Διυλίζοντας τον Κουφοντίνα, καταπίνοντας τον Σαμαρά

του Στέλιου Κούλογλου

Τις προάλλες επανεμφανίστηκε  η σατιρική εκπομπή «Ράδιο Αρβύλα» στο OPEN, την ίδια ώρα με τα δελτία ειδήσεων άλλων τηλεοπτικών σταθμών. Οι θεαματικότητες της εβδομάδας ήταν οι εξής:

 
Δευτέρα
OPEN («Ράδιο Αρβύλα»): 23,1%
STAR (Ειδήσεις): 12,5%
MEGA (Ειδήσεις): 8,7%
ΣΚΑΪ (Ειδήσεις): 8,5%
 
Τρίτη
OPEN («Ράδιο Αρβύλα»): 22%
STAR (Ειδήσεις): 14%
ΣΚΑΪ (Ειδήσεις): 8,5% MEGA (Ειδήσεις): 4,3%
 
 Τετάρτη
 OPEN («Ράδιο Αρβύλα»): 19%
STAR (Ειδήσεις): 12,2%
ΣΚΑΪ (Ειδήσεις): 9%
MEGA (Ειδήσεις): 3,6%
 
Πέμπτη
OPEN («Ράδιο Αρβύλα»): 19,2%
STAR (Ειδήσεις): 13%
ΣΚΑΪ (Ειδήσεις): 10,5%
 MEGA (Ειδήσεις): 5,3%
 
Αν αυτό είχε συμβεί στις ΗΠΑ, λόγου χάριν, αν δεν είχαν παραιτηθεί οι υπεύθυνοι των σταθμών, θα είχε τουλάχιστον ξεκινήσει μια ουσιαστική συζήτηση για το πρόβλημα. Τι δεν πάει καλά και πρέπει να αλλάξουμε; Γιατί οι τηλεθεατές (μάλιστα, σε ακόμη μεγαλύτερα ποσοστά από τα παραπάνω, στις δυναμικές ηλικίες) επιλέγουν μια σατιρική εκπομπή από την ενημέρωση τους; Μήπως τελικά μας έχουν πάρει για πλάκα;
 
Τις δεκαετίες μετά την εμφάνιση της ιδιωτικής τηλεόρασης, η τηλεθέαση ήταν η λυδία λίθος που έκρινε αν μια εκπομπή ή κάποιοι παρουσιαστές θα έμεναν στη θέση τους, θα μετακινούντο ή και θα κόβονταν. Τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον στην ενημέρωση, έχει ξεπεραστεί ακόμη και αυτό. Το κριτήρια είναι πια αν τα δελτία εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ιδιοκτητών, της κυβέρνησης και των σχέσεων μεταξύ τους. Αν είναι να εξυπηρετηθούν, ας πάει και το παλιάμπελο της τηλεθέασης.
 
Η συνέντευξη-βόμβα Σαμαρά είναι μια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση. Αν ο Τσακαλώτος πχ είχε πει το εν δέκατον από όσα είπε ο πρώην πρωθυπουργός, που λίγο πολύ κατηγόρησε τον κ. Μητσοτάκη ότι κινείται στα πρόθυρα της εθνικής μειοδοσίας, τα κανάλια δεν θα μιλούσαν για τίποτα άλλο εκτός από αυτό. Αλλά το Μέγαρο Μαξίμου έδωσε γραμμή για σιωπητήριο και τα περισσότερα ΜΜΕ ακολούθησαν πιστά την εντολή.
 
Οδηγίες για το πως να θάψετε μια είδηση
 
Πως ακριβώς θάβεις μια είδηση, όσο σημαντική κι αν είναι, κρατώντας και τα προσχήματα; Ο πρώτος κανόνας είναι ότι τη στέλνεις κάπου στα ψιλά των μέσα σελίδων. Η χούντα δίδαξε σε εκείνη τη γενιά των δημοσιογράφων που δυστυχώς καθόρισε την πορεία της ενημέρωσης στη μεταπολίτευση, ένα ακόμη κόλπο. Αν πρέπει κάτι να πεις κάτι, δεν λες την είδηση για να μην της δώσεις αξία και τη διαδώσεις παραπάνω: την τσαλακώνεις χωρίς να την αναφέρεις.
 
Μιλάει δηλαδή όλη η Ελλάδα για κάποιες δηλώσεις του Μίκη ή του Καραμανλή από το Παρίσι εναντίον της δικτατορίας; Χωρίς να αναφέρουν τι έλεγαν οι δηλώσεις, «κύκλοι της επαναστάσεως δηλώνουν ότι θα συνεχίσει το έργο της, αγνοώντας τις κραυγές των νοσταλγών του παρελθόντος». Σκάει μια βόμβα στην Αθήνα; «Με την ευκαιρία κάποιων ασήμαντων ενεργειών εναντίον της δημοσίας Τάξεως, o υπουργός Πληροφοριών δηλώνει ότι οι αντεθνικώς δρώντες θα τιμωρηθούν παραδειγματικά».
 
Τα Νέα της Δευτέρας, παραδείγματος χάριν, δεν είχαν πουθενά την είδηση της συνέντευξης Σαμαρά. Ασχολήθηκαν με το θέμα 3 παραπολιτικές στήλες. Στην πρώτη(σελ 2) μεταξύ Μπαίντεν και πρυτάνεων, υπήρχε το παρακάτω σχόλιο, 82 λέξεων:
 
Η ακινησία είναι, επίσης, η χαρακτηριστικότερη μορφή αυτού που ο Βαγγέλης Βενιζέλος ορίζει στο άρθρο του στα «ΝΕΑ» του περασμένου Σαββάτου ως «αναποτελεσματικό και ανέξοδο ρητορικό πατριωτισμό». Το σχετικό παράδειγμα μας δίνει ένας φίλος (ή μήπως πρώην φίλος;) του Βενιζέλου, ο Αντώνης Σαμαράς, για τον οποίο τυχόν παραπομπή των ελληνοτουρκικών στη Χάγη σημαίνει παραίτηση «από όλα όσα προβλέπει υπέρ μας το Διεθνές Δίκαιο». Σημαίνει, επίσης, ότι προτιμάνε τη θεωρία από την πράξη, το δυνάμει από το πραγματικό, το φαντασιακό από το αληθινό.
 
Όποιος κατάλαβε τι θέλει να πει ο ποιητής, κατάλαβε. Η είδηση πουθενά. Οι πολίτες θα πρέπει να τη μάθουν μάλλον στο Ράδιο Αρβύλα. Στη δεύτερη αναφορά, στη σελίδα 15, αν και το σχόλιο είναι επικριτικό, η πρωτογενής είδηση επίσης δεν αναφέρεται:
 
Η χώρα δεν μπορεί να ξεφύγει από τις διεθνείς εκκρεμότητες τις οποίες οφείλει να διευθετήσει. Θα περίμενε κανείς ο Αντώνης Σαμαράς να το έχει συνειδητοποιήσει, από την κυβερνητική εμπειρία του, πριν επιστρέψει στις εμμονές της Πολιτικής Ανοιξης και στις αυτοχειριαστικές πολιτικές επιλογές που τροφοδότησε. Για εκείνον, για την παράταξή του, για την πορεία της χώρας.
 
Αντί για δημοσιογραφία, πολιτικές συμμαχίες

Πρόκειται για συζήτηση «μεταξύ μας» και ερήμην του κοινού, τακτική που ακολουθεί και η αναφορά στην τρίτη παραπολιτική στήλη. Εδώ ότι ο Σαμαράς έδωσε συνέντευξη αναφέρεται, συνοδεύεται όμως με κριτικές παραινέσεις προς τον πρωθυπουργό:
 
Αν τον είχες συναντήσει κατ’ ιδίαν λ.χ. πρόεδρε Κυριάκο, πριν μπεις στα βαθιά νερά των ελληνοτουρκικών σχέσεων, θα σου εξέφραζε αυτές τις απόψεις κατ’ ιδίαν, θα τις άκουγες, μπορεί και να κρατούσες και σημειώσεις, και όλα καλά κι όλα ωραία. Δεν το έκανες, ιδού τώρα που το κάνει εκείνος.
 
Η συνέντευξη προκαλεί αναστάτωση στο Μαξίμου, αλλά πουθενά ρεπορτάζ.  Χρησιμοποιείται για να πάρει ο κάθε εκδότης αποστάσεις ή να προσεγγίσει την κυβέρνηση. Το άρθρο στα «Παραπολιτικά»(εδώ η παραπολιτική έχει γίνει και τίτλος εφημερίδας!) έχει τίτλο «O Σαμαράς, ο Παπαχελάς και η υπονόμευση στον Κυριάκο»  είναι χαρακτηριστικό.  Η αναμφισβήτητη δημοσιογραφική επιτυχία της «Καθημερινής» όχι μόνο δεν αναγνωρίζεται, αλλά θεωρείται «εγχείρημα  υπονόμευσης ενός πανίσχυρου πρωθυπουργού» εκ μέρους «του μαγαζιού των Αλαφούζων » και «του διευθυντή της εφημερίδας Αλέξη Παπαχελά, ο οποίος με την επιστροφή του στα πάτρια εδάφη βάλθηκε να επιβεβαιώσει τους μύθους που τον συνόδευαν όλα αυτά τα χρόνια».
 
Δεν θα  μπορούσε ο κ. Σαμαράς να δώσει συνέντευξη σε οποιοδήποτε μέσο; Δεν έχει καμία σημασία για τα «Παραπολιτικά» . Το Μέγαρο Μαξίμου είναι εκνευρισμένο με την Καθημερινή για τη συνέντευξη, άρα είναι ευκαιρία να προσφέρουμε τις καλές μας υπηρεσίες.

 News analysis αλά ελληνικά
 
Οι κανόνες της δημοσιογραφίας δεν υπάρχουν πουθενά. Ξανά στα Νέα,  όχι μόνο δεν υπάρχει ρεπορτάζ αλλά έχουν αποσιωπηθεί πλήρως οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης στη συνέντευξη Σαμαρά και τη σιωπή του Μαξίμου. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει χαρακτηρίσει τον πρωθυπουργό «όμηρο του Σαμαρά». Ισως θα άξιζε αυτό ένα μονόστηλο, αλλά πώς να το βάλεις αφού θα πρέπει να πεις την πρωτογενή είδηση; 
 
Όχι φυσικά ότι δεν έχει ασχοληθεί η εφημερίδα με τον ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει  σχεδόν μια σελίδα «News analysis», με τίτλο «Τις διαχωριστικές γραμμές αναδεικνύει ο Κουφοντίνας », στον ΣΥΡΙΖΑ φυσικά. Είναι προφανώς News analysis αλά ελληνικά: διυλίζοντας τον Κουφοντίνα, καταπίνοντας τον Σαμαρά. Οι υπόλοιπες ειδήσεις, στο «Ράδιο Αρβύλα».

TVXS