Κλαγγές και όνειρα

του Ευάγγελου Αυδίκου*

Την εβδομάδα που μας πέρασε ανακοινώθηκαν οι βαθμολογίες όσων συμμετείχαν στις φετινές πανελλήνιες εξετάσεις για την είσοδο στα ΑΕΙ και ΤΕΙ.

Πέρασε, ωστόσο, το γεγονός σχεδόν απαρατήρητο. Χωρίς πρωτοσέλιδα. Χωρίς μακροσκελή ρεπορτάζ.

Πρωτίστως χωρίς όσα γίνονταν στο παρελθόν το διάστημα πριν από την ανακοίνωση. Προβλέψεις για τη διακύμανση των βαθμολογιών που απογοήτευαν ή έδιναν πνοή σ’ όσους κινούνταν στη διακεκαυμένη ζώνη για το όνειρο της επιθυμητής επιλογής.

Ηταν τότε που οι εφημερίδες αριθμοποιούσαν τις αγωνίες, τις ανασφάλειες των γονέων. Που αγόραζαν δυο και τρεις εφημερίδες. Στόχος τους η αγορά ελπίδας.

Φέτος δεν υπήρχε «εθνική» κορύφωση. Δεν αποτέλεσε η ανακοίνωση εθνικό γεγονός. Θετική η εξέλιξη, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος παρατηρητής. Δείγμα ωριμότητας, θα προσέθετε κάποιος άλλος.

Η ελληνική κοινωνία δεν εναποθέτει τις επαγγελματικές προοπτικές για την αποκατάσταση των γόνων της στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Αν κεφαλαιοποιηθεί αυτή η αντίληψη για αντίδραση της ελληνικής κοινωνίας ως ωρίμανση θα ήταν παραπλανητική.

Συνεχίζουν βεβαίως οι Ελληνες γονείς να θεωρούν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση ως αγαθό, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο επαγγελματικής προοπτικής.

Εντυπωσιάζει η αγαλλίασή τους για την υψηλή βαθμολογία των τέκνων τους. Αποτελεί για όλη την οικογένεια τεκμήριο αφοσίωσης και εύρυθμης λειτουργίας των ενδοοικογενειακών σχέσεων. Ενδεχομένως ικανότητα στοχοπροσήλωσης και αποτελεσματικότητας.

Οι Ελληνες γονείς συνεχίζουν να έχουν ως απωθημένο το καδράρισμα του πτυχίου. Δεν είμαι βέβαιος, ωστόσο, σε τι ποσοστά κυμαίνεται η εκτίμησή τους στο εκπαιδευτικό αγαθό ως πνευματική καλλιέργεια.

Η αθόρυβη ανακοίνωση των βαθμολογιών οφείλεται στο αδιέξοδο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Που δεν μεταφράζεται σε επαγγελματική προοπτική. Είναι η αίσθηση της ακινησίας.

Η επιστροφή σε προγενέστερες μορφές είναι αδύνατη. Τουλάχιστον με τον τρόπο που γινόταν παλιότερα.

Τα χωράφια έχουν μείνει χέρσα κι όταν κάποιος νέος ασχολείται με κτηνοτροφική δραστηριότητα προβάλλεται από τα ραδιοτηλεοπτική μέσα ως αξιομνημόνευτη επιλογή.

Αυτή η ακινησία επιβάλλει έναν διάλογο που θα ανοίξει δρόμους. Που δεν θα επαναλαμβάνεται ως θρηνωδία και επαναλαμβανόμενο μοτίβο για μια επερχόμενη καταστροφή η μετανάστευση των προσοντούχων πτυχιούχων σε προσοδοφόρες –και όχι μόνο-θέσεις της Εσπερίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Ούτε θα σταματήσει αν βελτιωθεί η κατάσταση. Θα περιοριστεί σίγουρα.

Ομως, ο κόσμος σήμερα είναι πολύ ανοιχτός και η κινητικότητα αποτελεί στοιχείο της νέας πραγματικότητας.

Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι μια ελκυστική εκπαίδευση για μαθητές και φοιτητές. Μια εκπαίδευση που θα αναλάβει να διαμορφώσει τις γενιές της μετα-κρίσης.

Οι κλαγγές, λοιπόν, για τις μεταρρυθμίσεις στα εκπαιδευτικά προγράμματα ανήκουν σε εποχές που ξεθωριάζουν.

*καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

efsyn