«Μεμονωμένα» ναυάγια

του Παντελή Μπουκάλα

Ο χαρακτηρισμός «μεμονωμένα περιστατικά» είναι μια καλούτσικη φόρμουλα για να βάζουμε στον ύπνο τις ευθύνες μας και να μεταθέτουμε τους αναγκαίους σχεδιασμούς στο αύριο και το μεθαύριο. 

Πόσα ακριβώς περιστατικά του ίδιου περιεχομένου απαιτούνται ώστε να αποσυρθεί ο χαρακτηρισμός αυτός, που επιστρατεύεται για να μειωθεί η σημασία τους, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Η αναβλητικότητα έχει τα δικά της μαθηματικά, ο δε ωχαδερφισμός και ο κυνισμός έχουν τη δική τους στατιστική.

Ενα επιπλέον ναυάγιο στη Μεσόγειο, λοιπόν, αυτή τη φορά στ’ ανοιχτά της Κύπρου, κοντά στην κατεχόμενη Γιαλούσα, και τριάντα επιπλέον νεκροί δεν αλλάζουν σοβαρά τη στατιστική του θανάτου. Οπότε δεν συντρέχει λόγος και ν’ αλλάξουν τη ματιά και τη σκέψη μας. Δεν συντρέχει δηλαδή λόγος να πιστέψουμε ότι το νέο συμβάν δεν είναι μεμονωμένο, αλλά συνδέεται με τα πολλά προηγούμενά του ανά τη Μεσόγειο. Καλύτερα να το δούμε αποσπασματικά, γιατί έτσι θα έχουμε τη συνειδησιακώς επωφελή δυνατότητα να το χρεώσουμε στην «κακιά ώρα». Αν όμως το εξετάσουμε σαν τμήμα της μεγάλης εικόνας, αν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε τους πολέμους, την τρομοκρατία, τη φτώχεια, την ερημοποίηση, τον Τρίτο Κόσμο και την πολύχρονη αφαίμαξή του από τον Πρώτο, ίσως οι τύψεις βρουν μια τρυπούλα στο πανευρωπαϊκό μας τείχος και χαλάσουν την ησυχία μας.

Το ερώτημα με το οποίο κάθε Σαλβίνι, Λεπέν ή Ορμπαν είναι βέβαιος ότι αποστομώνει τους κουφιοκεφαλάκηδες ουμανιστές είναι απλό, άλλωστε οι δημοκόποι της εθνικιστικής «χριστιανικής καθαρότητας» απεχθάνονται τα περίπλοκα: «Μα γιατί ξεσπιτώνονται όλοι αυτοί; Γιατί παρατάνε την Ασία τους και την Αφρική τους, σέρνοντας και τα παιδιά τους μαζί, οι ύπουλοι, σαν δούρειους ίππους, για να συγκινήσουν τους ευαισθητούληδες;» Αν τους ακούγαμε όμως, αν δεν τους αφήναμε να ναυαγούν αβοήθητοι ή να θαλασσοδέρνονται ανεπιθύμητοι, θα είχαν να μας αντιτάξουν τα δικά τους απλά λόγια: «Το ερώτημα δεν είναι γιατί φεύγουμε όσοι φεύγουμε. Το ερώτημα είναι γιατί δεν φεύγουν και όλοι οι υπόλοιποι από πατρίδες σακατεμένες, καθημαγμένες, πάμπτωχες, κι ας ξέρουν ότι θα πέσουν σε χέρια ληστών και εκβιαστών, ή ότι μπορεί να πεθάνουν στην έρημο ή στη θάλασσα». Και τι φταίει η Ευρώπη (δυτική και ανατολική) ή η περιτειχιζόμενη Αμερική; Μα υπάρχει έστω μία ασιατική ή αφρικανική χώρα που να μην πατήθηκε από τα πόδια των λευκών κυρίαρχων, να μη λεηλατήθηκε από τα άπληστα χέρια τους; Και να μη νιώθει πως η Ιστορία τής χρωστάει;

καθημερινή