Συνωστισμός τάσεων στον ΣΥΡΙΖΑ

του Τάσου Παππά

Οι τάσεις στα κόμματα ή τα ρεύματα ιδεών, όπως αποκαλούν τις τάσεις αυτοί που τις συγκροτούν, προφανώς για να εξουδετερώσουν τις υποψίες ότι πρόκειται για οργανωμένη προσπάθεια αμφισβήτησης είτε της ηγεσίας είτε της δομής του κόμματος, δεν είναι καινούργιο φαινόμενο.

Η Αριστερά σε όλες τις εκδοχές της έχει μεγάλη παράδοση με θετικές και αρνητικές πλευρές. Αλλά και στη Δεξιά παρατηρούνται ανάλογες πρακτικές. Σ’ αυτήν βεβαίως τα πράγματα είναι πιο χαλαρά, καθότι στα περισσότερα σχήματα της συντηρητικής παράταξης το αρχηγικό μοντέλο και οι προσωπικοί μηχανισμοί των στελεχών με ηγετικές φιλοδοξίες είναι κυρίαρχα στοιχεία, ωστόσο δεν είναι τόσο συμπαγή ιδεολογικά όσο ισχυρίζονται οι υποστηρικτές τους.

Και σ’ αυτά αναπτύσσονται ρεύματα ιδεών και σ’ αυτά έχουμε συγκρούσεις για την πολιτική γραμμή, τη φυσιογνωμία του κόμματος, τις συμμαχίες και σ’ αυτά υπάρχουν δεξιές, αριστερές και κεντρώες πτέρυγες. Ενίοτε μάλιστα η εσωκομματική αντιπαράθεση, ειδικότερα όταν πρόκειται για την ανάδειξη του επικεφαλής, οδηγεί σε διασπάσεις. Ο συνωστισμός τάσεων που παρατηρείται εσχάτως στον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να προκαλέσει βλάβες στη συνοχή του κόμματος;

Εξ ορισμού όχι. Σε καμία φάση του ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ένα μονολιθικό κόμμα. Συνυπήρχαν στους κόλπους του, άλλοτε ειρηνικά, άλλοτε συγκρουσιακά, οι περισσότερες από τις απόψεις που κυκλοφορούν στην Αριστερά. Οπότε είναι υπερβολική η ανησυχία που εκδηλώθηκε από διάφορες πλευρές ότι θα δημιουργηθούν εστίες έντασης και θα προκληθούν τριβές που θα αποπροσανατολίσουν το κόμμα, θα γεννήσουν εσωστρέφεια και θα προκαλέσουν σύγχυση στο εκλογικό ακροατήριό του. Υπάρχουν όμως κάποιες παγίδες:

- Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ένα περιθωριακό κόμμα, είναι κόμμα εξουσίας. Εχει κυβερνήσει κάτω από αντίξοες συνθήκες, έχοντας απέναντί του τα κόμματα του συναινετικού δικομματισμού, τη διαπλοκή, ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Ο στόχος του, όπως λένε όλα τα στελέχη του, είναι να επιστρέψει στη διακυβέρνηση είτε μόνος του είτε με συνεργασίες. Για να συμβεί αυτό πρέπει να πείσει τους πολίτες ότι είναι έτοιμος, ότι έχει μάθει από τα λάθη του, ότι έχει εγκαταλείψει τις αυταπάτες και τους βολονταρισμούς της προηγούμενης περιόδου, ότι ξέρει προς τα πού θέλει να ρυμουλκήσει τη χώρα. Μια σοβαρή και σε βάθος συζήτηση επ’ αυτών είναι αναγκαίο να γίνει. Επρεπε να είχε γίνει.

Σίγουρα δεν χρειάζεται ούτε έναν ποζάτο και αυτοαναφορικό ριζοσπαστισμό, ούτε τον ναρκισσισμό της λεπτομέρειας, ούτε ακαδημαϊκούς δογματισμούς. Συνήθη φαινόμενα σε αριστερές συλλογικότητες που υποστηρίζουν πως κατέχουν την αλήθεια και τη συνταγή για την ανατροπή του συστήματος, αλλά δεν τις απασχολεί ότι δεν έχουν ακροατήριο, δεν τις τρομάζει το γεγονός ότι βολοδέρνουν στο περιθώριο της πολιτικής ζωής.

Κόμματα-καταψύκτες όπου υποτίθεται πως φυλάσσεται η προσδοκία της επανάστασης. Δεν χρειάζεται επίσης να μετεξελιχθεί σ’ ένα κόμμα πλαδαρό, με ευρύχωρη πλατφόρμα -τόσο ευρύχωρη ώστε να καλύπτει τους πάντες-, επιρρεπές στις εκπτώσεις στα πεδία της ιδεολογίας και του προγράμματος, με κλίση στους ιδιοτελείς συμβιβασμούς, δηλαδή σ’ ένα κόμμα… ικανό για όλα.

- Εξίσου επικίνδυνη παγίδα είναι η λειτουργία των τάσεων και των ρευμάτων σαν να είναι φράξιες. Ομαδοποιήσεις με δική τους πειθαρχία, με δική τους ηγεσία. Τέτοιο κόμμα ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι τη διάσπαση του 2015. Σίγουρα τα στελέχη του, σε όποια τάση κι αν ανήκουν, έχουν βγάλει τα συμπεράσματά τους από κείνη την περίοδο. Ο πειρασμός πάντως είναι μεγάλος.

Τα όρια ανάμεσα στην τάση και στη φράξια είναι δυσδιάκριτα. Αν παραβιαστούν, το αποτέλεσμα θα είναι πολλά κόμματα στη συσκευασία του ενός. Πολλές φωνές, πολλές γραμμές, διαφορετικές επιδιώξεις, αριστερόμετρα, χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, δίκες προθέσεων, κυνήγια μαγισσών, έλλειμμα συντροφικότητας, με τον πρόεδρο σε ρόλο θηριοδαμαστή. Ο,τι πρέπει για να φύγουν τρέχοντας οι ψηφοφόροι.

Ανάγωγα

Επιμένουν ορισμένοι κυβερνητικοί παράγοντες, ιδιαίτερα αυτοί που δεν βάζουν γλώσσα μέσα τους, να δίνουν υποσχέσεις για άρση των περιοριστικών μέτρων σε διάφορους κλάδους του λιανεμπορίου. Αυτή τη βδομάδα θα ανοίξουν, την άλλη βδομάδα σίγουρα, οπωσδήποτε μέσα στον μήνα. Το έχουν ξανακάνει στο πρόσφατο παρελθόν και τα γεγονότα τούς διέψευσαν. Αυτοί όμως δεν το βάζουν κάτω. Πλασάρουν τα φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Στο τέλος θα τους βρίζουν οι πάντες. Δεν τους νοιάζει. Συνηθισμένα τα βουνά στα χιόνια.

EFSYN