Η παράνοια των τειχών μας

Τείχη λοιπόν στον Βορρά, στη Γερμανία και την Αυστρία (που δίνουν τροφή στα αντίστοιχα ξενόφοβα «κτήνη» των Βαυαρών της CSU και των νεοφασιστών του Fpoe). Τείχη και στην Ανατολή, στο κουαρτέτο του Βίζεγκραντ που έχει μετατραπεί σε μπούνκερ του Ορμπαν[...] O Σέρεν Κίρκεγκορ, ένας μεγάλος Ευρωπαίος, το είχε ονομάσει «βουητό του διαβόλου». Άραγε οι Ιταλοί δεν το ακούν;

του Μάσιμο Τζιανίνι*

«Κύριοι, ας προσποιηθούμε ότι υπάρχουμε»: έτσι εγκαινίασε πριν από μερικά χρόνια ένας ιταλός υπουργός Εξωτερικών ένα κλειστό σεμινάριο στο υπουργείο του. Μπροστά στις μεγάλες προσφυγικές ροές, αυτή φαίνεται να είναι η στάση και των ευρωπαίων κυβερνώντων. Σε αυτό έχει εκφυλιστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, που ονειρεύεται να γίνει Φρούριο: σε μια προσποίηση.

Αυτό είχε ήδη φανεί κατά την επόμενη ημέρα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της περασμένης εβδομάδας στις Βρυξέλλες, όταν οι 27 παρουσίασαν ως συμφωνία για το μεταναστευτικό ένα άδειο κουτί που ο κάθε ηγέτης γέμιζε κατά βούληση επιστρέφοντας στην πατρίδα του και το παρουσίαζε στην κοινή του γνώμη. Είναι πλέον σαφές: η Ευρώπη δεν υπάρχει πια. Και η «Νέα Κυρίαρχη Ιταλία» του Σαλβίνι, ο οποίος ήταν ο αρχιτέκτονας αυτής της διαδικασίας, κινδυνεύει να γίνει το θύμα.

Στη Γερμανία, ακόμη και η καγκελάριος Μέρκελ παραδίδεται στις εθνικολαϊκιστικές σειρήνες, σώζοντας την κυβέρνησή της αλλά προσφέροντας ως θυσία στον υπουργό Εσωτερικών Ζεεχόφερ το ευρωπαϊκό ιδεώδες του Αντενάουερ και των ιδρυτών της Ευρώπης. «Τα κλειστά κέντρα τράνζιτ» παραπέμπουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Θα χρησιμεύουν στην αναγνώριση και στην υποχρεωτική επιστροφή των προσφύγων στις χώρες πρώτης υποδοχής, με προϋπόθεση την ύπαρξη διμερούς συμφωνίας. Η Ελλάδα και η Ισπανία έχουν υπογράψει ήδη τέτοιες συμφωνίες. Η Ιταλία αρνήθηκε.

Αυτό σημαίνει ότι οι παράτυποι μετανάστες που φτάνουν στη Γερμανία από την Ιταλία θα παγιδεύονται στα σύνορα. Στην Αυστρία, ο καγκελάριος Κουρτς έσπευσε να ανακοινώσει την ενίσχυση των συνόρων. Τείχη λοιπόν στον Βορρά, στη Γερμανία και την Αυστρία (που δίνουν τροφή στα αντίστοιχα ξενόφοβα «κτήνη» των Βαυαρών της CSU και των νεοφασιστών του Fpoe). Τείχη και στην Ανατολή, στο κουαρτέτο του Βίζεγκραντ που έχει μετατραπεί σε μπούνκερ του Ορμπαν.

Αυτό το μαύρο κύμα πλημμυρίζει την ήπειρο, παρασύρει την οικογένεια των ευρωπαίων κεντροδεξιών, διαβρώνει τα θεμέλια της Ένωσης. Σαρώνονται με μια κίνηση οι κανόνες της Συνθήκης του Σένγκεν και οι μεταρρυθμιστικές φιλοδοξίες της Συνθήκης του Δουβλίνου. Τα κράτη-μέλη ξαναγίνονται εθνικά κράτη: δεν υπάρχει πλέον ελεύθερη κυκλοφορία και δεν υπάρχει πια βούληση κατανομής. Σκέτη παράνοια. Σε αυτή την εποχή του εγωισμού και του μίσους, παρακολουθούμε το «Finis Europae», το τέλος μιας Ευρώπης που μπορεί να υπάρχει ως γεωγραφική οντότητα, διαλύεται όμως ως πολιτική κοινότητα, βασισμένη στις αξίες της ελευθερίας και της αλληλεγγύης, της ισότητας και της φιλοξενίας.

Το πιο μεγάλο κόστος θα το πληρώσει η Ιταλία. Επειδή, με τη σειρά της, «προσποιείται ότι υπάρχει». Επειδή προκάλεσε τους ευρωπαίους εταίρους της. Επειδή έχασε την πίστη της και οδήγησε τους πιθανούς συμμάχους της να τη χάσουν κι αυτοί. Σήμερα είναι απομονωμένη και ισχυρίζεται, με τα λόγια του Σαλβίνι, ότι θα βγει κερδισμένη από το κλείσιμο των βορείων συνόρων της. Θα συμβεί το αντίθετο. Όταν κλείσουν τα βόρεια σύνορα, τι θα κάνει η Ιταλία για να μην έχει την τύχη της Τουρκίας όταν έκλεισαν οι βαλκανικοί διάδρομοι; Θα προχωρήσει σε ναυτικό αποκλεισμό του Νότου;

O Σέρεν Κίρκεγκορ, ένας μεγάλος Ευρωπαίος, το είχε ονομάσει «βουητό του διαβόλου». Άραγε οι Ιταλοί δεν το ακούν;

(*) Ο Μάσιμο Τζιανίνι είναι αρθρογράφος της Repubblica (Πηγή: La Repubblica via ΑΠΕ-ΜΠΕ)