Ο Μόσκοβος και η εθνική μας εθελοτυφλία

του Παντελή Μπουκάλα

Στο νεοελληνικό φαντασιακό ο Μόσκοβος κατέχει ξεχωριστή θέση από τις αρχές του 18ου αιώνα και τον Μεγάλο Πέτρο, όποιο κι αν είναι το καθεστώς της Ρωσίας, η οποία άλλωστε λειτουργεί πάντα ως αυτοκρατορία, τσαρική, σοβιετική ή μετασοβιετική. Στους προεπαναστατικούς καιρούς η χρεία συμμάχων εμφάνιζε κάθε τόσο τον Μόσκοβο έτοιμο «να φέρει το σεφέρι, Μοριά και Ρούμελη». Σήμερα, αλλεπάλληλες «προφητείες» ανακοινώνουν από κίτρινα πρωτοσέλιδα ή στη διάρκεια νυχτερινών τηλεοπτικών συνωμοσιολογικών παραληρημάτων ότι ο Μόσκοβος ξανάρχεται. Το «ξανθό γένος» αντιμετωπίζεται όχι απλώς σαν ο μεγάλος αδερφός του κατά τα λοιπά ανάδελφου ελληνικού λαού, αλλά σαν το έθνος που ο Θεός του ορθόδοξου δόγματος του ανέθεσε να μας υπηρετεί πρόθυμα και ανελλιπώς.

Στα όνειρα μιας κάποιας εθνικοφροσύνης, που συμφύρει τον Νοστράδαμο, τον Κοσμά τον Αιτωλό, τον όσιο Παΐσιο και ποικίλες μαντικές γερόντισσες, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ένας νέου τύπου πατερούλης. 'Ενας ηγέτης ουρανόθεν επιφορτισμένος με το χρέος να ξαναδώσει στον ελληνοχριστιανισμό την πρωτινή του αίγλη και να μας επαναφέρει στα βυζαντινά σύνορά μας, αν όχι στα μεγαλεξανδρινά. Γι’ αυτό και παραμένει ο ξένος πολιτικός με την υψηλότερη δημοτικότητα στην Ελλάδα. Ο κάπως ιδιόρρυθμος τρόπος με τον οποίο εννοεί και εφαρμόζει τη δημοκρατία δεν κρίνεται ικανός να μειώσει την αίγλη του, ούτε το γεγονός ότι εσχάτως συμμαχεί με την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν, μάλλον όχι προς προώθηση των ελληνικών συμφερόντων. Η μεταφυσική δεν ενδιαφέρεται για την ιστορία.

Στα μεταπολιτευτικά χρόνια, και παρά το ότι το «ανήκομεν εις την Δύσιν» ήταν η πραγματικότητα και όχι ένα ρητορικό δόγμα, η Ελλάδα σε αρκετές περιπτώσεις διαφοροποιήθηκε από τη στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή/και του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία. Αν η υπόλοιπη Δύση, παγιδευμένη από τη δική της μεταφυσική, αντιμετωπίζει τη Ρωσία αποκλειστικά σαν αγριεμένη αρκούδα, υπαίτια για όλα τα κακά του κόσμου, η ελληνική πολιτική έδινε έναν μικρό έστω χώρο στη στοιχειώδη λογική. Το αντίκρισμα ήταν απλώς η κατά καιρούς ανανέωση των ψευδαισθήσεων ότι το ομόδοξο έθνος θα μας υπερασπίσει στα εθνικά μας θέματα (το Κυπριακό, το μακεδονολογικό, το ελληνοτουρκικό) και θα μας ενισχύσει οικονομικά, ανιδιοτελώς πάντα.

Η τωρινή κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δείχνει ότι είναι «πολύ πιθανό» (τα λόγια είναι του Σεργκέι Λαβρόφ) να έχει ήδη έρθει ο Μόσκοβος. Πλην όχι έτσι όπως τον σκηνοθετεί η έφεσή μας στις αυταπάτες.

 Η Καθημερινή