Ο πόλεμος των σκουπιδιών

του Ανδρέα Μπεντεβή

Ο πόλεμος των σκουπιδιών. Ο πόλεμος όλων εναντίον όλων, θα έπρεπε να πει κανείς. Η αποκομιδή, διαλογή και διαχείριση των απορριμάτων της κοινωνικής αναπαραγωγής είναι (αλλά θα έπρεπε να εκλαμβάνεται κιόλας έτσι) μια εξαιρετικά σημαντική επιστημονική υπόθεση που, γι'αυτό, καθρεφτίζει το επίπεδο μιας κοινωνίας.

Υπάρχουν ανεπτυγμένες χώρες οι οποίες κάνουν εισαγωγή σκουπιδιών προκειμένου να παράξουν από αυτά ενέργεια, λίπασμα, ανακυκλώσιμα υλικά. Στην Ελλάδα εδώ και πάρα πολλά χρόνια ο τομέας αυτός αποτελεί άλλο ένα πεδίο πελατειακής εκμετάλλευσης, από όλους τους εμπλεκόμενους.

Η ίδια η συσσώρευση των απορριμάτων με όρους ταξικής διαφοροποίησης και ενός διαρκούς περιβαλλοντικού εγκλήματος ντροπιάζει την χώρα. Και σε αυτή την περίπτωση κερδίζει η συντεχνιακή διαλυτικότητα, ξανά ο πόλεμος όλων εναντίων όλων. Και πιο πολύ των πλούσιων εναντίων των φτωχών.

''Εσείς εκεί στην Δυτική Αττική που δεν τρέφεστε σωστά παράγεται τα πιο πολλά σκατά, επομένως γιατί να μην είναι εκεί οι χωματερές;'', αναρωτιόταν πριν από χρόνια σε μια νομαρχιακή επιτροπή ένας κομματικός παράγοντας από την αυτοδιοίκηση των βορείων προαστίων.

Με τα χρόνια το αθάνατο εγχώριο παρασιτικό-επιχειρηματικό δαιμόνιο ανακάλυψε ότι επιπλέον θα μπορούσε να κερδίσει και χρήματα από τα σκουπίδια. Σμπαραλιάζοντας ακόμα και αυτήν, την λειψή, δημόσια δικαιοδοσία πάνω στην διαχείριση τους. Είναι για αυτό που οι δήμαρχοι με αναφορά στην Δεξιά εδώ και καιρό επιχειρούν να εκμεταλλευτούν κάθε μέσο ώστε να εκπαραθυρώσουν τους συμβασιούχους από τους δήμους: Προκειμένου να αρχίσει να ξηλώνεται το πουλόβερ από το δημόσιο για αν φτιαχτεί το καινούργιο των ιδιωτών.

Σήμερα, επιπλέον, το έχουν ανάγει και σε υπόθεση αντιπολιτευτικής εκμετάλλευσης.

Θα πρέπει να πει κανείς ότι οι συμβασιούχοι, όμως, των δήμων δεν είναι αναγνωρισμένοι σαν εργαζόμενοι ούτε και από την ΠΟΕ-ΟΤΑ. Το αυτό ισχύει σε μια σειρά από παρόμοιες εργατικές ενώσεις. Όπου οι παλιοί εργαζόμενοι αντιμετώπιζαν με καχυποψία τους νεότερους, φοβούμενοι, επιπλέον, ότι θα τούς αναιρούσαν την παρακαταθήκη των σωματειακών συσχετισμών-αλλά και των κεκτημένων δικαιωμάτων.

Εδώ εντοπίζεται και η βαθιά νοσηρότητα του μεγαλύτερου κομματιού του εργατικού κινήματος στην χώρα.

Μακροπρόθεσμα, βέβαια, ο μόνος νικητής από αυτόν τον ανταγωνισμό αναδεικνύεται εκείνος που τον επέβαλλε. Ο νεοφιλελεύθερος εξουσιαστικός οικονομικοπολιτικός παράγοντας. Και που σήμερα, ας μην γελιόμαστε, αν ήταν στο χέρι του θα επέβαλλε και θεσμικά την ιδιωτικοποίηση σε μια σειρά από λειτουργίες της δημόσιας σφαίρας. Καθαριότητα, δημοτικές δομές, υγεία, παιδεία, μέριμνα κτλ.

Η κυβέρνηση σήμερα υπερασπίζεται τα ταξικά συμφέροντα εκείνων που την ανέδειξαν. Προχωρά σε συγκεκριμενοποίηση των όρων ένταξης στην εργασία στον τομέα της αποκομιδής και διαχείρισης απορριμάτων. Προάγει τον δημόσιο χαρακτήρα της. Επιβάλλεται πάνω σε μια καθαρά πολιτική απόφαση άλλου ενός δικαστικού φορέα που σε σύμπλευση με το θεσμικό πλαίσιο που υπερασπίζεται η αντιπολίτευση αντιμάχεται την κοινωνία των εργαζομένων.

Βέβαια, ο πόλεμος όλων εναντίον όλων είναι διαρκής και επιμένων. Σήμερα όσο ποτέ-επειδή πρέπει να επιβιώσουν κόντρα σε αυτή την κυβέρνηση που αντιμάχεται τον πυρήνα τους- ξυπνάνε τα πιο χαμερπή ένστικτα αυτού του κραταιού κοινωνικού ανταγωνισμού, που άλλωστε δεν είναι σημερινό φαινόμενο: Παλιοί εργαζόμενοι ενάντια στους νέους. Παλιοί συμβασιούχοι ενάντια σε νέους συμβασιούχους. Συμβασιούχοι ενάντια σε ανέργους. Ιδιώτες ενάντια στο κράτος. Τα συμφέροντα των ανώτερων μεσοστρωμάτων αναγμένα από όλους-και από την αντιπολιτευόμενη Αριστερά-σε εθνικό συμφέρον. Το στοίχημα της ατομικής επιβίωσης σαν καθολικό φαινόμενο.

Σήμερα η Αριστερά δίνει μάχη ιδεολογικής επιβίωσης ακριβώς προσπαθώντας να υπερασπιστεί την έννοια του ελάχιστου κοινού. Της ίδιας της εθνοκοινωνικής ύπαρξης αυτού του νεοελληνικού σχηματισμού.

Ανεξάρτητα από τις πρόσκαιρες ευκαιριακές εκμεταλλεύσεις της απεργίας, δεν ξεχνάμε το πλαίσιο όπου το μιντιακό σύστημα και η αντιπολίτευση έχουν προ πολλού εντάξει τον κόσμο της εργασίας: Του αρνούνται την ατομική εξουσία να ορίζουν μόνοι τους, στο ελάχιστο ακόμα, τον ρόλο και το περιεχόμενο της θέσης τους στην κοινωνία.

''Δεν κατάλαβα. Γιατί ο οικοδόμος να πληρώνει φόρους για να σπουδάσει στο δημόσιο σύστημα το παιδί του επιχειρηματία;'', είχε πει άλλοτε η υπουργός Γιαννάκου, επενδύοντας πολιτικό μανδύα σε μια πολεμική επιχειρηματολογία που καλλιεργείται εδώ και χρόνια στην βάση της κοινωνίας.

Επειδή μπορεί το παιδί του επιχειρηματία να γίνει κάποτε ένας καλός και έντιμος, συνεπής γιατρός, ώστε να σώσει το αγράμματο παιδί του οικοδόμου σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο. Αυτή είναι η απάντηση.

Και αν θέλετε το πάμε και παραπέρα: Επειδή η εργασία, η κάθε εργασία, πρέπει να αποκτήσει το καθαρό της εννοιολογικό περιεχόμενο: Μια κοινωνικοποιημένη λειτουργία, κι έστω και αν είναι δύσκολα και δυσαρμονικά τα δεδομένα, η Αριστερά πρώτα από όλα, ακόμα και πάνω από το μισθολογικό, για αυτό πρέπει να παλεύει, για να εξισωθούν οι όροι πρόσβασης στην παιδεία, στην υγεία, στην εργασία, ώστε κάποτε να αλλάξει η κοινωνική συνείδηση για τα κοινά, και για να μπορέσουν οι άνθρωποι να έχουν την ευκαιρία να εργαστούν σε ολόκληρο το φάσμα της κοινωνικοποιημένης εργασίας, από τις πιο σύνθετες και σπουδαίες, μέχρι τις πιο φαινομενικά υποδεέστερες, ακόμα και στην εξαιρετικά χρήσιμη και κοινωφελούς, εκείνης της αποκομιδής των απορριμάτων.

left