελιδα

Ενα πόρισμα, πολλές αναγνώσεις

του Τάσου Παππά

Το πόρισμα της επιτροπής υπό τον Νίκο Παρασκευόπουλο για τα ΑΕΙ το υποδέχθηκαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα φιλικά τους μέσα ενημέρωσης όπως ακριβώς το περίμενα: λοιδορίες, επιθετική κριτική, δαιμονοποίηση.

Προφανώς έπαιξε ρόλο και το όνομα του επικεφαλής –ο πρώην υπουργός είναι στοχοποιημένος– αλλά έχουν ευθύνη και η ασάφεια ορισμένων προτάσεων και η μετάθεση της επίλυσης του προβλήματος στο μέλλον και αφού έχουν προηγηθεί βασανιστικός διάλογος και εξέταση πτυχών του πολύπλοκου ζητήματος από ειδικές επιτροπές. Εχει βάση ο γνωστός ο αφορισμός: αν δεν θέλεις να αντιμετωπίσεις εδώ και τώρα ένα σοβαρό θέμα φτιάξε μια επιτροπή να συζητά, να συζητά, να συζητά και να μην καταλήγει κάπου.

Ωστόσο, εντύπωση μου έκαναν τόσο η εμμονή της Δεξιάς με την καταστολή (το φάρμακο για κάθε κοινωνικό πρόβλημα) όσο και η κοντή μνήμη των στελεχών του ΚΙΝ.ΑΛΛ.-ΠΑΣΟΚ. Η Νέα Δημοκρατία εγκαλεί τον κ. Παρασκευόπουλο επειδή στο πόρισμα της επιτροπής δεν περιλαμβάνεται το κατά τη γνώμη της αυτονόητο: «Θα πρέπει να υπάρχει αυτεπάγγελτη επέμβαση των Αρχών για κάθε αξιόποινη πράξη».

Δεν ξέρουν στη Ν.Δ. ότι, σύμφωνα με τον νόμο, οι Αρχές επεμβαίνουν αυτεπάγγελτα όταν διαπράττεται κακούργημα ή όταν υπάρχει απειλή κατά της ζωής; Το γνωρίζουν, αλλά αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να μπορεί η αστυνομία να επεμβαίνει χωρίς την άδεια της διοίκησης των πανεπιστημίων με κάθε αφορμή (ακόμη και για πταίσματα). Αν ισχύσει αυτό δεν χρειάζεται να διαθέτεις αχαλίνωτη φαντασία για να προβλέψεις τι θα συμβεί. Μάλλον αυτό που επιδιώκει η Δεξιά είναι ένα αστυνομοκρατούμενο δημόσιο πανεπιστήμιο.

Από τη δική του πλευρά το ΚΙΝ.ΑΛΛ.-ΠΑΣΟΚ εστιάζει την κριτική του στο θέμα των καταλήψεων και κατηγορεί τον κ. Παρασκευόπουλο ότι «με αυτά που προτείνει για τις καταλήψεις φαίνεται πως δεν έχει επαφή με το τι συμβαίνει στα πανεπιστήμια με το θέμα της βίας». Η στάση της Ν.Δ. δεν ξενίζει. Είναι συνεπής. Αυτά που λέει σήμερα τα έλεγε χτες, θα τα λέει και αύριο.

Το κόμμα-κορμός όμως του ΚΙΝ.ΑΛΛ., το ΠΑΣΟΚ, τόσο εύκολα ξεχνάει το παρελθόν του; Η φοιτητική παράταξη του, η ΠΑΣΠ, είχε πρωτοστατήσει στις καταλήψεις, όταν οι κυβερνήσεις της Δεξιάς μεθόδευαν αλλαγές στα ΑΕΙ που ήταν κόντρα στις θέσεις του φοιτητικού κινήματος.

Για την ιστορία να θυμίσω στους συντάκτες των κομματικών ανακοινώσεων ότι, χωρίς τις μαζικές καταλήψεις την περίοδο 1979-1980, θα είχε περάσει ο νόμος 815. Καραδοκεί ο αντίλογος: Εχουν καμία σχέση οι σημερινές καταλήψεις με τις τότε και από άποψη μαζικότητας και από άποψη στόχων; Καμία. Τότε η κατάληψη ήταν η κορυφαία μορφή πάλης, στην οποία έφτανε το φοιτητικό κίνημα με δημοκρατικές διαδικασίες, αφού είχαν χρησιμοποιηθεί όλα τα άλλα μέσα πάλης και είχε προηγηθεί συστηματική ενημέρωση της κοινωνίας, ώστε να εξασφαλιστεί, αν όχι η συμφωνία της, τουλάχιστον η ανοχή της.

Σήμερα, δυναμικές μειοψηφίες επιλέγουν την κατάληψη ως πρώτη μορφή δράσης, αδιαφορώντας για τη στάση των φοιτητών και της κοινωνίας. Το αποτέλεσμα είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού: χαμηλή συμμετοχή των φοιτητών στην καθημερινότητα των πανεπιστημίων, τα προοδευτικά κόμματα παρακολουθούν αμήχανα την κατάσταση εκφυλισμού, οι κάποτε ηγεμονεύουσες συνδικαλιστικές παρατάξεις πάσχουν από έναν ιδιότυπο ιδρυματισμό, μικρές ομάδες λειτουργούν σαν ιδιοκτήτες των πανεπιστημιακών χώρων, η Δεξιά κερδίζει με περίπατο τις φοιτητικές εκλογές και σε επίπεδο κοινωνίας κερδίζουν έδαφος οι απόψεις που εισηγούνται κατασταλτικές πρακτικές.

efsyn

Ζακ από δω ο Άρης

Λοιπόν Ζακ, άτυχε Ζακ, να σου συστήσω τον Άρη. Ο Άρης που λες, μπήκε στα σπίτια του κοσμάκη (ποιο μαγαζί, στο σπίτι) και μάζεψε όλα τα λεφτά που είχαν για να πληρώσουν το ρεύμα τους. Τα έστειλε στο εξωτερικό σε λογαριασμούς εταιρειών με τη βοήθεια του Γρηγόρη. Ο Γρηγόρης είναι ένας άλλος ωραίος τύπος, ανιψιός του Κυριάκου και φιλαράκι.

Του Κώστα Βαξεβάνη

Ωραίοι τύποι και οι δύο. Δεν ξέρω αν τους συνάντησες ποτέ στο Κέντρο της Αθήνας; Κουστουμάτοι, κομψοί, ήταν η ψυχή της παρέας. Όλο γελούσαν και σχεδίαζαν μπίζνες. Μη φανταστείς τίποτα εργοστάσια και τέτοια. Πώς να κάνουν μια εταιρεία που θα πάρει τα λεφτά από μια άλλη εταιρεία και όλα μαζί θα τα στείλουν στην Ελβετία. Αυτά που ο Άρης πήρε από τα σπιτικά του κοσμάκη. Σχεδίαζαν και διακοπές και πάρτυ στη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Σαμπάνιες, ωραία κορίτσια, κάμερες, χοροί, ξέρεις.

Ο Άρης που λες αγαπητέ Ζακ, άτυχε Ζακ με αυτή την ατυχία των καταφρονημένων, είναι μεγάλος μάγκας. Μάγος βρε παιδί μου. Σήμερα να πάει στο σπίτι που έκλεψε θα του ανοίξουν την πόρτα και θα τον φιλέψουν και το κατι τις. Μη σου πω πως θα τον θέλουν για γαμπρό ή έστω για φίλο στην παρέα . Να λένε «από δω ο Άρης» και να χαίρονται για την τιμή να στέκεται δίπλα τους.

Βέβαια ο Άρης έχει κι αυτός τις αρρώστιες του. Όχι φυσικά σαν και σένα. Δεν σύρθηκε, δεν βόγκηξε, δεν πόνεσε με τον τρόπο που πονάνε η άνθρωποι όταν προσπαθούν να επιβιώσουν. Έχει όμως κι αυτός χαρτιά πως είναι ανήμπορος και ασθενής γι αυτό δεν μπορεί να κάτσει στη φυλακή. Οι φυλακές Ζακ ξέρεις καλά πως δεν είναι για όλους και σίγουρα δεν είναι για τους μάγκες.

Αχ Ζακ, να μην ήσουν ο Ζακ και να ήσουν ένα δικό τους παιδί. Λοιπόν ο Άρης δεν είναι κλέφτης για τους περισσότερους ενώ έκλεψε. Σε αντίθεση με σένα που είσαι, είτε έκλεψες είτε όχι. Αλλά κυρίως ο Άρης, οι Άρηδες έχουν μια αόρατη προστασία που παράγει η κοινωνία την οποία καταφέρνουν να χειραγωγούν, σκορπώντας λίγα από τα κλεμμένα. Θεωρείς πως υπήρχε ποτέ η πιθανότητα να πατήσουν τον Άρη στο κεφάλι, να τον λιντσάρουν επειδή έκλεψε; Αν είναι δυνατόν;

Να έμπαινε λέει ο Άρης ένα πρωί στο κοσμηματοπωλείο. Ποιος θα τον έβλεπε σαν κλέφτη; «Περάστε κύριε Άρη μου», «τι να κεράσω κύριε Άρη μου;» όλα τέτοια θα ήταν. Ποιος θα άπλωνε χέρι στο τροφαντό πρόσωπο; Δεν είναι που τους πειράζει η αυτοδικία, αλλά την έχουν για κάτι ρέμπελους απέναντι στους οποίους όταν τους τιμωρούν νοιώθουν κάποιοι. Για σένα Ζακ. Στους δυνατούς γίνονται χαλί να σκουπίσουν τα πόδια τους.

Είναι δυνατόν να σήκωνε χέρι ο κυρ Παντελής στον Άρη; Να του πάταγε τον κεφάλι και να τον κλώτσαγε την ώρα που αιμορραγούσε; Αδύνατον Ζακ. Η κοινωνία μας είναι πολιτισμένη. Έχει τον πολιτισμό που διδάσκουν οι ισχυροί. Ο Άρης, ο Γρηγόρης, ο θείος του.

Ξέρω πως νοιώθεις την αδικία, αλλά κάπως πρέπει να λειτουργήσει και η κοινωνία. Να έχει ένα τέρας για να αισθάνεται πεντάμορφη. Το ξέρω πως δεν είσαι τέρας Ζακ, αλλά κατάλαβέ το δεν μπορεί να πει τέρας τον Άρη.

Ζακ από δω ο Άρης. Να στον συστήσω. Εσύ θα πεθαίνεις για να μπορεί να κρύβεται. Θυσίες είναι η ζωή Ζακ, πότε θα καταλάβεις;

koutipandoras

«Τα βούκινα των κατηχήσεων του εθνικού μίσους»...

του Παντελή Μπουκάλα
Πριν από έναν αιώνα, το 1917, στον έκτο τόμο της «Λαογραφίας», περιοδικού της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, ο Γεράσιμος Καψάλης, ανάμεσα στις πολλές παροιμίες που παρέθετε στο δοκίμιό του «Λαογραφικά της Μακεδονίας», δημοσίευε και μία της Βέροιας: «“Είνι Βούλγαρους ανάλατους και κρουμμυδοκέφαλους”. Περί των ανοήτων εν γένει». 

Είκοσι σελίδες παρακάτω ο λαογράφος κατέγραφε το εξής περίπαιγμα: «Οι Βουλγαρόφωνοι Ελληνες περιπαίζονται από τους Ελληνοφώνους ως κρεμμυδοκέφαλοι, βοϊδοκέφαλοι και χοντροκέφαλοι. Διηγούνται δε οι Ελληνόφωνοι ότι είναι οι Βουλγαρόφωνοι χοντροκέφαλοι, διότι ο αρχαιότερος των προγόνων των εζήτησεν από τον Θεόν κατά την εορτήν της βαπτίσεως του Χριστού κατά λάθος ένα κοιλό χρήματα. Ωσαύτως περιπαίζονται διά την αφυϊαν των». Αφυϊα είναι βέβαια η έλλειψη φυσική αρετής, δεξιοτήτων κ.λπ., το δε κοιλό ήταν μέτρο χωρητικότητας επί δημητριακών, ισοδύναμο περίπου με 24 οκάδες.

'Ωστε λοιπόν ανόητοι οι Βούλγαροι. Ποιος το λέει όμως αυτό; Το λένε 'Ελληνες για 'Ελληνες: οι ελληνόφωνοι 'Ελληνες για τους βουλγαρόφωνους 'Ελληνες. Δεν είναι πάντως αυθαίρετη η σκέψη ότι την ελληνικότητα των βουλγαρόφωνων Ελλήνων (όπως και των σλαβόφωνων, των πομακόφωνων, των βλαχόφωνων, των αρβανιτόφωνων, των τουρκόφωνων) δεν τη θεωρούσαν δεδομένη, γνήσια και υψηλής στάθμης όλοι οι ελληνόφωνοι 'Ελληνες. Και πρώτα πρώτα η ίδια η πολιτεία, η οποία και τους «εξελλήνιζε» διά του στρατού και της εκπαίδευσης ή και διατάζοντας τους χωροφύλακές της να τσακίζουν τις γκάιντες τους, στα μετεμφυλιακά χρόνια. Δεν είναι, επίσης, τοπικό φαινόμενο η σαρωτική φυλετική υποτίμηση των Βουλγάρων. Στον επόμενο τόμο της «Λαογραφίας», το 1923, ο Σίμος Μενάρδος δημοσιεύει την εξής κυπριακή παροιμία: «“Σαν τον Βούρκαριν ή εν τέλεια Βούρκαρις”, σημαίνει είναι κακός, άγροικος και προ πάντων αφιλόξενος, εν Πάφω δε και Μεσαρεά η προσφώνησις.


Βούρκαρε, δηλαδή Βούλγαρε, θεωρείται υβριστική. Τους Βουλγάρους εγνώρισαν οι Κύπριοι ως μισθοφόρους των Φράγκων ρηγών, ίσως δε και προτού, των Ελλήνων δουκών, οίτινες και αυτοί μετεκάλουν έξωθεν αλλοφύλους στρατιώτας, καθώς κατόπιν οι πασάδες Τουρκαλβανούς». Δεν είναι καν αποκλειστικό γνώρισμα της ελληνικής γλώσσας και νοοτροπίας η υποτίμηση αυτή. «Η λέξις Βούλγαρος», έγραφε ο Στίλπων Κυριακίδης στην «Ελληνική λαογραφία» του, «ισοδυναμεί παρά τοις 'Ελλησι προς το χονδροκέφαλος, ενώ παρά τοις Ευρωπαίοις η λέξις Bougre από του μεσαιώνος εδήλου τον αιμοχαρή και βάρβαρον, η λέξις Βλάχος και Μπαστουνόβλαχος δηλοί τον χονδροειδή τούς τρόπους, αι λέξεις Κατελάνος, Σαρακηνός είναι επίσης υβριστικαί, δηλούσαι τον ωμόν, τον τύραννον». Ας προσθέσουμε τις απαξιωτικής χρήσης λέξεις Βάνδαλοι, Κάφροι, Γύφτοι, Οβριοί. Αλλά και τους νεότερους Πάκηδες (τους Πακιστανούς), τις Φιλιππινέζες και τους Αλβανούς, οι οποίοι ως γνωστόν δεν θα αναβαθμιστούν ποτέ σε 'Ελληνες. 'Ελληνες; Μα και το εθνώνυμο «'Ελληνες» κυκλοφορούσε κάποτε σε λεξικά της Δύσης με αρνητική σημασία, ως συνώνυμο των απατεώνων.

Εύκολο και παρηγορητικό είναι να λέμε πως «οι λαοί δεν έχουν τίποτε να τους χωρίζει», αλλά δυστυχώς έχουν. 'Εχουν την Ιστορία κατ’ αρχάς (πώς δεν χωρίζει τίποτε κατακτητές και κατακτημένους;), τις προκαταλήψεις έπειτα, οι οποίες, ακόμα κι όταν έχουν κάποια ιστορική ρίζα, αυτονομούνται σταδιακά και, με τη μεσολάβηση της εκπαίδευσης, της λογοτεχνίας, της Εκκλησίας, της δημοσιογραφίας και όσων άλλων μηχανισμών επενεργούν σαν θαλπτήρια της μισαλλοδοξίας, γίνονται σύμβολα τυφλής πίστεως. Την καλλιέργεια της φυλετικής εχθροπάθειας και τη διαβρωτική επίδραση των προκαταλήψεων τη στηλίτευε σαρκάζοντας ο Κωστής Παλαμάς στο άρθρο του «Εθνικά μίση», δημοσιευμένο στην εφημερίδα «Ακρόπολις Εσπερινή», στις 7.9.1897, με το ψευδώνυμο Διαγόρας. Αποσπασματικά:



«Κάθε φορά που εξεχείλιζε μέσα μας ο πατριωτισμός, ποσάκις ήκουσα να διατυπώνονται, το εν του άλλου ευφραδέστερον, παράπονα, τι λογής παράπονα; Παράπονα πως δεν μισούμεν όσον πρέπει και καθώς πρέπει τους εχθρούς μας· παράπονα πως δεν μισούμεν αρκετά τον Τούρκον, τον Βούλγαρον, τον Σλάβον, τον Αρμένην αυτόν. [...] Παράπονα πως η πολιτεία, πως η παιδεία, πως η φιλολογία δεν λαμβάνουν τα μέτρα των διά να τραφή και να ζωντανέψη εις τα βάθη της εθνικής ψυχής η κατακαθισμένη φωτιά του μίσους. [...]

» Ονειροπολούσαμεν και είμεθα ανυπόμονοι να μετρηθώμεν προς τον Τούρκον, και ενομίζαμεν ιεράν υποχρέωσιν να τρέφωμεν περί αυτού την αισχίστην ιδέαν, να τον καταφρονώμεν, να τον εχθρευώμεθα και να τον συχαινόμεθα, ως το βδέλυγμα της ερημώσεως· να μιλούμεν περί αυτού ως θα ωμίλει ο αετός δι’ ένα σκώληκα. Και το κατά του Τούρκου μίσος το υπεθάλπομεν δι’ όλων των μέσων του προφορικού και του γραπτού λόγου.

» Περί Σέρβων, κάθε φοράν που έβγαιναν και αυτοί εις την μέσην διά να διεκδικήσουν δεν γνωρίζω ποία δικαιώματα εις την Μακεδονίαν, δεν ελέγαμεν παρά αυτό και μόνον συνοπτικώτατα: “οι Σέρβοι, οι χοιροβοσκοί!” Και εξωφλούσαμεν.

» Οι Βούλγαροι; Χυδαίοι και βάρβαροι· απόγονοι του Κρούμου, χωρίς κανένα Περικλή, κανένα Παρθενώνα!

» Οι Ρώσοι; Μουζίκοι! “Εάν δεν είσαι άνθρωπος, τότε θα είσαι... Ρώσος!” ανέκραζεν ο ποιητής Παράσχος, και πόσοι θα ευρέθησαν αποθαυμάζοντες τον ανόητον στίχον ως το άκρον άωτον της εθνικής εμπνεύσεως. [...]

» Μπορεί, υπό μίαν έποψιν, και χρησιμοποιούμενα εις την ώραν των, όλα αυτά, να είναι καλά και άγια. Το δυστύχημα είναι ότι δεν μας ωφέλησαν διόλου μέχρις ώρας. Και νομίζω ότι ήλθεν ο καιρός να θέσωμεν κατά μέρος, επαναλαμβάνω, τα εθνικά αυτά μίση, τα οποία περισσότερον μας απομακρύνουν από τους μισουμένους, κατορθώνουν ώστε να συλλαμβάνωμεν περί των αντιζήλων μας λαών φανταστικάς και κωμικάς ιδέας, και καμμίαν πραγματικήν οπωσδήποτε γνώσιν, ενεργούν ακριβώς εναντίον του συμφέροντός μας, και εις το τέλος αποδεικνύονται βλαπτικώτατα. Τα μίση αυτά μάς απομακρύνουν, ως από λεπρούς, από τους λαούς εκείνους, τους οποίους, προ πάσης ενεργείας εναντίον των, προ παντός μετρήματος, προ πάσης εξοφλήσεως λογαριασμών, έχομεν ανάγκην να γνωρίσωμεν όσον το δυνατόν λεπτομερέστερον και αληθινώτερον· τα μίση αυτά είναι αντεθνικά».

Και καταλήγει ο Παλαμάς: «Τώρα είναι καιρός να καταλάβωμεν ότι οι εχθροί και οι αντίζηλοι λαοί, αν χρειάζεται να τους αποστρεφώμεθα, αν είναι απαραίτητον να τους πολεμώμεν, χρειάζεται προ τούτου να τους γνωρίσωμεν. Και προς τούτο, περισσότερον από τα τύμπανα και τα βούκινα των κατηχήσεων του εθνικού μίσους, χρειαζόμεθα μάτια και αυτιά γερά και γυαλιά και μολύβια και χαρτιά και ταξείδια και βιβλία, και ησυχίαν απόλυτον και μελέτην επίμονον, διά να τους αντιληφθώμεν με το νυ και με το σίγμα τους λαούς αυτούς... Η εθνική μας ανάπλασις, αν είμεθα ικανοί να την επιχειρήσωμεν, δεν θα βασίζεται πλέον επί του μίσους, αλλ’ επί της γνώσεως». Αυτά από έναν «συντηρητικό» και «σωβινιστή», πριν από 120 χρόνια. Σε χρονιά-πληγή για την Ελλάδα.

Καθημερινή

Η αλητεία του «νοικοκύρη», Επιθεώρηση Επικαιρότητας #93

  του Γιάννη Καφάτου

• Το παγωμένο πτώμα είναι σε ένα συρτάρι νεκροτομείου και προφανώς σε λίγο θα παραχωθεί σε έναν τάφο να σαπίσει.

• Ο όχλος δεν μαζεύεται πια στις πλατείες, έχει τη μεγάλη «πλατεία» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να …μαζευτεί, να μετρηθεί και να αναμετρηθεί με όσους δεν ανήκουν σε αυτόν.

• Όσο κι αν αριθμητικά ο όχλος δείχνει να υπερτερεί πάντα θα είναι …λίγος, πάντα θα είναι ένας κινούμενος πολτός, ένα υποκινούμενο ρεύμα βρωμερών ενστίκτων που τις προάλλες δολοφόνησαν ένα πρεζάκι, αύριο θα λιντσάρουν όποιον δεν συμφωνεί μαζί τους.
• Οι «νοικοκυραίοι», αυτοί που εκπαιδεύονται να κοιτάνε την πάρτη τους, τη ζωούλα τους, να ενοχλούνται από κάθε πραγματικότητα μπορεί να τους τήν ταράξει, αυτοί οι άθλιοι «άριστοι» μιας επίπλαστης κοινωνίας είναι πιο επικίνδυνοι από τα πρεζάκια.
• Αυτοί που κοιτάνε τη δουλειά τους όταν ο πατέρας χτυπάει τη γυναίκα του.
• Αυτοί που δε μιλάνε όταν οι γονείς κακοποιούν ένα παιδί.
• Αυτοί που δεν μιλάνε όταν ο παπάς βιάζει παιδάκια.
• Αυτοί που δεν μιλάνε όταν ο γιος τους ή  η κόρη τους κάνουν τη δύσκολη τη ζωή του διαφορετικού μαθητή στο σχολείο.
• Αυτοί οι νοικοκυραίοι είναι η σαπίλα που απλώνεται στην δημοκρατική κοινωνία, αυτοί είναι που δολοφονούν κάθε μέρα που περνάει τη λογική και την αξιοπρέπεια της κοινωνίας.
• Αυτοί που ενώ τα κάνουν όλα αυτά, ενώ αδιαφορούν για τα πάντα είναι οι πρώτοι που πέφτουν από τα σύννεφα και τρέχουν στις Τατιάνες και τις Ζήνες να κερδίσουν το «τέταρτο της διασημότητας» που τους αναλογεί για να κάνουν δηλώσεις.
• Αυτοί είναι περισσότερο αλήτες από κάθε χαμένο πλάσμα που κυκλοφορεί στην πόλη και ναι, παραδέχομαι ότι, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο ζωές με την παραβατική συμπεριφόρά του.
• Αυτοί είναι οι καταναλωτές της δημοσιογραφικής αθλιότητας που στο όνομά τους, των «νοικοκυραίων» δηλαδή, διαπράττονται θηριωδίες για να πάρει κλικ, να πουλήσει φύλλα, να έχει τηλεθέαση, να κερδίσει σε ακροαματικότητα το μέσο που επιλέγει αυτή τη λογική, ή αυτή τη …βρώμικη δουλειά!
• Αυτοί οι «νοικοκυραίοι» μετατρέπονται σε έναν στρατό που εκπαιδεύεται να συμπαθεί τη Χρυσή Αυγή επειδή περνάει γριές απέναντι στο δρόμο ή τις πάει στο ATM (είδηση που αποκαλύφθηκε fake news), εκπαιδεύεται να μισεί το διαφορετικό και εν τέλει να επικροτεί το λιντσάρισμα.
• Και οι δολοφόνοι της ΚουΚλουξ Κλαν, νοικοκυραίοι ήταν. Κι ας χτύπαγαν τη γυναίκα τους, ή βιάζαν την υπηρέτρια.
• Οι «νοικοκυραίοι» βεβαίως έχουν ευθύνη για το τι αμάσητο αφομοιώνουν, το πώς αντιδρούν, το πώς λειτουργούν τελικά.
• Τα ΜΜΜΕ και πολλοί εκπρόσωποί τους, διάσημοι ή λιγότερο γνωστοί, έχουν ευθύνη για τον εκφασισμό της κοινωνίας.
• Η κρίση, φταίει κι αυτή. Έβγαλε στην επιφάνεια το χειρότερο χαρακτήρα μερικών, πολλών.
• Οι πολιτικοί, φταίνε κι αυτοί με τις παραλείψεις τους. Τους νοιάζει μόνο η βιτρίνα, η σκοτεινή πλευρά της πόλης δεν τους ενδιαφέρει. Όχι στα λόγια, στις πράξεις εννοώ.

• Τέρμα τα «χάδια» όμως! Ο κάθε «νοικοκύρης» είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του όπως όλοι μας. Δεν μπορώ να βρίσκω δικαιολογίες πια για ενήλικες. Το κάνω για τα ανήλικα παιδιά μου, με μέτρο όμως ώστε όταν ενηλικιωθούν να είναι υπεύθυνα για τις πράξεις τους.

• Η αλητεία των «νοικοκυραίων» είναι δολοφονική όπως έδειξε το πρόσφατο – ήθελα να βάλω τη λέξη «τελευταίο» αλλά δεν είμαι βέβαιος αν θα είναι τέτοιο – περιστατικό στην οδό Γλάδστωνος.

• Εγώ μ’ αυτούς τους «νοικοκύρηδες» είμαστε σε απέναντι πεζοδρόμια.
• Όπως είμαι και απέναντι σε κάθε προσπάθεια συμψηφισμού «ναι … αλλά … κλπ»
• Η ανθρώπινη ζωή και ο σεβασμός της είναι βασικά συστατικά μιας δημοκρατικής πολιτείας. Τα υπόλοιπα είναι προφάσεις εν αμαρτίαις!

www.viewtag.gr