Είναι ο Κυριάκος ψεύτης;

Όπως ένα κείμενο δεν ξεφεύγει από τις προϋποθέσεις του συντάκτη του, έτσι και οι δηλώσεις ενός πολιτικού είθισται να μην παρεκκλίνουν από την ιδεολογία του. Η ενσυνείδητη απόδοση της κοινωνικής ανισότητας στην ανθρώπινη φύση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ήταν ανατριχιαστικά κυνική, ήταν όμως και ψευδής;

του Άγγελου Προβολισιάνου

Δουλεία, φεουδαρχία και εσχάτως καπιταλισμός είναι τα τρία κομβικά ιστορικά περάσματα που ο πρόεδρος της ΝΔ μπορεί να ισχυριστεί ότι τον επιβεβαιώνουν. Παράλληλα, μπορεί να επικαλεστεί τις αρχές της Νέας Δεξιάς που ενίοτε συντίθεται από το ιδιάζον κράμα νεοφιλελευθερισμού και νεοσυντηρητισμού, έχοντας σημείο ισορροπίας την υποτυπώδη κρατική υπόσταση. Ένα σχήμα που στον καθρέφτη του μπορεί να απεικονίσει το δυναμικό, τις ιδέες και το πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ο μεν νεοφιλελευθερισμός δεν προέκυψε τυχαία, ούτε κάποιοι διανοούμενοι πήραν τον όρο «φιλελευθερισμός», πρόσθεσαν το «νέο» και βαυκαλίζονται πως επινόησαν ένα νέο ρεύμα. Μπορεί το ιδεολογικό κουβάρι να ξεκινά από το απλό δίπτυχο «άτομο – αγορά», όμως ο τρόπος που ξετυλίγονται οι δύο έννοιες μοιάζει με πλήρη μετατόπιση της αφετηρίας. Κατά τους νεοφιλελεύθερους, η «τανάλια» του κράτους όσο σφίγγει μειώνει την ελευθερία της αγοράς, άρα την αποτελεσματικότητα και την ανάπτυξή της. Οπότε, μόνο το ανύπαρκτο κράτος είναι ένα χρήσιμο κράτος. Το περιγραφικό πλαίσιο ολοκληρώνεται από τον ακραίο ατομικισμό που εξέφρασε ο ρηγκανισμός, ο θατσερισμός (δεν υπάρχει κοινωνία αλλά μόνο σύνολο ατόμων και λοιπές μπούρδες), με όχημα την αριστεία. Το μότο του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν ανακυκλώνεται τυχαία στο δημόσιο λόγο, καθώς ο δαρβινισμός του ακραίου ανταγωνισμού μετατρέπεται σε κινούν αίτιο της κοινωνικής και οικονομικής τάξης. Τώρα, για το αν η αριστεία ταυτίζεται με την αξιοκρατία και προσωποποιείται στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ας εξετάσουμε το απλό ενδεχόμενο να τον έλεγαν Παπαδόπουλο, Καράμπελα κ.ο.κ..

Από την άλλη, ο νεοσυντηρητισμός επιστρέφει στον πεπερασμένο και παραδοσιακό τρόπο σκέψης, όπως το περιβόητο και λυπηρό: Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια. Εδώ, αποκτά σάρκα και οστά ο εσωκομματικός ρόλος του Άδωνη Γεωργιάδη. Ο νεοσυντηρητισμός είναι συνυφασμένος με την εναντίωση στην πολυπολυτισμικότητα γιατί -κατά το σκεπτικό αυτό- ένα έθνος κράτος για να είναι συμπαγές πρέπει να διέπεται από πολιτισμικούς και όχι πολιτικούς όρους. Οι υπερεθνικοί οργανισμοί αντιμετωπίζονται κατά το δοκούν, ανάλογα με το κατά πόσο εξυπηρετείται το διεθνές κεφάλαιο, το οποίο αντιλαμβάνεται τα σύνορα ως περιττές νοητές γραμμές. Όταν, όμως, πρόκειται για ανθρώπους με διαφορετική κουλτούρα και θρησκεία, τότε πρέπει να βαφτίζονται εισβολείς που απειλούν την πολιτιστική συνοχή. Γι’ αυτό και η προσωπική επιλογή του προέδρου της ΝΔ δεν θα πάψει να αποκαλεί λαθρομετανάστες τους πρόσφυγες και ευγενείς κυρίους τους ξένους επενδυτές.

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για την παρεκτροπή του παραπάνω μείγματος από τις αρχές του Διαφωτισμού, όταν λογική – επιστήμη – πρόοδος – φύση παρήγαγαν το νεωτερικό τρόπο σκέψης, παραμερίζοντας το «ιερό» για το «εγκόσμιο». Πέρα από τις ακαδημαϊκές προεκτάσεις για το τι εν τέλει παρήγαγε ο Διαφωτισμός, η προαναφερθείσα διαφοροποίηση είναι ένα σημείο από τα πολλά επιμέρους που αποκρυσταλλώνουν το χάσμα μεταξύ φιλελευθερισμού και νεοφιλελευθερισμού. Ένα απλό ερώτημα που ξεδιαλύνει περαιτέρω το τοπίο είναι η θέση της ίδιας της πολιτικής και της δημοκρατίας στον άκρατο οικονομισμό. Και εν τέλει, με μία ταξική σκοπιά, τί κερδίζει η κοινωνία και τί η οικονομία όσο απορροφάται η ταξική συνείδηση από την μεταφυσική πίστη, τις φυλετικές διακρίσεις και την εδραίωση του βιοπορισμού έναντι της ευημερίας;

Ο Πεσσόα είχε πει το εξής απλό: «Οι άνθρωποι (στον καπιταλισμό) έχουν απεριόριστες δυνατότητες και ελάχιστες πιθανότητες». Αυτό το πολιτικό δόγμα αντιπροσωπεύει ο αρχηγός της πρώην κεντροδεξιάς παράταξης, θεωρώντας πως η κοινωνική ανισότητα είναι η ατμομηχανή της ιστορίας. Για πολλούς άλλους -ευτυχώς- είναι η ταξική πάλη και η επανάσταση που οδήγησαν τους δούλους να σπάσουν τις αλυσίδες τους και τους δουλοπάροικους να εξεγερθούν.

ΥΓ. Όσο για το κύριο ερώτημα, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκλέχθηκε πρόεδρος της ΝΔ σταθερή επωδός του ήταν τα ίδια σημεία εκκίνησης και η κοινή αφετηρία για όλους. Βρείτε την απάντηση… 

koutipandoras