Έξω οι πρόσφυγες!

Όταν κάποιος σου χτυπάει την πόρτα τσακισμένος από τον φόβο, την πείνα και το κρύο, του ανοίγεις και τον βοηθάς. Όποιος πιστεύει ότι δεν πρέπει να το κάνεις αυτό και ότι πρέπει να κλείσεις την πόρτα στα μούτρα στον αναγκεμένο άνθρωπο, έχει στους ώμους του το βάρος της απόδειξης: να μας εξηγήσει δηλαδή τι είναι αυτό που μπορεί να βαρύνει τόσο στη συνείδησή του ώστε να κάνει κάτι τόσο απάνθρωπο
του Κωνσταντίνου Πουλή
Ως προς τα πιο ωμά ρατσιστικά επιχειρήματα, απαντώ με το (εκτός περικειμένου)σαιξπηρικό απόσπασμα από τον «Έμπορο της Βενετίας»:
Δεν έχει ο Εβραίος μάτια; Δεν έχει χέρια, όργανα, μυρωδιά, λύπη, πάθος, τρώει ή όχι το ίδιο ψωμί;  Πεθαίνει με τις ίδιες αρρώστιες, κρυώνει και ζεσταίνεται ή όχι από τον ίδιο χειμώνα και από το ίδιο καλοκαίρι, όπως ο χριστιανός ή όχι; Αν μας  Αν μας τρυπήσεις, δεν ματώνουμε; Αν μας γαργαλήσεις, δεν γελάμε;  Αν μας φαρμακώσεις, δεν ματώνουμε; Δεν πεθαίνουμε;
Οι άνθρωποι αυτοί είναι ό,τι είσαι κι εσύ, αγαπητό χρυσαύγουλο, και το λέω για να σε τιμήσω όσο δεν σε έχουν τιμήσει ποτέ. Γιατί νομίζεις ότι η αξία βρίσκεται σε διάφορες φαντασιώσεις ανωτερότητας, αλλά η βαθύτερη αξία φωλιάζει στον ίδιο τον πόνο.
Η ανθρώπινη αντιμετώπιση των προσφύγων είναι τόσο πρόδηλα ηθικώς υποχρεωτική (αφήνω κατά μέρος τα νομικά), ώστε αξίζει να θέσει κανείς το ερώτημα ανάποδα: τι εμποδίζει την εφαρμογή της;
1. Είναι εγκληματίες, τζιχαντιστές.
Δεν θέλω να σταθώ στη συναισθηματική πλευρά, που δείχνει φωτογραφίες από παιδάκια και ειρωνεύεται τον φόβο των τζιχαντιστών, αν και η στατιστική αποτύπωση πως κατά 34% πρόκειται για παιδιά είναι μάλλον εύγλωττη.  Η Φραγκίσκα Μεγαλούδη, που γνωρίζει το θέμα πολύ καλά, έχει γράψει ότι π.χ. στην περίπτωση της Μπόκο Χαράμ υπήρξαν όντως περιπτώσεις που τρομοκράτες εκμεταλλεύτηκαν την ανθρωπιστική κρίση προκειμένου να περάσουν μαζί με πρόσφυγες, σε συνθήκες που η ταυτοποίηση θα ήταν πολύ δυσκολότερη απ’ ό,τι σε ένα αεροδρόμιο. Το ερώτημα είναι τι συμπέρασμα βγάζουμε. Εγώ είμαι πρόθυμος να δεχτώ ότι το θέμα δεν λύνεται με τις φωτογραφίες οικογενειών και ότι δεν είναι απίθανο να περάσουν τα σύνορα τζιχαντιστές μαζί με πρόσφυγες. Το ζήτημα είναι ότι ο πολιτισμός μας έχει έναν τρόπο για να αντιμετωπίζει αυτούς που εγκληματούν: τους δικάζει. Δεν χρεώνουμε προκαταβολικά τα εγκλήματα σε μια ευρύτερη πληθυσμιακή ομάδα, γιατί αυτό ονομάζεται ρατσισμός.
2. Θα βιάσουν τις γυναίκες μας
Βλ. την τελευταία φράση της προηγούμενης παραγράφου.
3. Δεν χωράει άλλους η Ευρώπη
 Που σημαίνει τι; Ότι δεν χωράμε, θα τριβόμαστε για να περάσουμε τον δρόμο; Δεν χωράμε όπως σε ένα ασανσέρ δεν χωράνε πάνω από οκτώ άτομα; Ότι δεν μας φτάνει το φαΐ;  Ότι ο γηρασμένος πληθυσμός της Ευρώπης δεν έχει ανάγκη από ανθρώπους που θα εργαστούν; Τι θα γίνει; Θα βουλιάξουμε; Πότε δεν χωράει άλλους; Είμαστε αυτοί που μπήκαν στο λεωφορείο και φωνάζουν ότι δεν χωράνε άλλοι, για να μη στριμωχτούμε. Όταν η φράση δεν είναι κυριολεκτική, όπως στο ασανσέρ, σημαίνει μόνο την απροθυμία κάποιου να δυσκολευτεί. Αυτό, όταν συμβαίνει σε συνθήκες όπου ο άλλος φεύγει από μια εμπόλεμη ζώνη, μου φαίνεται ηθικώς αδιανόητο.
4.  Δεν είναι πρόσφυγες, είναι οικονομικοί μετανάστες
Για τους οικονομικούς μετανάστες, βλ. το άρθρο της προηγούμενης εβδομάδας. Ωστόσοφαίνεται ότι προέρχονται από τη Συρία κατά 41% και από το Αφγανιστάν κατά 27%.
5. Αν μαζευτούν εδώ, θα ανέβει η ακροδεξιά
Αυτό είναι μάλλον το πιο ακατανόητο επιχείρημα. Υπάρχει λόγος να προλάβουμε να γίνουμε ακροδεξιά, για να μην ανέβει κι άλλο η ακροδεξιά; Ή νομίζουν ότι μας αρκεί ότι, σε αντίθεση με τους νεοναζί, όσοι τα λένε αυτά δεν μαχαιρώνουν τους πρόσφυγες στον δρόμο και δεν τους καίνε, αλλά θέλουν μόνο να τους κλείνουν σε απομόνωση όπως στην Αυστραλία;
6. Μη μου λες ότι θες παγκόσμια ειρήνη, πες μου τώρα τι να κάνω!
Επίσης, επιχείρημα που μου φαίνεται πολύ αδύναμο. Δηλαδή, λέει ο άλλος, μπορεί να βομβάρδισα αυτούς που φεύγουν, να πούλησα όπλα στους εχθρούς τους που τους διώκουν, να εξόπλισα αυτούς που σήμερα λέω ότι είναι η βασική ανθρώπινη απειλή, αλλά μη μου μιλάς για το παρελθόν! Συγνώμη, αλλά αυτό είναι εντελώς παράλογο. Δεν υπάρχει αντιμετώπιση του προβλήματος που να μην περιλαμβάνει το ποιος έφταιξε. Και αν η αιώνια ειρήνη μεταξύ των κρατών είναι ουτοπία, αυτό δεν σημαίνει ότι όποιος ενισχύει επιθετικές πολιτικές ή ωφελείται από αυτές είναι εξίσου υπαίτιος με αυτόν που τις πολεμά.
Η Ευρώπη εμφανίζει σημάδια μιας σταδιακής εξαχρείωσης, σε σχέση με το προσφυγικό. Ξεκινούμε με τη δήλωση του βέλγου υπουργού που αποκάλυψε ο Μουζάλας, που έλεγε ότι δεν τον νοιάζει αν πνιγούν, αρκεί να μη φτάνουν στην Ευρώπη. Στη Βουλγαρίαείχαμε καταγγελίες για κακοποιήσεις , ξυλοδαρμούς, κλοπές από την αστυνομία, και έναφόνο Αφγανού από συνοριοφύλακα. Στην Τσεχία τούς φυλακίζουν και τους χρεώνουν 260 ευρώ τον μήνα για τις ξενοδοχειακές υπηρεσίες. Η Δανία κατάφερε μέσα σε λίγο καιρό από κει που ανταγωνίζονταν οι Ευρωπαίοι ποιος θα γίνει πιο Δανός, να εξευτελιστεί με τη διαβόητη απόφαση κατάσχεσης των τιμαλφών. Ένας στους  πέντε Εσθονούς δήλωνε  ότι οι ξένοι είναι το σημαντικότερό τους πρόβλημα, χωρίς βεβαίως  να συγκινούνται από τις ιστορικές μνήμες του 1944, όταν έβρισκαν καταφύγιο στη Σουηδία. Η Φινλανδία έχει στόχο να απελάσει τα δύο τρίτα αυτών που έχουν βρεθεί εκεί και οι «στρατιώτες του Όντιν» είναι ρατσιστικά τάγματα εφόδου που αναφέρονται σε ένα μυθικό πρόσωπο του οποίου η σοφία αποδεικνύεται από το ότι τραγουδούσε ξόρκια πάνω από το κομμένο κεφάλι ενός ομήρου και κατάφερε να μάθει τα μυστικά του.  Στη Γαλλία τα ποσοστά χορήγησης ασύλου είναι τόσο χαμηλότερα από τη Γερμανία, ώστε είναι χώρα μάλλον απρόσφορη για αιτούντες άσυλο. H Ουγγαρία , μαζί με τη Σλοβακία, την Πολωνία και την Τσεχία έχουν αρνηθεί την ευρωπαϊκή ποσόστωση και μιλούν για κατάληψη της χώρας τους από τους πρόσφυγες.  Υπάρχει βίντεο που δείχνει αστυνομικούς που πετάνε το φαγητό στους πρόσφυγες από απόσταση, σαν να είναι αγρίμια. Η ουγγρική κυβέρνηση έχει ξοδέψει περισσότερα από 100 εκατομμύρια σε φράχτες και έλεγχο συνόρων, τριπλάσια από όσα ξοδεύει στην υποδοχή των προσφύγων, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, αντιμετωπίζοντας συστηματικά τους πρόσφυγες σαν εγκληματίες. Αυτά κλείνοντας πενήντα χρόνια από τότε που 200.000 ούγγροι πρόσφυγες έφυγαν το 1956 και αναζήτησαν καλύτερη τύχη σε 37 ευρωπαϊκές χώρες, μέσω κυρίως της Αυστρίας. Αυτό το γεγονός σημάδεψε λένε τη διεθνή πολιτική ως προς την αντιμετώπιση των προσφύγων (αλλά όχι αρκετά). Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός τα λέει έξω από τα δόντια, ότι η πολυπολιτισμικότητα είναι μια μαλακία και ότι άμα αφήσεις να σου κουβαληθούν πρόσφυγες θα σκοτώσουν και θα βιάσουν. Αν μιλήσουμε δε για τη χώρα μας, τα πράγματα είναι και πάλι μικτά. Μεταξύ της αισχροκέρδειας και του ρατσισμού από τη μία μεριά και της έμπρακτης αλληλεγγύης από την άλλη.
Το βιβλικό χωρίο  «ἐπείνασα γὰρ  καὶ  ἐδώκατέ  μοι  φαγεῖν,  ἐδίψησα  καὶ  ἐποτίσατέ  με,  ξένος  ἤμην  καὶ  συνηγάγετέ με» αναφέρεται συχνά προκειμένου να δειχθεί ότι είναι παράλογο χριστιανοί άνθρωποι να είναι τόσο χοντρόπετσοι, να ειρωνεύονται την αλληλεγγύη και να μην ντρέπονται να αναφέρονται στον Χριστό. Όμως νομίζω ότι υπάρχει κάτι ακόμα που μπορεί κανείς να παρατηρήσει: όποτε έχουμε βρεθεί σε δυσκολίες, αυξάνει η ευαισθησία, όπως κανείς πονάει περισσότερο όταν είναι άυπνος. Είμαστε σε γενικές γραμμές ερασιτέχνες της δυσκολίας, μπροστά σε αυτούς τους ανθρώπους  που φτάνουν τώρα στην πόρτα μας χαροκαμένοι από δέκα μεριές. Κι όμως μπορούμε να καταλάβουμε ένα πράγμα, πως δεν ξεχνάς ποτέ πώς σου φέρθηκε κάποιος τη στιγμή που ήσουν αδύναμος. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι δεν θα ξεχάσουν ποτέ ποια ήταν η πρώτη κουβέντα που άκουσαν την πρώτη φορά που πάτησαν εδώ το πόδι τους. Όλοι αυτοί που θρασύτατα μιλούν για «τσάμπα ανθρωπισμό» θα πρέπει να καταλάβουν ότι για κάποιους δεν είναι καθόλου τσάμπα. Είναι ώρες δουλειάς και μια ποσότητα αγαθών ή χρημάτων που δεν έχουν αλλά προσφέρουν. Κι αν αυτό σημαίνει δυσκολίες, το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι όταν θα κοιτάξουμε αυτή την κρίση με τα μάτια της ιστορίας, δεν θα είμαστε από αυτούς που θα πρέπει να ντρέπονται γι’ αυτά που έκαναν και αυτά που είπαν. 

thepressproject