Κρίση αντιπροσώπευσης;

Η Αριστερά, σε κοινωνικό και όχι στενά παραταξιακό επίπεδο, οφείλει και μπορεί να εμπνεύσει μιαν Εθνική Λαϊκή Δημοκρατική Συμμαχία

του Νίκου Δόικου*

Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, αυτοδιοικητικών και περιφερειακών εκλογών, μεταξύ των άλλων, δείχνουν αδυναμία κατανόησης και εκτίμησης, αδυναμία αφομοίωσης της κυβερνητικής πολιτικής από το εκλογικό σώμα. Συγχρόνως επικαιροποιούν ένα φαινόμενο εξαιρετικά επικίνδυνο, καθώς υφέρπει και, ενώ γιγαντώνεται, δεν του δίνουμε σημασία. Το φαινόμενο του σουργελισμού.

Πρόκειται για ένα είδος ακραίου ιδεοληπτικού ναρκισσισμού. Τυχαίο παράδειγμα ο ανασφαλής βλάκας που ορμάει στους ανεμόμυλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή και, γιατί όχι, της πλανητικής ελίτ, βέβαιος ότι θα τους συντρίψει μέσω της θεωρίας τής μπαρούφας. Άλλα τυχαία παραδείγματα τα διάφορα σούργελα που με απροσμέτρητης ανοησίας και επιπολαιότητας παρεμβάσεις απομειώνουν κάθε θετική κυβερνητική κατάκτηση και ενισχύουν το οπλοστάσιο των αντιπάλων που καραδοκούν για τέτοιες ευκαιρίες να αποσπάσουν την προσοχή των πολιτών από την ουσία της πολιτικής στις συμπεριφορικές υπερβολές.

Ο σουργελισμός ξεκινάει ως συμπεριφορικός και συνεχίζει με την «κουλτούρα» της ετερότητας. Κάθε διαφορετικότητα έχει λόγο και ρόλο στην κυβερνητική λειτουργία. Δεν απαιτείται μια καλοδουλεμένη συνθετική και ανατρεπτική κυβερνητική πρόταση. Σημασία έχει η καταξίωση των ετεροτήτων εις βάρος, πάντοτε, της συλλογικής προοπτικής. Αντί της καθ' όλα αναγκαίας και αναζωογονητικής λειτουργίας των εσωτερικών τάσεων, έχουμε την ιδεολογικοποίηση της διαφορετικότητας χάριν τής διαφορετικότητας. Μια ανοιχτή σε όλους θεατρική παράσταση, όπου το αυθόρμητο ή, αν θέλετε, το συναισθησιακό υποκαθιστά το συνειδητό και ενιαία οργανωμένο.

Αρχίζει να ολοκληρώνεται ο σουργελισμός φορτώνοντας απολυτότητα στα εννοιολογικά ζεύγη: - το απολύτως καλό χ απέναντι στο απολύτως κακό ψ.

Δεν ενδιαφέρουν οι συναινέσεις, δεν υφίσταται μεταβατικό στάδιο. Έχουμε ήδη διαβεί τον προθάλαμο των χειμερινών ανακτόρων. Οι εσωτερικές γέφυρες διαλόγου έχουν προ πολλού ανατιναχτεί και οι πολιτικές συνεργασίες πραγματώνονται στο πεδίο περιστασιακών συναλλακτικών συσχετισμών. Ασχέτως ποιότητας συναλλασσομένων.

Τέλος, ολοκληρώνεται και θριαμβεύει ο σουργελισμός με την «αναγκαστική και βια-στική ισότητα». Είμαστε όλοι ίσοι, έτοιμοι και ικανοί για όλα. Και στο όνομα αυτής της διαστρεβλωμένης ισοπολιτείας, το κάθε σούργελο μπορεί να καταλαμβάνει δημόσιες θέσεις ευθύνης και να θέτει υποψηφιότητα για οτιδήποτε. Δεν ενδιαφέρει εάν το κάθε σούργελο καταποντιστεί στην εκλογική αναμέτρηση, αρκεί το κάθε σούργελο να υπηρετεί κάποια συγκυριακή σκοπιμότητα.

Είναι δύσκολη η Αριστερά

Μόρφωση και αυτο-μόρφωση, πειθαρχία και αυτο-πειθαρχία, υποταγή του εγώ σε μια συλλογική παραγωγή αντι-διαχειριστικής πολιτικής στο πλαίσιο υπαρκτών συμμαχιών και ενώσεων, εμπειρία πεδίου συνδυασμένη με υψηλού επιπέδου γνωσιολογική αρτιότητα είναι συμβάσεις και προαπαιτούμενα sine qua non για την επιτυχία μιας σύγχρονης φιλολαϊκής κυβέρνησης, για την εμπέδωση προϋποθέσεων πραγματικής ανάπτυξης και αξιοπρεπούς (πολλώ μάλλον αποτελεσματικής) εκπροσώπησης σε εκλογικές αναμετρήσεις.

Όλα τα παραπάνω προαπαιτούμενα είναι απαραίτητα κυρίως για την καταξίωση των κοινωνιο-κεντρικών πολιτικών δυνάμεων (όσοι ανέχονται εδώ και χρόνια τα γραπτά μου γνωρίζουν καλά πως θεωρώ ξεπερασμένους τους όρους Αριστερά και Δεξιά και τους χρησιμοποιώ μονάχα χάριν επικοινωνίας), για την καταξίωση δηλαδή στη συνείδηση του λαού και για το πέρασμα στο δεύτερο στάδιο μιας ανατρεπτικής ηγεμονίας.

Επιτέλους η επιζητούμενη «συμμαχία των προοδευτικών δυνάμεων», θα έλεγα η συμμαχία των αντι-διαχειριστικών ευρωπαϊκών κοινωνικών δυνάμεων, δεν χτίζεται με χαριτωμένες υπάρξεις ούτε με τα μπάζα των κομμάτων τού «δημοκρατικού τόξου», ιδίως δε με όσους κατείχαν θέσεις ευθύνης στις κυβερνήσεις που οδήγησαν τη χώρα στα βράχια.

Πρωταρχικός στόχος μιας κοινωνιοκεντρικής κυβέρνησης είναι η καταξίωσή της στη συνείδηση του ελληνικού λαού. Αυτός να αντιληφθεί και να βιώσει μια διαφορετική, καλύτερη, αξιοπρεπέστερη ζωή χάρη στη δική του κυβέρνηση. Και ο κόσμος έχει σε έναν βαθμό αντιληφθεί ότι αυτή η κυβέρνηση στέκεται απέναντι στους μεταπράτες του πελατειακού παρακράτους και έχει εν μέτρω βιώσει την έμπρακτη έγνοια για τους πολλούς, όχι όμως οι «μεσαίοι», οι γνωστοί αχθοφόροι των μνημονιακών απαιτήσεων, αυτή η κρίσιμη μάζα κάθε αναμέτρησης.

Τώρα, λοιπόν, στους δίσεκτους καιρούς, η Αριστερά, σε κοινωνικό και όχι στενά παραταξιακό επίπεδο, οφείλει και μπορεί να εμπνεύσει μιαν Εθνική Λαϊκή Δημοκρατική Συμμαχία, η οποία προφανώς και θα συμπεριλαμβάνει άφθαρτους, άξιους (και όχι σούργελα) της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς, για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις δομικές αδυναμίες τού κράτους, να αξιοποιήσει χάριν των πολλών τους πόρους και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, για να σταματήσει το brain drain των νέων και τον ξενιτεμό εργατικής δύναμης, για να ενθαρρυνθούν οι νέοι Έλληνες να δημιουργήσουν οικογένειες χωρίς τον φόβο τής ανεργίας και της ανέχειας

Στις εκλογές του Ιούνη ν’ αφήσουμε πίσω τις «κλειστές παρεούλες της νεανικής παρανομίας», τα συνιστάμενα γκρουπούσκουλα και τα λογής σούργελα και να αξιοποιήσουμε τις κοινωνικές δυνάμεις που κάποτε μας εμπιστεύθηκαν και μας πήγαν από το 3% στο 34%.

Η ελλαδική ευρωπαϊκή Αριστερά οφείλει να τιμήσει την ιστορία της και με πολιτική σοβαρότητα να κατακτήσει τη λυτρωτική προοπτική της.

* Ο Νίκος Δόικος είναι αρχιτέκτονας - συγγραφέας 

avgi