Ο Διαφωτισμός και οι επαναστάσεις των προηγούμενων αιώνων δημιούργησαν την αδιαμφισβήτητη πεποίθηση ότι ο νόμος πηγάζει από τη λαϊκή κυριαρχία και οφείλει να αντανακλά τη θεμελιώδη αξία του ανθρώπου και των απαράγραπτων δικαιωμάτων του.
της Αννέτας Καββαδία
Προσφάτως δυο νέοι άνθρωποι βρέθηκαν, για ακόμα μια φορά, αντιμέτωποι με το σκληρό και άτεγκτο πρόσωπο μιας Δικαιοσύνης που δεν έχει σχέση με αυτό που αντιλαμβάνεται ο πολίτης ως «δίκαιο», αλλά ούτε με τις θεμελιώδεις αρχές της φιλοσοφίας του Δικαίου - ειδικότερα, δε, του Ποινικού.
Η Ηριάννα και ο Περικλής θα παραμείνουν έγκλειστοι στις φυλακές. Γιατί κάποιοι δικαστές έκριναν ότι δεν υφίστανται ανεπανόρθωτη βλάβη και ότι δεν έχουν προκύψει νέα στοιχεία. Λες και δεν είναι ανεπανόρθωτη η βλάβη για έναν νέο άνθρωπο, με όνειρα και σχέδια για τη ζωή του, το να σύρεται από κελί σε δικαστική αίθουσα και πάλι πίσω και να στιγματίζεται ως αιμοβόρος τρομοκράτης, χωρίς πραγματικά στοιχεία. Κι αυτό, πέρα από την αδιανόητη ποινικοποίηση της κοινωνικής συναναστροφής ή της ερωτικής σχέσης. Λες και δεν είναι ο στιγματισμός ένα στοιχείο που οφείλει να λάβει υπόψη του ένας δικαστής που κρίνει με βάση όχι μόνο τη στενή και ψυχρή ερμηνεία του γράμματος του νόμου, αλλά και με τη συνείδησή του.
Και έτσι, η Ηριάννα και ο Περικλής θα μείνουν στη φυλακή. Μέχρι την εκδίκαση της έφεσης εναντίον της πρωτόδικης ποινής τους, οπότε και προσδοκούμε να αθωωθούν πανηγυρικά. Κι ας έχει γεννήσει η υπόθεσή τους ένα πρωτοφανές, για τα πρόσφατα χρονικά, κύμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης.
Κι ας είναι χιλιάδες οι νέοι και οι μεγαλύτεροι πολίτες, οι καλλιτέχνες, οι διανοούμενοι και οι επιστήμονες διεθνούς κύρους και εμβέλειας που τραγουδούν για την Ηριάννα και τον Περικλή, που διαδηλώνουν και διεκδικούν τη δικαίωσή τους.
Ενα κύμα αλληλεγγύης που, προφανώς -λόγω του αυθορμητισμού, της ζωντάνιας και του δυναμισμού του– κάποιους φόβισε. Κι αυτό επειδή κάποιοι το εξέλαβαν ως απειλή της αυθεντίας τους. Ξύπνησε αντανακλαστικά εκδικητικότητας και εξάντλησης της αυστηρότητας, μέχρι του σημείου να κουρελιάζεται το τεκμήριο της αθωότητας ώς την αμετάκλητη καταδίκη και το δικαίωμα του όποιου κατηγορουμένου να ζητά την υπό περιοριστικούς όρους απόλυσή του, μέχρι να δικαστεί η υπόθεσή του σε δεύτερο βαθμό.
Η Ηριάννα και ο Περικλής θα μείνουν στη φυλακή, για να δοθεί το μήνυμα: «Δεν θα σας επιτρέψουμε να αμφισβητήσετε την ισχύ μας και την εξουσία μας πάνω στα σώματά σας».
Οι λέξεις και οι έννοιες, αποκομμένες από την ουσία, το ιστορικό τους φορτίο, καταντούν κενές, αν όχι επικίνδυνες. Κράτος δικαίου δεν είναι, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να είναι, η στεγνή, αποστεωμένη απαρίθμηση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα.
Ο Διαφωτισμός και οι επαναστάσεις των προηγούμενων αιώνων δημιούργησαν την αδιαμφισβήτητη πεποίθηση ότι ο νόμος πηγάζει από τη λαϊκή κυριαρχία και οφείλει να αντανακλά τη θεμελιώδη αξία του ανθρώπου και των απαράγραπτων δικαιωμάτων του.
Με αυτήν την έννοια, οι λειτουργοί του νόμου οφείλουν να υπηρετούν αυτές τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες. Ομως, αυτά ήταν που δεν είδαμε στην απόφαση για τη νέα απόρριψη του αιτήματος αναστολής της ποινής της Ηριάννας και του Περικλή. Αυτό που είδαμε ταιριάζει σε άλλες εποχές και μας πηγαίνει πολύ πίσω.
«Μην κατακρίνετε τις αποφάσεις της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης», μας λένε οι κήνσορες του δόγματος «νόμος και τάξη». «Μη διανοηθείτε να υψώσετε λόγο εναντίον της κρίσης των δικαστών», μας καλούν σε αυστηρό τόνο και κουνώντας τα δάχτυλο οι πένες και οι φωνές των «ανεξάρτητων» ΜΜΕ.
«Σας έχει ήδη στο στόχαστρο το Συμβούλιο της Ευρώπης για παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη και στον Τύπο», μας προειδοποιούν εκείνοι που άλλοτε ταυτίζουν την Ελλάδα με τη Βενεζουέλα, άλλοτε με την Κολομβία και άλλοτε με την Τουρκία του Ερντογάν... Αγνοώντας, βεβαίως, πως το Συμβούλιο της Ευρώπης -διά του γενικού του γραμματέα- έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα, απορρίπτοντας κατηγορηματικά οποιαδήποτε παρόμοια αιτίαση σε σχέση με τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση ή τον ΣΥΡΙΖΑ και τονίζοντας μάλιστα πως στην Ευρώπη ο λαϊκισμός είναι κατεξοχήν «δεξιάς προέλευσης».
Ε, λοιπόν, όχι. Κάθε αληθινά φιλελεύθερος, κάθε δημοκρατικός πολίτης, κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος τελικά έχει όχι μόνο το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να κρίνει τους κρίνοντες, να απορρίπτει κάθε αυθεντία και να διεκδικεί δικαιοσύνη. Οι δικαστές -ή μάλλον, κάποιοι δικαστές, και σίγουρα όχι η πλειονότητα του δικαστικού σώματος- οφείλουν να αντιληφθούν ότι δεν λειτουργούν εν κενώ, έξω και υπεράνω της κοινωνίας.
Και ότι αν υπάρχει σε κάποιους η σκέψη να λειτουργήσουν ως παράλληλη και ανέλεγκτη εξουσία ή ως τελικό ανάχωμα (από κοινού με τα ΜΜΕ της διαπλοκής) της ακροδεξιάς συντήρησης που βυσσοδομεί στα έγκατα του «βαθέος κράτους», η Αριστερά και ο δημοκρατικός κόσμος της χώρας είναι εδώ, σε επαγρύπνηση, για να τους αποτρέψουν, προστατεύοντας την ιδέα της Δικαιοσύνης.
efsyn
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου