Θανατηφόρο αγκάλιασμα

του Τάσου Παππά

Στον πρύτανη του ελληνικού αστισμού Μποδοσάκη αποδίδεται η φράση-συμβουλή προς τους ομοτράπεζούς του: «Με το γκουβέρνο μπρε, πάντα με το γκουβέρνο». Στην πράξη αυτό σήμαινε «κάντε δουλειές με το κράτος, όποιο κόμμα κι αν βρίσκεται στη διακυβέρνηση της χώρας».

Βεβαίως, επρόκειτο για κόμματα εξουσίας που δεν αμφισβητούσαν το οικονομικό σύστημα, οπότε δεν συνέτρεχε λόγος ανησυχίας για τη σταθερότητα του καθεστώτος. Ηταν πάντως η εποχή που το πολιτικό προσωπικό της χώρας είχε μια σχετική αυτονομία από τους εκπροσώπους της επιχειρηματικής τάξης και καθόριζε σε γενικές γραμμές τις προτεραιότητες της χώρας, τις οποίες καλούνταν οι επιχειρηματίες να υπηρετήσουν.

Σήμερα τα πράγματα μοιάζουν (και είναι) διαφορετικά. Η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι τον τόνο δίνουν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, με τα κόμματα να ακολουθούν εφαρμόζοντας πιστά τις εντολές τους.

Οι κυβερνήσεις παίζουν και τον ρόλο του νυχτοφύλακα για να προστατεύσουν τις περιουσίες των εχόντων και του τροχονόμου για να διευκολύνουν την κυκλοφορία των κεφαλαίων. Είναι μια ετεροβαρής σχέση, ωστόσο αμοιβαίως επωφελής.

Η σκανδαλώδης φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή των πλουσίων, η διαφθορά και ο παράνομος πλουτισμός των πολιτικών είναι το αποτέλεσμα αυτού του αιμομικτικού συνδυασμού.

Δεν είναι ελληνική πατέντα. Συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό στην Ευρώπη, ενώ στις ΗΠΑ καταργήθηκαν και τα προσχήματα αφού η αστική τάξη μέσω του Τραμπ διοικεί απευθείας τη χώρα, χωρίς τη μεσολάβηση της πολιτικής.

Στην Ελλάδα είναι σε εξέλιξη μια μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα σε επιχειρηματίες, με επίδικο αντικείμενο τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης. Οχι γιατί προσφέρονται για κερδοφόρες επενδύσεις (πέρασαν αυτές οι εποχές), αλλά γιατί μέσω αυτών οι ανταγωνιστικοί όμιλοι επιδιώκουν να κερδίσουν πόντους στο μεγάλο γήπεδο της οικονομίας.

Δεν υπάρχουν σταθερές φιλίες, ούτε συμφωνίες αρχών. Οι συμμαχίες αλλάζουν. Το κριτήριο δεν είναι η σωτηρία της πατρίδας και η ευημερία της κοινωνίας, αλλά το ταξικό συμφέρον. Στενό ή ευρύτερο. Αυτοί που χθες ήταν ορκισμένοι εχθροί, τώρα ενώνουν τις δυνάμεις τους για να αποκρουστεί ένας επικίνδυνος αντίπαλος που έχει επεκτατικές τάσεις.

Αύριο μπορεί να ξαναγίνουν εχθροί. Οι μεταβολές στο επιχειρηματικό επίπεδο επηρεάζουν και τα κόμματα. Κλασικό παράδειγμα η Νέα Δημοκρατία. Στην αγωνιώδη προσπάθειά της να επιστρέψει πάση θυσία στην κυβέρνηση, αλλάζει φίλους και προστάτες σαν τα πουκάμισα, αλλά επειδή το κάνει με άγαρμπο τρόπο διατρέχει τον κίνδυνο να εκτεθεί.

Οταν ένας επιχειρηματίας που δεν τον γουστάρει (σήμερα, γιατί χθες μια χαρά τα πήγαινε μαζί του) αποπειράται να μπει στην περιοχή των ΜΜΕ είναι καραμπινάτη διαπλοκή και ευθύνεται η κυβέρνηση. Οταν αυτός αποτυγχάνει και τη θέση του παίρνει ένας άλλος που τυχαίνει να είναι σε κόντρα με την κυβέρνηση (σήμερα, γιατί χθες δεν υπήρχαν προβλήματα) όλα είναι καλώς καμωμένα.

Ταυτοχρόνως σπεύδει να πάρει θέση στην επιχειρηματική αντιπαράθεση υιοθετώντας χωρίς αμφιβολίες τις καταγγελίες του εκλεκτού της εναντίον του ανταγωνιστή του.

Στηρίζει στην παρούσα φάση τον «δικό της», για να στηριχτεί στο μέλλον ως κυβέρνηση από τους μηχανισμούς που θα έχει στη διάθεσή του ο επιχειρηματίας. Δεν έχει διδαχτεί τίποτε από το παρελθόν. Δείχνει να μη συνειδητοποιεί ότι τέτοιου τύπου αγκαλιάσματα μπορεί να αποδειχτούν θανατηφόρα. Και έχουν αποδειχτεί. Κάτι ξέρει και η ίδια.

EFSYN