Καθόλου για γέλια…

«Η προφανής αμηχανία να δοθεί απάντηση στο δίλημμα δεξιά ή αριστερή διακυβέρνηση, απομείωσε την πολιτική ουσία του διαλόγου των υποψηφίων αρχηγών, κάνοντάς τον μάλλον βαρετό ως θέαμα. Αλλά καθόλου γελοίο: διότι η απουσία των ιδεών εκείνων που θα μετατοπίζουν το πολιτικό σκηνικό αριστερότερα, αντί να το σπρώχνουν με βία δεξιότερα, είναι μια μικρή, αλλά σημαντική, καταστροφή»

της Κατέ Καζάντη

Εννέα πρόσωπα αναζητούν ενοποιητική πολιτική ιδέα: στη χθεσινοβραδινή τηλεμαχία των υποψήφιων αρχηγών της Κεντροαριστεράς, επιβεβαιώθηκε πως η αντίφαση που εμπεριέχει ο ίδιος ο όρος (Κεντροαριστερά), μεταφέρεται στους φυσικούς φορείς, αδυνατίζοντας την όποια προσπάθεια ουσιαστικής παρέμβασης στην κοινωνική πραγματικότητα.

Εάν η ιστορική παθογένεια του πολιτικού «Κέντρου» συνίσταται στη διασύνδεσή της με την αστική τάξη και το απορρέον «δικαίωμα» να γέρνει όπου και η παλάντζα των συμφερόντων της, τούτο έχει, προφανώς, αποδειχθεί και επί των ημερών μας από τις πολιτικές επιλογές κατά την περίοδο της κρίσης –και όχι μόνον. Αλλά ενώ η συνταύτιση με τη δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν θεωρείται αυτονόητη από όλους, ούτε και από το κομμάτι του λαού που εκπροσωπούν, η απουσία μίας, έστω, λέξης αυτοκριτικής για τις διαρκείς διολισθήσεις υπήρξε χαρακτηριστική.

Την ίδια στιγμή, δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσει κανείς για μια παράδοξη ιδεολογική πανσπερμία-αχταρμά, επί το λαϊκότερο: από τον -βδελύσσομαι τον ΣΥΡΙΖΑ- Θεοδωράκη έως τον –όλη η αριστερά μαζί-Τζιώτη, τον –ενιαίο, πολυτασικό κόμμα - Καμίνη και την επί δεξιά κλίνουσα Γεννηματά , χωρούν όλες οι ενδιάμεσες αποχρώσεις: το μαοϊκό «αφήστε εκατό λουλούδια να ανθίσουν, εκατό σχολές σκέψης να συναγωνιστούν» βρίσκει μια νέου τύπου εφαρμογή στη λεγόμενη Κεντροαριστερά. Θα συγκεραστούν άραγε ο Φρίντμαν με τον Κέινς, θα βρεθεί κοινή συνισταμένη μεταξύ Χάγιεκ και Μπουχάριν;   

Προφανώς κάθε πολιτικός σχηματισμός διαθέτει ιδεολογικούς μπολσεβίκους και μενσεβίκους, πλειοψηφίες και μειοψηφίες, πώς όμως θα πραγματωθεί η κοινωνική αλλαγή που οραματίζεται η Κεντροαριστερά όταν απουσιάζει το σημείο της σύγκλισης των συμμετεχόντων; Θα τραβηχτούν δεξιότερα, όπως αχρεωστήτως επέλεξαν μόλις ελάχιστα χρόνια πριν, ή αριστερότερα, όταν οι συνθήκες το καλέσουν ξανά;

Αλλά το μείζον πολιτικό πρόβλημα της, μεταβαπτισμένης σε Κεντροαριστερά, σοσιαλδημοκρατίας, είναι πως πια η θέαση των σοσιαλδημοκρατών για την κοινωνία είναι αυτή της σκοπιάς των από πάνω. Με κενά περιεχομένου συστημικά φληναφήματα –αξιοκρατία, αντιλαϊκισμός κ.λπ.-, λησμονώντας επιδειχτικά τα ανομήματα της εποχής της εξουσίας τους, ενσωμάτωσαν στην πολιτική τους κουλτούρα το ιδεολόγημα της ελεύθερης αγοράς, με όλα τα συμπαρομαρτούντα. Ομνύουν σε έναν κουτσουρεμένο αστικό εκσυγχρονισμό, στοχεύοντας μάλλον στα απολιτίκ –αν τέτοια υπάρχουν- τμήματα της κοινωνίας, αφού οι λοιποί έχουν την τάση να… θυμούνται.

Η προφανής αμηχανία να δοθεί απάντηση στο δίλημμα δεξιά ή αριστερή διακυβέρνηση, απομείωσε την πολιτική ουσία του διαλόγου των υποψηφίων αρχηγών, κάνοντάς τον μάλλον βαρετό ως θέαμα. Αλλά καθόλου γελοίο: διότι η απουσία των ιδεών εκείνων που θα μετατοπίζουν το πολιτικό σκηνικό αριστερότερα, αντί να το σπρώχνουν με βία δεξιότερα, είναι μια μικρή, αλλά σημαντική, καταστροφή. Που συμβαίνει στο σύνολο των κρατών του δυτικού κόσμου και χειροτερεύει διαρκώς τις συνθήκες ζωής των υποτελών τάξεων.

Τα πολιτικά κόμματα, όπως και οι άνθρωποι, από καιρού εις καιρόν, οφείλουν να αναστοχάζονται. Τα πεπραγμένα τους, τα κρίματά τους, εν τέλει την υπόστασή τους. Αλλιώς, σταδιακά, γερνούν, περνώντας, κατά το παπανδρεϊκόν, στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

left