Η παραπολιτική αντιπολίτευση του Κυριάκου Μητσοτάκη

του Γιώργου Λακόπουλου

Τελευταίες ημέρες του Ιουλίου με πυκνή παρουσία  επι σκηνής των δύο μονομάχων της  εγχώριας πολιτικής. Ο Αλέξης Τσίπρας  και ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμετρήθηκαν με παράλληλες δημόσιες εμφανίσεις.

Ο Πρωθυπουργός έδωσε το στίγμα του στο αναπτυξιακό συνέδριο της Λαμίας και στην κεντρική επιτροπή του κόμματός του. Ο πρόεδρος της ΝΔ μίλησε σε πόλεις του Βορρά και έδωσε συνέντευξη σε φιλικό ραδιόφωνο. Η συγκριτική αξιολόγησή οδηγεί τους πολιτικούς παρατηρητές σε κάποια συμπεράσματα:

Το πρώτο είναι ότι από τη ρητορική, τη θεματολογία και το στυλ του Κυριάκου Μητσοτάκη προκύπτει, όλο και πιο έντονα, ότι έχει «αποσυρθεί» από το πεδίο της πραγματικής πολιτικής και της οικονομίας. Λειτουργεί συμπληρωματικά με κάποια μέσα ενημέρωσης και με βάση παραπολιτικά υλικά. Χωρίς να είναι σαφές ποιος επιβάλλει στον άλλον αυτή την πρακτική.

Παλαιότερα τα κόμματα και οι πολιτικοί αναδείκνυαν ένα θέμα και τα φιλικά τους ΜΜΕ έσπευδαν να το στηρίξουν. Στην περίπτωση της ΝΔ υπάρχουν διαρκή επεισόδια που τεκμηριώνουν την άποψη ότι ακολουθεί τα ΜΜΕ τους. Αντί να «δίνει γραμμή» αναπαράγει τη θεματολογία τους -  ακόμη και όταν αφορά εμφανώς τα συμφέροντά τους.

Ο Τσίπρας στις αγορές, ο Κυριάκος στον Βαρουφάκη

Παράγοντες της συντηρητικής παράταξης τρελαίνονται με αυτή την πρακτική: «Είναι δυνατόν όταν ο Τσίπρας ανοίγει μεγάλα πολιτικά θέματα ή βγαίνει στις αγορές, ο Κυριάκος να ασχολείται με τον…. Ρουβίκωνα;» απορούν. Συχνά βρίσκουν αψυχολόγητες  κάποιες ενέργειες του κομματικού κέντρου. «Ποιος φωστήρας του πρότεινε να κηρύξει πόλεμο στον Μπακογιάννη;»

Η Βαρουφακο-λαγνεία που κατέλαβε τη ΝΔ και τα ΜΜΕ που τη στηρίζουν - ή κατ’ άλλους την καθοδηγούν - εξοργίζει τα σοβαρά στελέχη της ΝΔ. «Με το …λεύκωμα των προσωπικών αναμνήσεων του Βαρουφάκη θα πάρουμε την κυβέρνηση;» ρωτούν.

Πράγματι ο πρώην υπουργός Οικονομικών, έγινε ο σταρ του καλοκαιριού για τη ΝΔ και τους μιντιακούς φίλους της,  προσπαθώντας να εκδικηθεί ακόμη και με χτυπήματα κάτω από τη μέση και αθέμιτες αφηγήσεις το πρώην αφεντικό του. Ζητούν Εξεταστική Επιτροπή για … σκέψεις που αποδίδει στον Τσίπρα ο πρώην εκλεκτός του.

Είναι η αντιπολίτευση του παραλόγου: ο Πρωθυπουργός έχει ευρεία αποδοχή και αναγνώριση στις πρωτεύουσες της Ευρωζώνης και το κοινοτικό κέντρο και ο Μητσοτάκης προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι… κατά του ευρώ!

Για την πλειοψηφία των πολιτικών αναλυτών, αυτά δεν είναι πολιτική - σοβαρή τουλάχιστον – ούτε αξιόπιστή αντιπολίτευσή. Δεν συγκροτούν πρόταση και γραμμή και πρωτίστως δεν συνδέονται με πραγματικά ενδιαφέροντα των πολιτών. Είναι «καλοκαιρινές ιστορίες» μιας ορισμένης κοινωνική ομάδας, για να περνάει την ώρα της στις παραλίες και στις παρέες με τις αστακομακαροναδες.

«Ο Τσίπρας οργανώνεται και αντεπιτίθεται» και εμείς διαφημίζουμε το βιβλίο του Βαρουφάκη» σχολιάζει μέλος της «σκιώδους κυβέρνησης» - τα στελέχη της οποίας … δεν συναντάει καν ο Κυριάκος, ειρήσθω εν παρόδω.

Η ξεπερασμένη σκηνοθεσία

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι ο Πρωθυπουργός εκλαμβάνει ως δώρο την αφλογιστία του αντιπάλου του και την εκμεταλλεύεται για να ανακτήσει εδάφη και επιρροή στην κοινωνία, που του στέρησε  εκτός από την πολιτική που ασκεί κατ’ ανάγκην και η επικοινωνιακή υπεροπλία της ΝΔ και των μιντιακών εταίρων της.

Στην παράλληλη εμφάνιση των τελευταίων ημερών πήρε το κερασάκι της τούρτας, τοποθετούμενος σε θέματα ουσίας. Εμφανίσθηκε με  ευκρινείς πολιτικούς στόχους και με αφήγημα για την πορεία της χώρας. Είτε συμφωνεί είτε όχι κανείς μαζί του ξέρει με ποιον μιλάει και γιατί μιλάει.

Π.χ. παρουσίασε ανάγλυφα τη στρατηγική του: περνάει από την ολοκλήρωση του Μνημονίου το θέρος του 2018 και καταλήγει στην ανάδειξη της επομένης Ελλάδας όπως την βλέπει ο ίδιος. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενό της, η δημόσια παρουσία του έχει αρχή μέση και τέλος. Κινείται στις ράγες της πολιτικής, με γήινο και φυσικό τρόπο χωρίς σκηνοθέτες , ενδυματολόγους και  μακιγιέζ. 

Απευθύνεται σε προσδιορισμένες κοινωνικές ομάδες, με σκοπό να τους δώσει προοπτική δια του οράματος που προβάλλει. Αλλά δεν  διαφεύγει της προσοχής κανενός ότι  κοινός παρονομαστής σε κάθε δημόσια εμφάνισή του βρίσκονται οι αναφορές στη  σύγκρουση με τη σήψη του παρελθόντος, με τη διαφθορά του υπέταξε το πολιτικό σύστημα  στην οικονομική εξουσία που απομυζούσε για χρόνια τους δημόσιους πόρους.

Το «στόρι» είναι ισχυρό και επιβεβαιώνεται. Σε ό,τι αφορά την οραματική του διάσταση από την προσυπογραφή των Ευρωπαίων – που δείχνουν να αγνοούν επιδεικτικά τον Κυριάκο. Σε ό,τι αφορά την «κάθαρση» που υπόσχεται, από την παρέλαση επωνύμων των προγενέστερων εποχών από τα ανακριτικά γραφεία και τις δικαστικές αίθουσες.

Ο Μητσοτάκης από την πλευρά του δείχνει να έχει πάρει διαζύγιο  με την έννοια της στρατηγικής. Κινείται στο δημόσιο χώρο χωρίς πρωτοβουλίες, χωρίς προγραμματικό λόγο, χωρίς ορατή ηγετική ομάδα και συνεκτικό πολιτικό σχεδιασμό.
Αρκείται σε βαρετά κλισέ και υποσχέσεις νίκης που δίνει στον εαυτό του, τη στιγμή που εντός της ΝΔ διευρύνεται ο προβληματισμός για την επάρκειά του να πάει σε εκλογές -που θα διεξαχθούν σε νέο περιβάλλον και με πραγματικά πυρά. Όχι με δημοσκοπήσεις, πρωτοσέλιδα και μονοθεματικά δελτία ειδήσεων

Η αμφισβήτηση είναι παρούσα ακόμη και στον σκληρό κομματικό πυρήνα. Στη ΝΔ αδυνατούν να κατανοήσουν πώς και γιατί ο Μητσοτάκης απομακρύνθηκε από το θελκτικό προφίλ με το οποίο εμφανίσθηκε, όταν διεκδίκησε και πήγε την ηγεσία. Γιατί υποκαθιστά την πολιτική δράση με εμφανίσεις βασισμένες σε παρακμιακή σκηνοθεσία που παραπέμπει σε πολιτικό μάρκετινγκ αμερικανικού τύπου της δεκαετίες του ‘70.

Το επαναλαμβανόμενο σκηνικό του πολιτικού με τα σηκωμένα μανίκια απέναντι σε ένα αποστειρωμένο και στοιχισμένο ακροατήριο, έχει ξεπεραστεί από χρόνια. Και πάντως δεν τον καθιστά «λαϊκό», όπως είναι η επιδίωξη των εμπνευστών αυτών των παραστάσεων.

Η εικόνα του επιδεινώνεται όταν εντάσσει στο λόγο του,  απομεινάρια της ατζέντας Σαμαρά, εύκολες ατάκες κατά του Τσίπρα σε προσωπικό επίπεδο, ρηχές και ανούσιες προσεγγίσεις της συγκυρίας.

Αντιπολίτευση με καρτούν

Το τρίτο συμπέρασμα είναι ότι σε προσωπικό επίπεδο η σύγκριση παραμένει συντριπτικά υπέρ του Τσίπρα. Ενώ ο  Πρωθυπουργός μιλάει για τα μεγάλα εσωτερικά και εξωτερικά ζητήματα της χώρας, θέτει τα διακυβεύματα της επομένης φάσης και ορίζει την πολιτική γραμμή του, ο Μητσοτάκης απλώς τον… απειλεί με ήττα και εξεταστικές επιτροπές. Τον κατηγορεί γενικώς και για τα πάντα, με τον ίδιο φραστικό τυφλοσούρτη και για περιφερειακά θέματα.

Ο Πρωθυπουργός έχει αφαιρέσει την ατζέντα με την οποία εμφανίσθηκε ο πρόεδρος της ΝΔ, αλλά οι σύμβουλοι του προέδρου της ΝΔ δεν δείχνουν να διαισθάνονται τι θα σημάνει αυτό μπροστά τις κάλπες. Πελαγώνουν γιατί είναι καλοκαίρι και δεν τολμάει κανείς δημοσκόπος να ρίξει ένα ξεγυρισμένο γκάλοπ με τριπλάσια διαφορά ΝΔ -ΣΥΡΙΖΑ.

Από την αναμέτρηση των τελευταίων ημερών ίσως περισσότερη σημασία έχει το ύφος της δημοσίας παρουσίας των δυο πολιτικών. Ο Τσίπρας προτείνει, καταθέτει πρωτοβουλίες και πράττει. Ταυτόχρονα απαντάει ή επιτίθεται στον αντίπαλό του σκληρά ενίοτε, αλλά με ευπρέπεια,  με πολιτικά επιχειρήματα και με  αναφορές σε συγκεκριμένα πρόσωπα κα πράγματα.`

Ο Κυριάκος μεταφέρει στο ακροατήριο του μίζερες παλαιοδεξιές αντιλήψεις, τετριμμένες φράσεις, νευρικότητα και ενίοτε ακραίους χαρακτηρισμούς - σαν να μπήκε ο Άδωνις μέσα του και εξόντωσε τον ευγενικό πολιτικό που υποσχέθηκε να αλλάξει το συμφραζόμενα της παρουσίας της ΝΔ.

Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι ο αρχηγός μεγάλου  κόμματος, με καλή προσωπική αγωγή, θα κατάφευγε την ημέρα των γενεθλίων του αντίπαλου του σε ένα κακόγουστο αστειάκι - δια του οποίου θέλησε να απαντήσει στην εξομολόγηση του Τσίπρα στον Guardian «μπορείτε να μας πείτε ψεύτες, αλλά όχι κλέφτες».

Ο Κυριάκος με την ατάκα «λέω να στείλω στον κ. Τσίπρα δώρο γενεθλίων την γελοιογραφία Αρκά: «Είμαι ψεύτης αλλά ορκίζομαι, δεν είμαι κλέφτης - με πιστεύετε έτσι δεν είναι;» έκανε τα στελέχη της ΝΔ τραβάνε τα μαλλιά τους. Γενικότερα  κάποιος τον έπεισε ότι «με έναν Αρκά την ημέρα τον Τσίπρα τον κάνεις πέρα» και δεν χάνει ευκαιρία. Προφανώς του διαφεύγει ότι δεν τον συμφέρει να γίνει πολιτικός διάλογος με καρτούν…

Ο Κυριάκος πολεμάει τον … λάθος Τσίπρα

Τέταρτο συμπέρασμα. Απέναντι σ’ αυτή την μάλλον μικρονοϊκή αντίληψη της ΝΔ ο Τσίπρας αποδεικνύεται ο «πωλών τοις μετρητοίς». Παραμένει ο κυρίαρχος των επικοινωνιακών αιθέρων, παραθέτει τις απόψεις του για τις «μεγάλες αρετές τη Αριστεράς» στο πεδίο των ιδεών, των οραμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και της  αποτελεσματικότητας στη διαχείριση, χωρίς  ιδεολογικό και πολιτικό αντίλογο.

Σχεδόν ατουφέκιστος φέρνει την πολιτική αναμέτρηση στο φυσικό χώρο της πολιτικής σύγκρουσης Δεξιάς -Αριστεράς. Αυτό ακριβώς που θέλει να αποφύγει ο Μητσοτάκης προβάλλοντας την ανιστόρητη θεωρία για.. κατάργηση των διαχωριστικών γραμμών.

Οι πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν με έμφαση ότι όσο περνάει ο καιρός ο Τσίπρας παρουσιάζει μια απίστευτα διαφορετική εικόνα- και άλλα στοιχεία πολιτικής προσωπικότητας- μακριά από όσα γνωρίσαμε τότε που ήταν στη αντιπολίτευση ή αργότερα στην πρωί κυβερνησή του. Διόλου τυχαία στην ΚΕ του  ΣΥΡΙΖΑ  ανέφερε κάποια στιγμή ως αφετηρία της κυβερνητικής πολιτικής του τον Σεπτέμβριο του 2015  και όχι το Ιανουάριο.

Απέναντι στον «νέο Τσίπρα» αρχίζει να διαμορφώνεται κρυφό ρεύμα συμπάθειας, που παρακάμπτει την ολέθρια λειτουργία της πρώτης κυβέρνησής του. Ανέχεται την ανάρμοστη σχέση με τον Καμμένο- ελπίζοντας ότι θα πάρει τέλος. Και επανακαθορίζει τη θέση του απέναντι στην κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό προσωπικά- παρά την αναπόφευκτη δυσκολία για την ασκούμενη – κατ’ ανάγκην- πολιτική. Το «φαινόμενο  Αλέξης» ανανεώνεται με νέους όρους.

Ωστόσο ο Μητσοτάκης επιμένει να πολεμάει έναν Τσίπρα που δεν υπάρχει πλέον, με αποτέλεσμα να δείχνει πελαγωμένος εκτός θέματος, καθώς οι παραδοχές του ανατράπηκαν και οι στόχοι του βρήκαν τοίχο. «Ενώ ο Τσίπρας όλο και βελτιώνεται ο Κυριάκος  γίνεται όλο και χειρότερος» διαπιστώνει προσεκτικός παρατηρητής της συμπεριφοράς τους.

Υ. Γ.:  Η ριζική μεταμόρφωση του Πρωθυπουργού  στο δημόσιο χώρο και η εμπέδωση του ρεαλισμού στην πολιτική του καθιστά ενδιαφέρουσα μια ιδέα που διατυπώνει ο πρώην υπουργός καθηγητής Γιάννης Πανούσης:

- Πρέπει ή όχι η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα που τοποθετούνται στην  ευρύτερη Δημοκρατική παράταξη να διευκολύνουν τον  ΣΥΡΙΖΑ να  απαλλαγεί από τα παιδικά του αμαρτήματα, τον κακό εαυτό του και τον ιδεοληπτικό πολιτικό προσωπικό του για να εξελιχθεί σε σύγχρονη, ριζοσπαστική ευρωπαϊκή κεντροαριστερή δύναμη;

Είναι ένα ερώτημα που αποκτά δυναμική με βάση όσα είδαμε τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου από τους  δυο μονομάχους.

Πηγή: anoixtoparathyro.gr