Πώς κυβερνούν τη χώρα;

του Δημήτρη Μακροδημόπουλου

Αναφέρουμε δύο μέτρα που θα μπορούσε να υιοθετήσει η κυβέρνηση μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας ώστε να αντιμετωπίσει έγκαιρα το αναμενόμενο δεύτερο κύμα χωρίς να καταδικάσει τη χώρα σε πλήρη ακινησία. Ή για να αντιμετωπίσει και το πιθανολογούμενο κύμα του ερχόμενου φθινοπώρου. 

Οι παλαιότεροι πηγαίναμε στο σχολείο τις μισές μέρες της εβδομάδας πρωί και τις άλλες μισές απόγευμα. Δηλαδή σε κάθε σχολικό κτίριο λειτουργούσαν δύο σχολεία, ελλείψει κτιριακών υποδομών τότε. Με άλλα λόγια, υπάρχει σήμερα η υλικοτεχνική υποδομή ώστε να διπλασιαστούν οι τάξεις των μαθητών κάθε βαθμίδας και να λειτουργήσουν με τους μισούς μαθητές. 

Και το διδακτικό προσωπικό; Οι χιλιάδες των καθηγητών φροντιστηρίων που θα αναζητούσαν εργασία εν μέσω πανδημίας αλλά και των άνεργων καθηγητών και δασκάλων που περιμένουν θα στελέχωναν την εκπαίδευση. Οσον αφορά τη λειτουργία του δημόσιου τομέα αλλά και των τραπεζών, που αποτελούσε εμπαιγμό για τις ανάγκες της κοινωνίας και την οικονομία, διότι λειτουργούσαν με ελάχιστο προσωπικό έτσι ώστε αφενός να ταλαιπωρείται ο πολίτης και αφετέρου να συνωστίζεται στις τράπεζες, είναι βέβαιο ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει καθημερινά σε δύο βάρδιες με ραντεβού. Ετσι ώστε ο κόσμος να κατανέμεται χρονικά στα μέσα μεταφοράς αλλά και στην αγορά στη διάρκεια ολόκληρης της ημέρας και να αποφεύγεται ο συνωστισμός.

Ο πρώην πρόεδρος της Γερμανίας, ο Ρίχαρντ φον Βαιτσέκερ, σε συνέντευξή του είχε πει: «Σ' εμάς ο επαγγελματίας πολιτικός δεν είναι ούτε ένας ειδικός ούτε ένας ερασιτέχνης, αλλά ένας άνθρωπος με γενική γνώση και με ειδίκευση στο πώς αντιπαλεύει κανείς τον πολιτικό αντίπαλο». Επομένως σε ειδικά θέματα είναι απαραίτητη η εισήγηση των ειδικών. Ομως η απόφαση που λαμβάνεται είναι πολιτική. Τη λαμβάνει ο πολιτικός αφού συνεκτιμήσει τις επιπτώσεις της εισήγησης σε όλους τους τομείς. Οι λοιμωξιολόγοι εισηγούνται για τα μέτρα στη διάρκεια της πανδημίας και η κυβέρνηση αποφασίζει. Και είναι λογικό να είναι επιφυλακτικοί στην εισήγησή τους, πιθανότατα υπερβολικοί, ώστε να μην τους αποδοθούν ευθύνες για τις επιπτώσεις της πανδημίας σε τομείς που αγνοούν τις ιδιαιτερότητες της λειτουργίας τους. Ο ιατρός απαντά ως ειδικός στον τομέα του μόνο, δεν μπορεί να συνεκτιμήσει τις θετικές και τις αρνητικές επιπτώσεις μιας απόφασης σε ολόκληρο το φάσμα της κοινωνίας. Η ένσταση εν προκειμένω εστιάζεται στο γεγονός ότι στη χώρα μας η κυβέρνηση υιοθετεί τις εισηγήσεις ως πολιτικές αποφάσεις. Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο πρωθυπουργός απεκδύθηκε ουσιαστικά των ευθυνών του, επιρρίπτοντας την ευθύνη των κυβερνητικών αποφάσεων στην επιτροπή.

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης, σε συνομιλία του με την Anne-Brigitte Kern που δημοσιεύτηκε στο Transversales Sciences/Culture τον Φεβρουάριο του 1991, δίνει και άλλες διαστάσεις στις αποφάσεις των ειδημόνων. Αναφέρεται στην τεχνικιστική αυταπάτη, την «αυταπάτη της ειδημοσύνης», όπως τη χαρακτηρίζει, υποστηρίζοντας ότι «είναι αναρίθμητες οι παράλογες αποφάσεις που πάρθηκαν από τους ειδήμονες ή πάρθηκαν με βάση τις γνώμες τους… Τώρα έχουμε ή θα έχουμε σε λίγο ειδήμονες ικανούς να τροποποιήσουν το ανθρώπινο γονιδίωμα, έγραφε τότε. Μήπως θα πρέπει να τους αφήσουμε να αποφασίσουν; Οι γνώμες των ειδημόνων πάντα διχάζονται, δεν είναι αυτοί που αποφασίζουν. Οταν οι διευθύνοντες θέλουν μια “πραγματογνωμοσύνη” που να πηγαίνει προς μια ορισμένη κατεύθυνση, βρίσκουν πάντα ειδήμονες για να συντάξουν μια κατάλληλη έκθεση». 

Στην προκειμένη περίπτωση της πανδημίας, στη χώρα μας υπάρχουν επιστήμονες με πορεία που τους καταξιώνει, που σέβονται απόλυτα τις επιπτώσεις του κορονοϊού και τους κινδύνους στη ζωή μας, αλλά είχαν διαφορετικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Η άποψή τους ακούγεται μόνον από περιφερειακά κανάλια. Ενώ ο εγκλεισμός απέτυχε στη χώρα μας να αναχαιτίσει την πανδημία, αυτή η διαπίστωση δεν οδήγησε σε αναθεώρηση της φιλοσοφίας αντιμετώπισής της. Ούτε βέβαια στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είδαμε εγκλεισμό επί 5-6 μήνες μηδενίζοντας την κοινωνική και την οικονομική ζωή των χωρών.

Ομως ενώ η χώρα έχει περιέλθει σε κατάσταση πλήρους ακινησίας, η κυβέρνηση αντίθετα έχει ανεβάσει τους ρυθμούς και νομοθετεί ακατάπαυστα για μείζονα θέματα, όπως αυτό της παιδείας, των ΕΛΤΑ, εκποίησης της δημόσιας περιουσίας, και όχι μόνο. Με τον εγκλεισμό που επιβάλλει για την αντιμετώπιση της πανδημίας νομοθετεί χωρίς ουσιαστικές αντιδράσεις. Μάλιστα όσες φορές υπήρξαν περιορισμένες αντιδράσεις, εγκαλούσε τους διαδηλωτές και την αντιπολίτευση για την εξάπλωση της πανδημίας. Με άλλα λόγια, η πανδημία αναδεικνύεται σε ευκαιρία επιβολής της κυβερνητικής πολιτικής, με έξαρση των μέτρων καταστολής όταν αυτή αμφισβητείται, ενώ σε άλλες συνθήκες οι αντιδράσεις θα συγκλόνιζαν τη χώρα.

efsyn