του Αλέξανδρου Ζέρβα
Σοβαρές αντιδράσεις αλλά και εύλογα ερωτήματα έχουν προκληθεί μετά τα «αποκαλυπτήρια» των κυβερνητικών σχεδίων για το νέο ασφαλιστικό.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Γιάννης Βρούτσης, στο εν λόγω νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τον Ιανουάριο, προβλέπεται η επιβάρυνση για τις καθεμιά από τις επίμαχες κλάσεις θα έχει ως εξής:
- Έως 5 έτη: 126 ευρώ
- Α επίπεδο: 210 ευρώ
- Β επίπεδο: 252 ευρώ
- Γ επίπεδο: 302 ευρώ
- Δ επίπεδο: 363 ευρώ
- Ε επίπεδο: 435 ευρώ
- ΣΤ επίπεδο: 566 ευρώ
Όπως σημείωσε μάλιστα ο υπουργός Εργασίας, στις αρχές κάθε νέου έτους, ο επαγγελματίας θα επιλέγει το επίπεδο της εισφοράς και να το αλλάζει αν το επιθυμεί, καθώς το σύστημα θα είναι απόλυτα ελεύθερο.
Η αδικία στο σύστημα των κατηγοριών και τα χαμηλότερα στρώματα που θα «πληρώσουν το μάρμαρο»
Σε αυτό το σημείο είναι που εκφράζονται οι βασικές ενστάσεις της αντιπολίτευσης, αλλά και όσων παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στο ασφαλιστικό.
Όπως σημειώνουν, με βάση τα σχέδια της κυβέρνησης θα υπάρξει σημαντική επιβάρυνση για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα, συγκεκριμένα για το 85% των μη μισθωτών, το οποίο θα δει τις εισφορές του να μειώνονται κατά 20%, ενώ αντίθετα κερδισμένα αναμένεται να βρουν τα ψηλά πατώματα, καθώς όσοι ανήκουν σε αυτά θα έχουν πλέον την ελευθερία να επιλέξουν κάποια κλάση με μικρό αντίτιμο.
Πίνακας με σχετικά παραδείγματα:
«Ένα από τα πιο θετικά σημεία του νόμου Κατρούγκαλου -του νόμου 4387- ήταν η σύνδεση των εισφορών με το εισόδημα. Σήμερα με το σχέδιο της η κυβέρνηση επαναφέρει το σύστημα των κλάσεων» σημειώνει χαρακτηριστικά μιλώντας στο tvxs ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην διοικητής του ΙΚΑ, Διονύσης Καλαματιανός, και προσθέτει: «Αυτό συνεπάγεται κατευθείαν αυξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών για το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολούμενων και των επιστημόνων. Η αύξηση υπολογίζεται ότι θα είναι γύρω στο 20%».
Σε ό,τι έχει να κάνει με το ποιοι θα «πληρώσουν το μάρμαρο» αυτής της αύξησης ο κύριος Καλαματιανό είναι σαφής: «Ιδιαίτερα θα πληγούν όσοι βρίσκονται στα χαμηλά εισοδήματα. Δηλαδή τα εισοδήματα μέχρι 10-15 χιλιάδες ευρώ θα πληγούν πάρα πολύ, αφού η κατώτερη εισφορά, που πληρώνουν αυτή τη στιγμή είναι στα 175 ευρώ, θα ανέβει στα 210 ευρώ» σημειώνει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι η εν λόγω αύξηση των εισφορών είναι εντελώς αναίτια, υπενθυμίζοντας ότι «ακόμη και το ΔΝΤ είχε αναγνωρίσει το ασφαλιστικό με το νόμο 4387 είναι βιώσιμο έως το 2060». Παράλληλα, προσθέτει ότι «το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματική την εισφορά του 20% στην κύρια σύνταξη, που ήταν το αρχικό ποσοστό του νόμου Κατρούγκαλου. Από τις αρχές του 2019 αυτή η εισφορά έχει πέσει στο 13%, έχει αλλάξει με νόμο του ΣΥΡΙΖΑ. Και για αυτό το λόγο δεν υπήρχε καμιά ανάγκη να υπάρξει αύξηση στις εισφορές».
«Η επαναφορά των κατηγοριών είναι άδικη είναι ότι ο καθένας θα συνεισφέρει πλέον ανεξάρτητα από το εισόδημά του. Όχι δηλαδή ανάλογα με τις δυνάμεις του» τονίζει ο κύριος Καλαματιανός και συνεχίζει: «Με την επαναφορά των κλάσεων επανερχόμαστε στο πολύ άδικό σύστημα, καθώς τα πολύ χαμηλά εισοδήματα 7,8, 10 χιλιάδες ευρώ θα έχουν την ίδια επιβάρυνση με εκείνα των 40, 50, 60 χιλιάδων ευρώ. Ουσιαστικά, έρχεται να μειώσει τις εισφορές για όσους έχουν υψηλά εισοδήματα».
Η «ώρα του τζόγου» για την επικουρική ασφάλιση
Την ίδια στιγμή όμως η κυβέρνηση δείχνει να ετοιμάζεται για τα επόμενα βήματα της στο εν λόγω ζήτημα. Αφού αναγκάστηκε (σε πρώτη φάση τουλάχιστον) να μαζέψει τα περί ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης, μετά το «μπλόκο» εκ μέρους το ΣτΕ, το οποίο επιβεβαίωσε με την πρόσφατη απόφασή του ότι αυτή αποτελεί μέρος του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος, ενώ «το κράτος έχει εγγυητική ευθύνη και σε σχέση με την επικουρική ασφάλιση», προχωράει στο plan Β.
Αυτό έχει να κάνει με την μετεξέλιξη του χαρακτήρα του πυλώνα της επικουρικής ασφάλισης από αναδενιαμητικό σε κεφαλαιοποιητικό. Με άλλα λόγια, την είσοδο της επικουρικής ασφάλισης στο πεδίο του τζόγου.
Τι σημαίνει κάτι τέτοιο; Ουσιαστικά σηματοδοτεί την µετατροπή της Επικουρικής Ασφάλισης σε ατοµική υπόθεση του κάθε ασφαλισµένου, ο οποίος θα έχει τον ατοµικό του λογαριασµό στο ΕΤΕΑΕΠ, το οποίο πλέον θα είναι ταυτόχρονα διαχειριστής των λογαριασµών αλλά και επενδυτής. ∆ηλαδή, το ΕΤΕΑΕΠ θα λειτουργεί πλέον µε πλήρες κεφαλαιοποιητικό σύστηµα, τοποθετώντας τις εισφορές των ασφαλισµένων του σε αµοιβαία κεφάλαια και µετοχές. Οι ασφαλισµένοι θα µπορούν να επιλέξουν όποιον επενδυτικό φορέα επιθυµούν και ταυτόχρονα σε ποια κατηγορία χρηµατιστηριακών προϊόντων θα θέλουν να τζογάρουν τις εισφορές τους: σε χαµηλού, µεσαίου ή υψηλού ρίσκου.
Αποκαλυπτικός αναφορικά με τα κυβερνητικά σχέδια υπήρξε άλλωστε πριν από λίγες μέρες ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Νότης Μηταράκης, ο οποίος μιλώντας σε σχετική ημερίδα αναφέρθηκε στην επικείμενη διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων από ιδιώτες της ΑΕΔΑΚ (Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Αποθεματικών Κεφαλαίων).
Ειδικότερα, αναφερόμενος στην πρόταση του υπουργείου Εργασίας για ολοκληρωτική κεφαλαιοποίηση των εισφορών της επικουρικής σύνταξης για τους νέους εργαζόμενους από το 2021 (μισθωτοί, επαγγελματίες και αγρότες) σημείωσε ότι οι ασφαλισμένοι «θα έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν οι ίδιοι τον τρόπο αξιοποίησης των εισφορών τους, ορίζοντας το επενδυτικό προφίλ με το οποίο ο αρμόδιος φορέας θα διαχειρίζεται τις αποταμιεύσεις τους». Παράλληλα, πρόσθεσε ότι στον δεύτερο πυλώνα (επαγγελματικά ταμεία), στον οποίο θα εντάσσονται υποχρεωτικά οι νέοι εργαζόμενοι από την 1η Ιανουαρίου του 2021, θα υπάρχει για τους ασφαλισμένους «η δυνατότητα επιλογής επαγγελματικού παρόχου επενδυτικών προϊόντων (με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η εγχώρια αγορά των θεσμικών επενδυτών, καθώς σε πλήρη ανάπτυξη θα συγκεντρωθεί προς διαχείριση ποσό άνω των 100 δισ. ευρώ), αλλά και ο εργαζόμενος θα επιλέγει τη σχέση ρίσκου - απόδοσης των χρημάτων του».
Μάλιστα, όπως ανέφερε, «τη σχέση αυτή θα μπορεί να τη μεταβάλλει όποτε το επιθυμεί. Για τον λόγο αυτόν σχεδιάζονται διαφορετικά επενδυτικά προϊόντα, ανάλογα με το ρίσκο που θα εμπεριέχουν. Σχεδιάζεται επίσης και ένα μοντέλο 'κύκλου ζωής', όπου το ρίσκο θα είναι υψηλότερο κατά τα πρώτα χρόνια της ασφάλισης και θα αποκλιμακώνεται σταδιακά, όσο ο εργαζόμενος θα βαδίζει προς τη συνταξιοδότησή του».
«Από τέτοιου είδους πρακτικές σίγουρα δε βγαίνουν κερδισμένοι οι ασφαλισμένοι - Αμφιβάλλω αν θα μπορέσουν να τα εφαρμόσουν όλα αυτά»
«Όλα αυτά δεν έχουν καμιά σχέση με την κοινωνική ασφάλιση» επισημαίνει σχολιάζοντας τα εν λόγω σχέδια ο πρώην υπουργός Εργασίας και πρώην διοικητής του ΟΑΕΕ, Τάσος Πετρόπουλος, και προσθέτει: «Δεν μπορείς να συνδέσεις το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης με τις επιδόσεις της αγοράς στα επενδυτικά προγράμματα που προσφέρουν διάφορες επενδυτικές ευκαιρίες, διότι τότε δεν υπάρχει εξασφαλισμένη παροχή, τουλάχιστον εκείνης που καλύπτει το όριο φτώχειας. Δηλαδή η παροχή μπορεί να πέσει και κάτω από το συγκεκριμένο όριο;».
«Αυτοί μιλάνε για τζόγο, δηλαδή για προγράμματα υψηλού ή χαμηλού κινδύνου. Τα βάζεις όλα τα λεφτά και τα χάνεις όλα τα λεφτά. Από αυτή την πρακτική εκείνοι που αρέσκονται σε επενδύσεις σε τέτοιου είδους πακέτα. Κι αυτοί σίγουρα δεν είναι οι ασφαλισμένοι» τονίζει χαρακτηριστικά ο κύριος Πετρόπουλος.
Παράλληλα όμως εκφράζει σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο τα εν λόγω σχέδια θα μπορέσουν να τεθούν σε εφαρμογή. «Αμφιβάλλω αν μπορούν να το εφαρμόσουν. Επίσης, αμφιβάλλω αν θα τους επιτραπεί να το εφαρμόσουν, καθώς έρχεται σε σύγκρουση με τις βασικές αρχές που προβλέπονται και από το Σύνταγμα αναφορικά με τoν αναδιεναμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης. Θα καταρριφθούν λοιπόν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο» υπογραμμίζει με νόημα.
Τέλος, θεωρεί δεδομένη την προσφυγή στα δικαστήρια εφόσον η κυβέρνηση επιχειρήσει να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση. «Δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρξει προσφυγή στα δικαστήρια. Εγώ προσωπικά προτίθεμαι να κινηθώ δικαστικά» τονίζει με νόημα.
tvxs
