Όταν κάποιοι στην τηλεόραση χαζογελάνε με ένα περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης ή κοροϊδεύουν τις '«χοντρές που πάνε στις παραλίες», κανονικοποιούν τον σεξισμό, την κουλτούρα του βιασμού.
της Νικολέτας Μπίθα
Με τις πρόσφατες δηλώσεις γνωστών τηλεπαρουσιαστών έχει ξεκινήσει (ευτυχώς) συζήτηση για τις εκπομπές των ελληνικών ΜΜΕ που πραγματικά πάτο δε φαίνεται να έχουν.
Έχω ακούσει πολλές φορές ανθρώπους της τηλεόρασης να λένε ότι δε φταίνε οι ίδιοι για τα χαμηλά νούμερα που σημειώνουν οι εκπομπές τους, αλλά φταίει που ο κόσμος έχει βαρεθεί την τηλεόραση και ότι όλοι προτιμούν το διαδίκτυο. Από την άλλη μεριά όμως βλέπουμε τηλεοπτικές εκπομπές στο εξωτερικό, όπως της Ellen DeGeneres, να σημειώνουν τρομερή τηλεθέαση και η επιτυχία τους να ξεπερνάει ακόμα και τα σύνορα των χωρών που προβάλλονται. Από σειρές απλά θα αναφέρω το Game of Thrones αλλά και τόσες άλλες που εμείς βλέπουμε μέσω του Netflix. Σειρές που νομίζεις πως κάθε επεισόδιο είναι μια καλογυρισμένη ταινία. Ο κόσμος επομένως δε φαίνεται να βαριέται την τηλεόραση όταν αυτή έχει να του προσφέρει κάτι ποιοτικό και καλοδουλεμένο.
Αλλά και εδώ στα δικά μας, στην ελληνική τηλεόραση, το κοινό αγκάλιασε σειρές όπως το Νησί παλιότερα, και πολλές ακόμα (χωρίς να αναφέρομαι στο Κωνσταντίνου και Ελένης, φτάνει κάπου) με πιο πρόσφατο παράδειγμα την επιτυχία που σημειώνει η σειρά Άγριες Μέλισσες. Μεγάλη επιτυχία σημειώνει και η εκπομπή του Νίκου Μουτσινά, που κάνει νούμερα που τα κανάλια είχαν να δουν χρόνια στην μεσημεριανή ζώνη. Σε αντίθεση με τα ''μεσημεριανάδικα''που είχαμε συνηθίσει τις προηγούμενες χρονιές με πάνελ ξεχασμένα απ΄τον χωροχρόνο, με κουτσομπολιό βγαλμένο απευθείας από τις κακές τηλεοπτικές εποχές των 90's, η εκπομπή του Νίκου Μουτσινά κατάφερε να κερδίσει το κοινό χωρίς να ξεφτιλίζει ανθρώπους, χωρίς παρωχημένα κλισέ και την αισθητική περασμένων δεκαετιών.
Οπότε μάλλον ο κόσμος δε βαριέται την τηλεόραση όπως θέλουν να λένε πολλοί για να δικαιολογήσουν την ανεπάρκειά τους, άρα μάλλον το πρόβλημα δεν είναι το μέσο αλλά το μήνυμα. Το πρόβλημα είναι οι διευθύνοντες των καναλιών που αποφασίζουν το τί θα παίζει στην τηλεόραση, χωρίς να έχουν καμία επαφή με το τι θέλει το κοινό αλλα και με το αντικείμενο της δουλειάς τους. Εκπομπές μια από τα -άσχημα- ίδια κάθε χρόνο, με τους ίδιους -βαρετούς- παρουσιαστές που συμπεριφέρονται σαν τους άρχοντες του χωριού, χωρίς καμία ανησυχία για την ποιότητα του προγράμματος που παρουσιάζουν. Βέβαια η τυφλή εμπιστοσύνη που τους δείχνουν οι υπεύθυνοι προγράμματος και οι παχυλοί μισθοί που παίρνουν τόσα χρόνια (που μου φέρνουν δάκρυα στα μάτια) τους έχουν δώσει την απαραίτητη αυτοπεποίθηση ώστε να ξεστομίζουν ό,τι θέλουν στην τηλεόραση, χωρίς κανέναν σεβασμό στους ανθρώπους που τους παρακολουθούν και χωρίς καμία αίσθηση ευθύνης. Είναι ενδεικτικό ότι παρά την όποια κριτική τους ασκείται ανά διαστήματα, όχι απλά κανείς τους δεν έχει ζητήσει έστω συγγνώμη, αλλά κατηγορούν τον κόσμο ότι δίνει περισσότερη αξία απ'όσο πρέπει ή ότι τα λόγια τους παρερμηνεύτηκαν.
Όσα αστεία και πετυχημένα και να διάβασα αυτές τις μέρες στα social media, το γέλιο μου κόπηκε απότομα όταν είδα το εξής σχόλιο: «εσείς κοροϊδεύετε τον Λιάγκα αλλά αυτοί οι άνθρωποι κάθε μέρα εκπαιδεύουν τον λαό». Γιατί έχει δίκιο αυτός που το έγραψε. Φυσικά και δεν θα υποστηρίξω ότι οι τηλεθεατές βλέπουν τον όποιο Λιάγκα σα δάσκαλο, αλλά αυτό που καταφέρνουν αυτές οι εκπομπές είναι να κανονικοποιούν το τί λέγεται στον δημόσιο λόγο. Δηλαδή όταν κάποιοι στην τηλεόραση χαζογελάνε με ένα περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης ή κοροϊδεύουν τις «χοντρές που πάνε στις παραλίες», κανονικοποιούν τον σεξισμό, την κουλτούρα του βιασμού. Είναι σα να επιτρέπουν σε μερίδα του κόσμου που έχει ήδη αυτές τις απόψεις να τις λέει πιο ελεύθερα, δεν τρέχει και κάτι, πλάκα κάνουμε πως κάνετε έτσι, ούτε να πούμε ένα αστείο/την γνώμη μας δε μπορούμε, εμείς για την υγεία της το λέμε. Με έναν τρόπο ορίζεται το τι μπορεί να λέγεται δημόσια, μέχρι που μπαίνουν τα όρια. Και αυτό είναι που κάνει το βήμα της τηλεόρασης τόσο σημαντικό και εν δυνάμει επικίνδυνο.
Όσο επικίνδυνο είναι να χαϊδεύεις τα κατώτερα ένστικτα αυτών που σε παρακολουθούν, να τους πλασάρεις φόβο και άγνοια για ό,τι διαφορετικό από τη νόρμα, ρατσισμό μέσω του θείτσικου κουτσομπολιού και ψευτογκλαμουριά, τόσο ωφέλιμο θα ήταν να υπήρχαν εκπομπές που θα παρουσίαζαν ένα άλλο μοντέλο ψυχαγωγίας και που θα έβαζαν χοντροφοβικούς (και όχι μόνο) στην θέση τους.
Γιατί αν δεν το έχουν καταλάβει στις διευθύνσεις των καναλιών, ο κόσμος έχει αλλάξει. Βέβαια μπορεί και να το έχουν καταλάβει, αλλά εντάξει, στην Ελλάδα είμαστε, ο ένας άσχετος συμπορεύεται με τον άλλο και μας παρουσιάζονται σαν ιδιοφυΐες.
Δεν γίνεται τα κανάλια να συνεχίσουν να παίζουν με παλιακές και χιλιοειπωμένες ιδέες από το εξωτερικό. Ούτε να απαρτίζονται οι εκπομπές από ανθρώπους που προμοτάρουν ρατσισμό, αμορφωσιά και μιζέρια, που πλέον δεν εκφράζουν κανέναν και δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα και την εποχή. Χρειαζόμαστε ένα καινούριο μοντέλο τηλεόρασης με φρέσκα, καινοτόμα projects. Τα μυαλά υπάρχουν, άνθρωποι με γνώσεις πάνω στα media υπάρχουν (αλλά όχι σε καίριες θέσεις, αυτές είναι μόνο για τους άσχετους με κονέ).
Γιατί υπάρχει και αυτός ο κόσμος που δεν χωράει σε αυτά τα πρότυπα. Και αν οι υπεύθυνοι των καναλιών δε μπορούν να καταλάβουν την ευθύνη που συνεπάγεται το δημόσιο βήμα (ή δεν τους καίγεται καρφί), μπορούμε πάντα να τους το θυμίζουμε εμείς.
Ήδη το μεγάλο κύμα αντιδράσεων των τελευταίων ημερών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πολύ ενθαρρυντικό. Γιατί σε τελική ανάλυση είναι και θέμα δημοκρατίας.
Η αρχή έγινε,
Καλή συνέχεια
κουτιπανδωρας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου