Πτερόεντα μηνύματα

Πολύ θα ήθελαν η Νίκη Κεραμέως και η Δόμνα Μιχαηλίδου να μπορούσαν να διαγράψουν τα μηνύματά τους για την 28η Οκτωβρίου, σαν μην μαρτύρησαν ποτέ τη ρηχή σκέψη τους

του Παντελή Μπουκάλα

Τα επετειακά μηνύματα ήταν μια υπόθεση προβληματική και πριν από την εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Για σερβίρισμα κοινοτοπιών πρόκειται συνήθως. Τις μαγειρεύει ο στόμφος στο καζάνι της προσποιητής συγκίνησης, προσθέτοντας υπερβολική ποσότητα αλατοπίπερου αγορασμένου από το κατάστημα «Η Εθνική Ορθότης», για να επικαλύπτεται η ανοστιά των βασικών υλικών. Μολαταύτα, οι κοινοί τόποι έχουν κι ένα καλό: δεν σε παγιδεύουν. Τους δανείζεσαι από την αποθήκη, τους χρησιμοποιείς και τους επιστρέφεις στο ράφι τους, για τους επόμενους χρήστες.

Αντίθετα, το άγχος της πρωτοτυπίας είναι παγιδευτικό. Ιδιαίτερα αν πρόκειται για εκβιασμένη πρωτοτυπία, που θέλει να φαντάξει, και μάλιστα αναπτύσσοντας τη στοχαστικότητά της στο στενό πλαίσιο ενός εθιμικού «μηνύματος» ή μιας ανάρτησης στα σόσιαλ μίντια. Μπορεί να σου προσφέρει την ψευδαίσθηση ότι θα συμπεριληφθείς στην ψηφιακή αθανασία, σε εκθέτει όμως στο ενδεχόμενο να γίνεις στόχος της κοινής χλεύης. Αν δεν υποστηρίξεις την αγραμματοσύνη σου –ή τη θηριώδη αυτοπεποίθησή σου– με λίγο παραπάνω διάβασμα, τίποτε δεν σε σώζει. Ακόμα κι αν διαγράψεις την ανάρτησή σου, κάνοντας τις δεύτερες σκέψεις που θα έπρεπε να είναι πρώτες, το αποτύπωμά σου, αποτύπωμα αβελτηρίας, είναι εκεί· ανεπιθύμητα αθάνατο.

Πολύ θα ήθελαν λ.χ. η κ. Νίκη Κεραμέως και η κ. Δόμνα Μιχαηλίδου να μπορούσαν να διαγράψουν τα μηνύματά τους για την 28η Οκτωβρίου. Και να τα διαγράψουν οριστικά, σαν μην μαρτύρησαν ποτέ τη ρηχή σκέψη τους. Η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, που προτίμησε την αοριστία («δυνάμεις της βίας και του μίσους») και όχι την κατονομασία (φασίστες και ναζιστές), τοποθέτησε την 28η Οκτωβρίου «στις παραμονές του Παγκοσμίου Πολέμου», ο οποίος όμως, σε πείσμα των υπουργικών γνώσεων, είχε ξεκινήσει ένα χρόνο νωρίτερα. Η υφυπουργός Εργασίας, άριστη στους ανιστόρητους αφορισμούς, αποφάνθηκε πως «η εθνική μας εορτή μάς θυμίζει όσο ποτέ τις αξίες της κοινωνικής προσφοράς και του εθελοντισμού». Αν μιλούσε έστω για εθελοθυσία, κάτι θα περιέσωζε.

Το μήνυμα, πάντως, που επικροτήθηκε μαζικά ήταν ενός πιλότου στην παρέλαση της Θεσσαλονίκης: «Τούτος δω ο λαός δεν γονατίζει παρά μονάχα μπροστά τους νεκρούς του». Ωραίο, κολακευτικό, πλην αναληθές. Και οι εκουσίως μηδίσαντες; Και οι «προσκυνημένοι» του Κολοκοτρώνη; Και οι δωσίλογοι του ’40; Το ότι μεταπολεμικά δεν τιμωρήθηκαν, αλλά κυριάρχησαν, σημαίνει ότι δεν υπήρξαν σαν κακό σπυρί στο σώμα του τόπου;

 Η Καθημερινή