Έφτασε η ώρα

EDITORIAL

Δεν υπάρχει σώφρων άνθρωπος (εκτός από μερικούς νεοφιλελεύθερους δημοσιολόγους) που να διαφωνεί με την ανάγκη διεξαγωγής διαγωνισμού για την αδειοδότηση λειτουργίας τηλεοπτικών σταθμών.

Από το 1989, όταν και με νόμο καταργήθηκε το κρατικό μονοπώλιο στα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προχωρούσαν σε διαφόρων μορφών «διευθετήσεις» με τους επιχειρηματίες του χώρου, συντηρώντας με 15 συνεχείς παρατάσεις τη λειτουργία των τηλεοπτικών επιχειρήσεων.

Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού, λέει άλλωστε το λαϊκό γνωμικό, και στην περίπτωση των τηλεοπτικών σταθμών αυτή η κατάσταση επέτρεψε να γιγαντωθεί η εγχώρια διαπλοκή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτό το σχήμα:

Επί 27 χρόνια οι τηλεοπτικές επιχειρήσεις απολάμβαναν την ασυλία της πολιτείας, χρηματοδοτούνταν με ουκ ολίγα θαλασσοδάνεια από τις τράπεζες, υπηρετούσαν την ενημέρωση κατά το δοκούν (είτε υποστηρικτικά είτε κριτικά προς την εκάστοτε εξουσία) και εξασφάλιζαν ευνοϊκούς όρους για τη λειτουργία των επιχειρήσεων των μετόχων τους.

Η κατάσταση αυτή δημιούργησε μια «φούσκα» που όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου (και των μνημονίων) έσκασε. Αποκαλύφθηκε έτσι η νοσηρότητα του ισχυρού επικοινωνιακού τοπίου:

Υπό την απειλή της οικονομικής τους ασφυξίας τα μεγάλα τηλεοπτικά μέσα υποστήριξαν χωρίς αστερίσκους και εν χορώ τη «διάσωση» των προγραμμάτων λιτότητας. Και ακολούθως, όταν οι τραπεζικές ενέσεις χρηματοδότησης εξέλιπαν, οι μέτοχοί τους είτε «βγήκαν στα κεραμίδια» είτε άρχισαν να τρώνε τις σάρκες τους και τους συνεργάτες τους.

Από τις στήλες της «Εφ.Συν.» έχουμε υποστηρίξει ποικιλοτρόπως ότι η αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών ήταν αναγκαία, λόγω της ασυδοσίας που επικρατούσε για χρόνια. Ωστόσο υπάρχουν πτυχές όπου θα έπρεπε το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο έφτιαξε η κυβέρνηση να εξαντλεί κάθε περιθώριο προάσπισης του δημόσιου συμφέροντος και του νομικού πολιτισμού μας. Γνωρίζουμε όμως ότι οι επιχειρηματίες στον σύγχρονο καπιταλισμό έχουν δεκάδες μεθόδους να παρακάμψουν τους κανόνες.

Οι καναλάρχες μπορούν να γκρινιάζουν και να διαμαρτύρονται για ό,τι θέλουν, έχουν κάθε δικαίωμα. Ωστόσο δεν νομιμοποιούνται να μιλούν για αδιαφάνεια όταν επί 27 χρόνια κινούνταν στο μεταίχμιο της νομιμότητας. Ούτε να επαναφέρουν δικαιολογίες περί πληρωμής φόρων ή ασφαλιστικών εισφορών.

Οι εργασιακές σχέσεις στα κανάλια τους προσομοίαζαν και προσομοιάζουν σε γαλέρα. Και τα θαλασσοδάνεια ύψους σχεδόν 1 δισ. ευρώ είναι πολλαπλάσια των νόμιμων υποχρεώσεων που κατέβαλαν. Είναι σαν να ζητούν να τους πούμε και ευχαριστώ...

efsyn