Οι... μπόγδανοι της ενημέρωσης

Η περίφημη «τέταρτη εξουσία» διαχρονικά λειτουργούσε ως θεραπαινίδα της πολιτικής και κυρίως της οικονομικής εξουσίας

του Γιάννη Κουτσοκώστα

«Μπόγδανοι» ευδοκιμούσαν πάντα στα περιβόλια της ενημέρωσης και στα... μυρωδάτα σαλόνια της δημοσιογραφίας. Και μάλιστα δεν ήταν σπάνιο αλλά διαδεδομένο είδος. Υπήρχαν και υπάρχουν. Συνήθως εμφανίζονται από το πουθενά, ανασύρονται από τα αζήτητα χωρίς να διαθέτουν περγαμηνές, ούτε καν τη στοιχειώδη πιστοποίηση γνώσεων, μόρφωσης και ικανοτήτων. Αρκεί να διαθέτουν φιγούρα και έπαρση στο εργασιακό περιβάλλον, ευκαμψία και δουλικότητα στον εργοδότη - αφεντικό αλλά και θράσος και αμετροέπεια προς όλους τους άλλους.

Όσοι έχουν αυτά τα βασικά «προσόντα» εκπαιδεύονται για τα περαιτέρω, λουστράρονται για να γυαλίζουν και αμολιούνται στην τηλεοπτική αρένα. Όποιον πάρει ο χάρος. Πρώτα «θύματα» οι αδύναμοι και οι ανυπεράσπιστοι, έπονται οι ενοχλητικοί αλλά και οι «αντίπαλοι» πολιτικοί, οικονομικοί και άλλοι κατά την κρίση του αφεντικού και στο τέλος η ίδια η κοινωνία και φυσικά η ενημέρωση. Έτσι λειτουργούν οι «μπόγδανοι».

Κάποιες φορές ξεφεύγουν. Ζαλισμένοι τα λαμπερά φώτα των τηλεοπτικών προβολέων και αλλοπαρμένοι από τη ...δύναμη, που τους... δανείζει το αφεντικό, μεγαλοπιάνονται. Μπερδεύουν τον ίσκιο με το μπόι, αυτονομούνται, ξεπερνούν τα όρια και στο τέλος την πατάνε. Γιατί, έχοντας ήδη κάνει τη... δουλειά με την οποία έχουν επιφορτιστεί, θεωρούνται πλέον άχρηστοι. Και αποτίθενται εκεί από όπου ξεκίνησαν. Στα αζήτητα. Μέχρι να βρεθεί ο επόμενος.

Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα από τα οποία προκύπτει ένα βασικό ερώτημα. Εντάξει, τους... μπόγδανους πολλοί εμίσησαν, τις μπογδανιές όμως; Γιατί, εδώ που τα λέμε, εκεί ακριβώς είναι το πρόβλημα. Δεν είναι στο τι κάνει ο κάθε... μπόγδανος ξεχωριστά, αλλά στο στίγμα που αφήνουν όλοι μαζί στον τηλεοπτικό μας μικρόκοσμο. Στις κάθε είδους... μπογδανιές, που εκκολάπτονται συστηματικά και απειλούν να πνίξουν το δικαίωμα των πολιτών σε μια έγκυρη, αντικειμενική και αξιόπιστη ενημέρωση και ψυχαγωγία. Ασφαλώς η ποιότητα της ενημέρωσης, και μάλιστα της τηλεοπτικής, δεν πάσχει μόνο στην Ελλάδα, δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα.

Απλά εμείς το έχουμε παρακάνει. Η περίφημη «τέταρτη εξουσία» διαχρονικά λειτουργούσε ως θεραπαινίδα της πολιτικής και κυρίως της οικονομικής εξουσίας. Διολίσθησε σε αυτόν τον ρόλο όταν έπαψε να ανήκει, να διοικείται και να διακονείται ιδιοκτησιακά, διοικητικά και δημοσιογραφικά από ανθρώπους της ενημέρωσης. Όταν πέρασε στον έλεγχο οικονομικών παραγόντων, οι οποίοι τη χρησιμοποιούσαν για την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.

Τότε ήταν που άρχισε να ασχολείται κυρίως με την... τιμή και όχι την... αξία στα της ενημέρωσης. Με το πόσο... πωλείται και όχι με το πώς... προσφέρεται το ίδιο το δημόσιο αγαθό. Τότε η ενημέρωση μπερδεύτηκε με την προπαγάνδα και αυτό το μοντέλο κυριάρχησε και κυριαρχεί στον τηλεοπτικό μας μικρόκοσμο, με τις φωτεινές εξαιρέσεις απλώς να επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Αυτό το μοντέλο υπηρετούν οι... μπόγδανοι της ενημέρωσης, οι οποίοι προφανώς θεωρούν πρωτίστως τους εαυτούς τους πρωταγωνιστές των γεγονότων και όχι τα ίδια τα γεγονότα. Θεωρούν επίσης ότι δουλειά του δημοσιογράφου δεν είναι να καταγράφει τα συμβαίνοντα, αλλά το πώς τα συμβαίνοντα μπορούν να μετατραπούν σε... συμφέροντα, πρώτα για τον εργοδότη του και μετά για τον ίδιο. Ότι δουλειά του δημοσιογράφου δεν είναι να καταγράφει και να αποκωδικοποιεί την πολιτική ατζέντα, αλλά να τη διαμορφώνει ο ίδιος και όχι οι εκλεγμένοι γι’ αυτόν τον σκοπό εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων.

Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα και δεν θολώνει απλώς και μόνο την εικόνα της δημοσιογραφίας και την ποιότητα της ενημέρωσης, αλλά πλήττει βάναυσα την ποιότητα της δημοκρατίας και την ίδια τη χώρα.

αυγή