Ο Προκρούστης και ο Πιλάτος

του Παντελή Μπουκάλα

Δεν μας πήρε πολύ. Οπως συμβαίνει δυστυχώς με κάθε τραγωδία, ελάχιστα κράτησε η σύμπνοια, ελάχιστα άντεξε ο πολιτισμός της ευθύνης. Με άταφους ακόμα τους νεκρούς της Μάνδρας και της Νέας Περάμου, ή και με ανεύρετους, επιστρέψαμε στις συνήθειές μας – οι πολιτικοί, οι κομματικοί, οι αυτοδιοικητικοί, και ο Τύπος βέβαια, στην τετραπλή υπόστασή του. 

Επιστρέψαμε στη συνήθεια της άρνησης και των προφανέστερων ευθυνών, και της μετακύλισής τους. Στη συνήθεια της καπηλείας. Στη συνήθεια των αλληλοκαταγγελιών που εξαντλούν τα πυρομαχικά της ρητορικής τους έξαψης επικεντρωνόμενες στο παρόν, όπως το ορίζουν οι κρυφές ή φανερές επιθυμίες του καθενός. Και αδιαφορώντας για το παρελθόν και το μέλλον. Για το τι συνιστά «παράδοσή» μας δηλαδή, όσον αφορά τη σχέση πολιτείας-πολιτών, και για το πώς θα σταματήσουμε επιτέλους αυτή τη σκυταλοδρομία αθλιότητας.

Ολοι μας στρατευμένοι. Σε τι; Μα στην αλήθεια, τι άλλο. Στην αλήθεια όπως την εννοεί ο καθένας. Οπως τη φέρνει στα μέτρα του. Στα μέτρα της ιδιοτέλειας και του περιστασιακού συμφέροντός του. Μπορεί να φταίει και το ότι κάπου εκεί στη Δυτική Αττική λημέριαζε ο Προκρούστης, που τέντωνε ή έκοβε τους περαστικούς ώσπου να τους φέρει στα μέτρα της κλίνης του, της κακότητάς του δηλαδή. Ο τρόπος του δεν έπαψε ποτέ να έχει αμέτρητους μιμητές.

Κόβουμε λοιπόν ένα κομμάτι της μεγάλης εικόνας, αυτό που μας βολεύει, αυτό που φαίνεται ότι μας προσφέρει κάποιο άλλοθι, έστω διάτρητο, και το τεντώνουμε ώστε να το παρουσιάσουμε σαν όλον, σαν πλήρη εικόνα, τη μόνη αληθινή. Ή κόβουμε τον χρόνο σε φέτες, σε πριν και μετά, σε χρόνο «δικό μας» και «χρόνο των άλλων», διαλέγοντας με κουτοπονηριά τα ορόσημα, τα σημεία καμπής, έτσι όπως μας εξυπηρετούν – πότε μπαζώθηκαν τα ρέματα λόγου χάρη, και πότε κατατέθηκαν οι μελέτες για τη διάνοιξή τους. Ωστε να παραστήσουμε τον δικό μας χρόνο σαν περίοδο υπευθυνότητας και εγρήγορσης, και να φορτώσουμε στον χρόνο των άλλων όλα τα κακά, όλες τις αμαρτίες.

Οσο οξύτερη η ανάγκη για μεγαλοσύνη ψυχής και μυαλού, που σημαίνει για τιμιότητα επιτέλους και υπευθυνότητα, τόσο ταχύτερη η καταβύθισή μας στη μικρότητα. Τον Χριστό θέλουν Ελληνα οι πλέον σωβινιστές από τους αγράμματους μυθολόγους που ζουν ανάμεσά μας, πλην Ελληνες αποδεικνύονται τελικά οι Φαρισαίοι, Ελληνας και ο Πόντιος Πιλάτος. Κι ας είναι δύσκολο να νίψεις τα χέρια σου με καταλασπωμένο νερό, σαν κι αυτό που έπνιξε το Θριάσιο.

 Η Καθημερινή