Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2016

Λίγα λόγια για έναν «αμφιλεγόμενο»



του Αλέξανδρου Ζέρβα
«Μία επιτυχημένη προσπάθεια αρκεί» τόνιζε πρώην πράκτορας της CIA μιλώντας σε ντοκιμαντέρ σχετικά με τις 638 αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίας κατά του Φιντέλ Κάστρο.
Τώρα λοιπόν που τα βαθιά γηρατειά έφεραν εκείνο για το οποίο είχαν εξαπολύσει λυσσώδη σταυροφορία επί πέντε δεκαετίες οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίας, κανείς δεν περίμενε να γίνει δημοσίως μια ψύχραιμη αποτίμηση της διαδρομής και του έργου του Κουβανού ηγέτη.
Κάπως έτσι έχουμε δει κι ακούσει διάφορους σε διεθνές επίπεδο να τον χαρακτηρίζουν «τύραννο», «δυνάστη του κουβανικού λαού», «κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου».
Μεταξύ αυτών και ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος την ώρα που αποκαλούσε το Φιντέλ Κάστρο «κτηνώδη δικτάτορα», δεν έκανε τον κόπο να εξηγήσει πώς στην «υπέροχη αμερικάνικη δημοκρατία» κατάφερε ο ίδιος να εκλεγεί Πρόεδρος, παρότι έλαβε πάνω από δύο εκατομμύρια λιγότερες ψήφους από την αντίπαλό του.
Ούτε προφανώς αναφέρθηκε στο γεγονός ότι επί δεκαετίες εκατοντάδες χιλιάδες ανασφάλιστοι Αμερικάνοι πολίτες επισκέπτονταν την Κούβα του Κάστρο, προκειμένου να επωφεληθούν από το εξαιρετικό επίπεδο του συστήματος υγείας που υπάρχει εκεί.
Έχει επιπλέον πολύ ενδιαφέρον να διαπιστώσουμε κατά πόσο πραγματικά είχε ο Φιντέλ Κάστρο την αντίληψη εκπροσώπου τυραννικού καθεστώτος: τη δεκαετία του 90, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την ένταση του εμπάργκο από τις ΗΠΑ, η κουβανέζικη κοινωνία βρέθηκε αντιμέτωπη με μια οριακή κατάσταση, καθώς υπήρξε  έλλειψη τροφίμων κι άλλων αγαθών.
Ως αποτέλεσμα πραγματοποιήθηκαν τον Αύγουστο του 1994 αρκετά βίαιες διαδηλώσεις στην Αβάνα.
Πολλές υπήρξαν τότε οι εισηγήσεις από κυβερνητικά στελέχη προς το Φιντέλ Κάστρο, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, να δοθεί μια αναλόγως δυναμική απάντηση, προτείνοντας ακόμη και την ενεργοποίηση του στρατού.
Ο ίδιος, αφού απέρριψε ασυζητητί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, επέλεξε να κατέβει ο ίδιος, χωρίς συνοδεία, προκειμένου να συνομιλήσει με τους διαδηλωτές.
Ο θρύλος λέει πως μετά από μια πολύωρη κι έντονη συζήτηση (με τον Κάστρο να παραδέχεται ενώπιον χιλιάδων Κουβανών σοβαρά λάθη του) πολλοί από τους διαμαρτυρόμενους έφυγαν με δάκρυα στα μάτια. Ακόμη βέβαια κι αυτό το τελευταίο να μην ισχύει, και μόνο η αντιπαραβολή με την αντίδραση άλλων «δημοκρατικών» ηγετών σε ανάλογες περιστάσεις αρκεί για να βγούν χρήσιμα συμπεράσματα.
Σε κάθε περίπτωση, πολλά έχουν ειπωθεί (κι ακόμη περισσότερα αναμένεται να ειπωθούν) για το επίπεδο διαβίωσης στην Κούβα, την πορνεία, το καθεστώς των δημοκρατικών ελευθεριών.
Σε αρκετά σημεία, μάλιστα, η εν λόγω κριτική (στο βαθμό που είναι καλόπιστη) μάλλον έχει και βάση.
Άλλωστε κι ο ίδιος ο Κάστρο παραδέχτηκε επανειλημμένα πως η Επανάσταση έχει αρκετά βήματα να κάνει.
Επειδή όμως ζούμε σε μια εποχή εμφατικής κατάρρευσης των καπιταλιστικών μύθων, προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το περίσσιο θράσος με το οποίο ρίχνουν το ανάθεμα διάφοροι μεγαλοσχήμονες.
Γιατί, μπορεί η Κούβα του Κάστρο να μην έγινε ποτέ «κοινωνία της αφθονίας», όπως υποτίθεται θα γίνονταν οι δυτικές, όμως, παρότι ζούσε σε καθεστώς σκληρού εμπάργκο, ποτέ δεν είδε ανθρώπους να πεθαίνουν στο δρόμο από την πείνα.
Δεν είδε αποκλεισμούς από κρίσιμους τομείς της καθημερινότητας, όπως η υγεία κι η παιδεία, ούτε εκείνες τις κοινωνικές ανισότητες που παρατηρούνται στις σημερινές ανεπτυγμένες κατά τ’ άλλα οικονομίες.
Σε τελική ανάλυση, η όλη αυτή κουβέντα μάλλον έχει ελάχιστη σημασία.
Όσο κι αν τα διεθνή ΜΜΕ συνεχίζουν να βάζουν την ταμπέλα του «αμφιλεγόμενου» στο Φιντέλ Κάστρο, δε θα μπορούν να αμφισβητήσουν το γεγονός ότι ανέτρεψε ένα σκληρό δικτατορικό καθεστώς που είχε μετατρέψει την Κούβα σε «κέντρο επιχειρήσεων της μαφίας».
Ούτε μπορούν σοβαρά να αμφισβητήσουν ότι, μέσα από όλες τις αντιξοότητες αλλά και τις αντιφάσεις μιας εκ των πραγμάτων απρόβλεπτης μεταβατικής διαδικασίας, συνέβαλε καθοριστικά στο να δημιουργηθεί (σύμφωνα και με τον Εντουάρντο Γκαλεάνο) «η λιγότερο άδικη κοινωνία της Λατινικής Αμερικής».
Μετά από όλα αυτά, κι έχοντας ο ίδιος πλήρη αντίληψη ότι σε όλη αυτή τη διαδρομή είχε την έμπρακτη στήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας του κουβανέζικου λαού, μπορούσε βάσιμα να ελπίζει ότι τελικά η Ιστορία θα τον δικαιώσει. 
tvxs

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου