Η διαγραφή της μνήμης με συνταγή από τη Γερμανία

του Γιάννη Σιώτου

Έχετε αναρωτηθεί πόσος χρόνος χρειάζεται για να ξεχαστεί ή να αποσιωπηθεί ένα κομμάτι της Ιστορίας; 

Να σας πω: πάνω-κάτω εννέα χρόνια. Τόσα χρόνια απαιτήθηκαν για να ξεχαστεί η συμβολή της Γερμανίας στη μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική κρίση που γνώρισε ο ευρωπαϊκός Νότος και φυσικά η Ελλάδα. Τόσα χρόνια χρειάστηκαν για να ξεφορτωθεί η φράου Μέρκελ την καθόλου κολακευτική εικόνα του δυνάστη και να ενδυθεί τον μανδύα της συντηρητικής μεν αλλά στιβαρής και ενίοτε ευαίσθητης ηγερίας της Γηραιάς Ηπείρου.

Τόσα χρόνια μεσολάβησαν για να αντικατασταθεί ο προσδιορισμός «δανειστής» από το επίθετο «εταίρος» και να εμφανιστεί η εξοντωτική -γερμανικής εμπνεύσεως- λιτότητα ως πρόβλημα, που αφορά την άφρονα δημοσιονομική διαχείριση και όχι την επιβολή ενός κατασκευασμένου νομίσματος που εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Βερολίνου. Τόσα χρόνια πέρασαν για να φορτωθούν στις πλάτες όλες τις ευθύνες της κρίσης ο Ελληνας, ο Ισπανός και ο Ιρλανδός και να απαλλαχθεί η επεκτατική αντίληψη που έχει για την Ευρώπη η Γερμανία.

Αν αποπειραθείτε να πάτε πίσω στον χρόνο και να αναζητήσετε την αρθρογραφία που κυριαρχούσε στα πιο σοβαρά έντυπα του κόσμου, θα διαπιστώσετε ότι το θέμα που δέσποζε ήταν ο ρόλος της Γερμανίας στην επιβολή μιας άνευ προηγουμένου λιτότητας στην Ελλάδα και στον ευρωπαϊκό Νότο γενικότερα. Ουσιαστικά συγκρούονταν δύο απόψεις: Η μία υποστήριζε ότι η ευθύνη της ευρωπαϊκής κρίσης βαραίνει τη Γερμανία της κυρίας Μέρκελ. Η άλλη, εκείνων που θεωρούσαν την πολιτική της Μέρκελ απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσει η οικονομική και η πολιτική ενοποίηση του ευρωπαϊκού συνασπισμού. Νομπελίστες, ακαδημαϊκοί, έγκριτοι πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές καθημερινά διασταύρωναν τα ξίφη τους για το αν η Γερμανία της κυρίας Μέρκελ είναι ο νεκροθάφτης ή ο σωτήρας της Ε.Ε. και του ευρώ.

Η αντιπαράθεση για τον ρόλο και τα κίνητρα της Γερμανίδας καγκελαρίου, που κυριάρχησε όχι μόνο στον Τύπο αλλά και στα Κοινοβούλια των ευρωπαϊκών χωρών -και όχι μόνο-, κορυφώθηκε τη διετία 2012-2013 και έπειτα άρχισε -αδιόρατα στην αρχή και κραυγαλέα στη συνέχεια- να αποκλιμακώνεται. Ακόμα και το 2015, όταν ολόκληρη η Ευρώπη μιλούσε για ένα ενδεχόμενο Grexit, οι προβολείς είχαν αρχίσει να απομακρύνονται από τη Γερμανία και τις ευθύνες της και είχαν επικεντρωθεί στην Ελλάδα και τις αδυναμίες, τις ανεπάρκειες και τις ολιγωρίες της.

Και φτάνουμε στο σήμερα. Ο δημόσιος λόγος για τον ρόλο και τα κίνητρα της Γερμανίας έχει αποδυναμωθεί. Ελάχιστοι αναφέρονται στον γερμανικό επεκτατισμό. Ουδείς μιλά για τα ελλειμματικά ισοζύγια των χωρών του Νότου, που επιτρέπουν στη Γερμανία να εμφανίζεται ως υπέρμαχος της δημοσιονομικής ευταξίας. Πολύ λίγοι αναφέρονται στα κέρδη δισεκατομμυρίων που έχει αποκομίσει η Γερμανία, εξαιτίας της κρίσης χρέους, από την Ελλάδα και τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Οι κοινοβουλευτικές αναφορές για την επιδρομή των Γερμανών κεφαλαιούχων στη ρημαγμένη από τη γερμανικής έμπνευσης λιτότητα χώρα είτε είναι ανύπαρκτες είτε μεταλλαγμένες. Τυπικό παράδειγμα όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξη που παραχώρησε στη Frankfurter Allgemeine Zeitung, με τα οποία ούτε λίγο-ούτε πολύ τους εμφάνισε ως... σωτήρες: Θέλω να παρουσιάσω «τη θέση της Ελλάδας σε Γερμανούς επιχειρηματίες και να τους παρακινήσω να δουν τη χώρα μας υπό μια νέα οπτική…» είπε χαρακτηριστικά.

Αν προσπαθήσει κάποιος να αντιληφθεί την πραγματικότητα από αυτά που γράφουν, λένε και δείχνουν τα ΜΜΕ, αισθάνεται ότι είτε με την εκκωφαντική σιωπή και την εμφαντική απουσία είτε με τη συστηματική παραποίηση, η Γερμανία πλασάρεται πλέον ως «φίλη», «προστάτιδα» και «άσπιλη, αμόλυντη και σοφή» εταίρος. Ακόμη και το Brexit και η πολιτική κρίση στην Ιταλία εμφανίζονται ως αποτέλεσμα της δράσης αφρόνων, ακραίων και αντιευρωπαϊστών πολιτικών, ενώ για τη γερμανική αδιαλλαξία, τσιμουδιά. Και το κερασάκι στην τούρτα ήλθε με την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στην καγκελαρία.

Αν κάποιος -γνωρίζοντας το τι έχει μεσολαβήσει- προσπαθήσει να αντιληφθεί την πραγματικότητα από τις δηλώσεις του, τότε θα βγάλει το συμπέρασμα ότι η Ιστορία εννέα χρόνων διαγράφηκε μονοκοντυλιά. Ούτε μια λέξη δεν ακούστηκε για τις απειλές, τους εκβιασμούς, τα δολοφονικά διλήμματα, τις ύβρεις, τις ειρωνείες, την απαξίωση, τα υβριστικά πρωτοσέλιδα, τις δολερές διαρροές, τα εφιαλτικά αδιέξοδα που σημάδεψαν την πορεία του τόπου τα προηγούμενα χρόνια και θα τη σημαδέψουν για τον επόμενο μισό αιώνα.

Για να είμαστε δίκαιοι, η σταδιακή διαγραφή των κεφαλαίων της πολύ πρόσφατης Ιστορίας δεν ξεκίνησε επί εποχής Μητσοτάκη, αλλά λίγα χρόνια νωρίτερα, όταν οι ελληνικές ηγεσίες άρχισαν να απαλύνουν τις αναφορές για το «γερμανικό σχέδιο» μέχρι να τις απαλείψουν για χάρη της... προόδου. Είναι σαν να είπαν «περασμένα, ξεχασμένα». Αλλά μπορούν να ξεχάσουν τη «γερμανική έφοδο» οι «λαβωμένοι» που εξακολουθούν να αντικρίζουν τις ανοικτές πληγές τους;

efsyn